Page 461 - muze
P. 461
halk arasında “Kâbe Altını” olarak bilinen Surre altınıdır. 521 Surre alayları ile hac
dönemlerinde Mekke ve Medine başta olmak üzere kutsal topraklara gönderilen bu
sikkelerle, hilafetin merkezinin İstanbul olduğu mesajı verilmek istenmiştir. 522
Araştırma kapsamında II. Mahmud’un 26 adet sikkesi yer almaktadır. Bu sikkelerin
25 tanesi Kostantiniye (İstanbul) (Kat. No. 92, 93, 94, 95, 96, 97, 99, 100, 101, 102,
103, 104, 105, 106, 107, 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117) ve 1
tanesi Dar’ül Hilafet’ül Elaliye (İstanbul) darplıdır.
Sultan Abdülmecid döneminde altın, gümüş ve bakır olmak üzere üç çeşit
madenden sikke darp edilmiştir. Bu dönem sikkeleri Kostantiniye, Edirne, Bağdad,
Mısır, Tunus ve Paris devlet darphanesinde kestirilmiştir. 523 Katalogda Sultan
Abdülmecid’in 17 adet sikkesi bulunmaktadır. Sikkelerden 16 tanesi Kostantiniye
(İstanbul) (Kat. No. 118, 119, 120, 121, 122, 123, 124, 125, 126, 127, 128, 129, 130,
131, 132, 133), 1 tanesi ise Mısır (Kat. No. 134) darplıdır.
Sultan Abdülaziz döneminde 1277 cülus tarihli, Kostantiniye darplı 5 değerde
altın, 6 değerde gümüş, 3 değerde bakır sikkelerin darbı aynı standartlarda devam
etmiştir. Abülaziz’in ilk yıllarında Bursa seyahati anısına burada altın ve gümüş
sikkeler de basılmıştır. Gümüş sikkelerin bir kısmı Paris darphanesinde basılmıştır.
Osmanlı tarihinde ilk defa nikel paralar bu dönemde 80 para değerinde Mısır’da
basılmıştır. Tunus’ta bir tarafında Sultan Abdülaziz’in diğer tarafında Tunus Beyi
Mehmed Sadık’ın isminin basılı olduğu altın, gümüş ve bakır sikkeler geleneksel
tasarımlarıyla basılmıştır. Kaşgar’ı ele geçirilen Yakub Han “Tilla” adıyla altın,
“Tanka” adıyla gümüş, “pul” adıyla bakır sikkeleri Sultan Abdülazaz adına
kestirmiştir. 524 Katalogda Abdülaziz dönemine ait 11 adet sikke yer almaktadır. Bu
sikkelerin 8 tanesi Kostantiniye (İstanbul) (Kat. No. 135, 136, 137, 138, 139, 140,
141, 142), 3 tanesi Mısır (Kat. No. 143, 144, 145) baskılıdır.
II. Abdülhamid’in Kostantiniye, Tunus, Kaşgar ve Mısır’da basılmış altın,
gümüş, bakır ve nikel sikkeleri bulunmaktadır. Mısır’da “500, 100, 50, 25, 10, 5
kuruş”luk altınlar kesilmiştir. İlk 10 yılda kesilenler Mısır darphanesinde, 15 Kasım
521
Hüseyin Çağret, “Sultan II. Mahmud Döneminde Rûmî Altını Darbı (1816-1822)”, Bilecik Şeyh
Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bilecik
2018, s. 15.
522 Kaya, İstanbul’un 100 Sikkesi, s. 116.
523 Ölçer, Sultan Abdülmecid Devri Osmanlı Madeni Paraları, s. 22; Arslan, Malatya Müzesi’nde
Bulunan Osmanlı Dönemi Sikkeleri (18. - 20. yy.), s. 15.
524 Damalı, 150 devlet 1500 Sultan İslam Sikkeleri, s. 293.
452