Page 629 - 1-4_2
P. 629
Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 4
Büyük Türk ırkını ve dilini dirilten Cumhurbaşkanımız ulu önderimiz Kemal Atatürk'ün
ve Başbakanımız kutlu İsmet İnönü'nün takdîrlerini gören Amasya Târîhi, işbu dördüncü cildin
bakiyyesini basdırmakda önemli himmetleri geçen Amasya İlbayı Kadri ve Halk Partisi başkanı
Veysi Bey Oğlu Bay Sıdkı ile ilbaylık dâ'imî encümeni üyelerine teşekkürlerini sunar. [3]
AMASYA TÂRÎHİ'NDEN ÜÇÜNCÜ DEVRE BAKİYYESİ
Receb Paşa
Amasyalıdır. Kapıcıoğlu Mehmed Ağa bin Receb Ağa'nın oğludur. Birâderi
bostancıbaşı Hacı Ahmed Ağa'nın yardımıyla serçeşme olmuşdu. 1119 senesi receb gurresinde
mîr-i mîrânlıkla Amasya mutasarrıfı olup Rûmeli'nde bulunduğundan Amasyalı esbak kul
kethüdâsı Türk Şa'bân Ağazâde Mehmed Ağa mütesellim oldu.
Az sonra Mü'ezzinbaşı oğlu Abdî Ağa'nın hakkındaki şikâyetlerin tahkîkine dâ'ir fermân
gelip ahvâli teftîş edilmeğe başlandı. Bu esnâda Abdî Ağa da tevkîf edildi.
Şa'bân evâhirinde Özbek sefîri Mîr Mehmed Nâsırhân mihmândârı olan Amasyalı Sefer
Ağazâde vezîr Mehmed Paşa ile Amasya'ya geldi. Mütesellim Mehmed Ağa bâ-fermân-ı âlî
sefîrin i'zâz ve ikrâmına me'mûr olup Dârüsselâm [4] Mahallesi'nde vezîr Mehmed Paşa'nın
konağına indirildi. Otuz beş gün Amasya'da istirâhat edip Amasya a'yânının konaklarında sıra
da'vetiyle izzet ve ikrâm gördü.
Ramazân bayramının ikinci günü Buhâra'ya müteveccihen Mehmed Paşa ile birlikde
Amasya'dan gitdi. Şevvâlin on dokuzuncu günü Mehmed Paşa'nın kethüdâsı olan a'yândan
Sefer Ağazâde Hasan Ağa evkâf-ı sultâniyye mütevellîsi oldu. Mü'ezzinbaşı oğlu Abdî Ağa
hakkındaki şikâyetlerin ba'zıları doğru görülerek Ankara'ya sürüldü.
Zilhiccede sâbık Mısır vâlîsi Amasyalı Küçük Alîzâde Hüseyin Paşa vefât edip oğlu
olmadığından müsâdereden kurtulan mâlı kızı Fatma Hanım'a ve yeğenleri Alî, Mehmed
Beyler'e kaldı. Yeğeni Alî Bey, Bozok sancağı beyi ve diğer yeğeni Mehmed Bey de Bülbül
Hâtun vakfı mütevellîsi oldu. Yörgüç Paşa Câmi'i civârında Şâdî Bey Tekkesi şeyhliği de
Halvetiyye meşâyihinden Mustafâ Efendi'ye verildi.
1120 muharrem gurresinde Lâdikli Feyzullâh Efendi'nin yerine Ebûbekir Efendi
Amasya kadısı ve nakîbü'l-eşrâf kâ'im-makâmı Emîr Hacı Abdullatîf Ağa baş a'yân olup
müntesiblerinden Seyyid İbrâhîm Ağa nakîb kâ'im-makâmı oldu. [5]
Muharremin on dördüncü günü Hoca Paşazâde Hacı Ömer Ağa'nın azliyle a'yândan
Fazlıoğlu Sarı Hacı Alî Efendi şehir kethüdâsı oldu. Bu zât Fazlızâde (Fazlı Paşa) bin Hasan
Efendi bin Fazlullâh Efendi'nin amcası oğlu idi.
Sefer evâ'ilinde Avkatlı İbrâhim Ağa'nın ref'inden Oluslu Kürd Seyyid İbrâhîm Ağa
Amasya alaybeyi oldu. Rebî'ulevvelde Amasya müftüsü ve Sultâniyye müderrisi kibâr-ı
fuzalâdan İkincizâde Abdullâh Sânî Efendi öbür dünyâya göçdüğünden Büyük Ağa
(Hüseyniyye) müderrisi Koca Mu'îd İsmâ'il Efendi Amasya müftüsü ve diğer fuzalâdan
Mütevellîzâde Hacı Ahmed Efendi de Sultâniyye müderrisi oldu.
Şa'bân evâhirinde şehir kethüdâsı Hacı Alî Efendi'nin ba'zı ahvâli, esnâfı ve a'yânı dilgîr
eylediğinden azl ile baş a'yân Emîr Hacı Abdullatîf Ağa ilâveten şehir kethüdâsı da olup nüfûz
ve ikbâli katmerlendi.
Şevvâl evâ'ilinde yirmi yıldan beri yeniçeri serdârı olan Apardı İbrâhîm Ağa bin
Mehmed Ağa 692 ve zilka'de evâ'ilinde Ya'kûb Paşa müderrisi ulemâdan Mehmed Efendi vefât
edip odabaşı Sekizinci Halîl Ağa serdâr ve ulemâdan Ebûbekir Efendi müderris oldu. [6]
1121 senesi muharreminin on üçüncü günü Halîl Ağa'nın ref'inden elli birin İbrâhim
Ağa yeniçeri serdârı olup saferde Amasya mutasarrıfı Boz Receb Paşa terfî'an Karahisâr-ı Şarkî
beylerbeyi olduğundan Amasya sancağı selefi Ahmed Paşa'ya tevcîh edildi.
692 Bu İbrâhim Ağa, Amasya'da Apardıoğulları'nın büyük atasıdır.
610
628