Page 631 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 4

Ahmed Paşa
Amasyalı Sekbânzâdedir. 1122 senesi cemâziyelâhirinin yirmi üçüncü günü Amasya
mutasarrıfı olup Rus harbine me'mûr olduğundan kethüdâsı Hacı Alî Ağa mütesellim oldu.
Receb gurresinde sâbık mutasarrıf Kaya Alî Paşa da evkâf-ı sultâniyye tevliyetiyle kayırıldı.
Yeğen Alî Bey de Rumeli'de bir sancak beyi olarak harbe gitdi.
Ramazân'ın gurresinde Süleymân Efendi Amasya kadısı olup geldi. Amasya sipâhîleri
ve yeniçerileri Rus harbine gittiğinden yeniçeri kudemâsından Hatîboğlu Mehmed Ağa serdâr
vekîli olarak Amasya'da kaldı. A'yândan [10] birçokları da kapıları halkı ile harbe me'mûren
Rûmeli'ne gitdi.
1123 senesi muharreminde Amasya mütesellimi Hacı Alî Ağa da imdâd-ı seferî
akçasıyla berâber harbe gitdiğinden baş a'yân seçilen Emîr Hacı Abdullatîf Ağa mütesellim
vekîli ve livânın muhâfızı olup kaldı. Ramazânın gurresinde fuzalâdan Şeyhî Mehmed
Efendizâde Abdurrahmân Efendi Amasya kadısı olup zilka'denin on dördüncü günü
bostancıbaşı Amasyalı Hacı Ahmed Ağa vezâretle kapudân-ı deryâ oldu.
Lâkin Kaya Alî Paşa, kendisinin azline sebeb olan Emîr Hacı Ağa'nın serbâzâne
hareketlerini hoş görmedi. Emîr Hacı Ağa'nın rakîbleri olan Fazlızâde Hacı Alî Efendi ve
Avkatlı İbrâhim Ağa ile birleşip Hacı Ağa'nın aleyhinde ağır şikâyetler dermiyân ve Hacı Ağa
da bunların aleyhinde makâmâtı iz'âc eylemişdi.
Mütesellim Hacı Alî Ağa, harbden avdet edip bâ-fermân-ı âlî bunların aleyhinde
tahkîkâta başladı. Zilhiccenin sekizinci günü Emîr Hacı Abdullatîf Ağa baş a'yânlıkdan ve şehir
kethüdâlığından azl ile Amasya kalesinde kalebend olup Kaya Alî Paşa da tevliyetden azl
edilerek İstanbul'a gitdi. [11]
Paşa'dan mahlûl olan evkâf-ı sultâniyye tevliyeti Hacı Kadîroğlu Hacı Ahmed Ağa'ya
verildi. Fuzalâdan dersiâm ve Mehmed Paşa müderrisi Çorumlu Hâfız Seyyid Mehmed Efendi
nakîb kâ'im-makâmı ve Fazlızâde Hacı Alî Efendi baş a'yân ve şehir kethüdâsı ve Ömer Ağa
da sipâhî kethüdâsı oldu.
Kurbân bayramının birinci günü sabâhında Amasya müftüsü ve Büyükağa müderrisi
Koca Mu'îd İsmâ'il Efendi vefât etdiğinden Sultâniyye müderrisi ve şeyhu'l-ulemâ
Mütevellîzâde Hacı Ahmed Efendi Amasya müftüsü ve kibâr-ı ulemâdan Kayyımzâde İsmâ'il
Efendi de Büyükağa müderrisi oldu.
Emîr Hacı rakîblerinden alaybeyi Avkatlı İbrâhim Ağa da azl edilip meşâhîr-i
zu'amâdan Sarı Beyzâde Mehmed Bey alaybeyi oldu. Zilhiccenin yirmi ikisinde kapudân-ı
deryâ Amasyalı vezîr Hacı Ahmed Paşa İstanbul kâ'im-makâmı olarak fevkalâde ta'ayyün
eylediğinden rikâb-ı hümâyûn kâ'im-makâmı olan Dâmâd Alî Paşa'nın istirkâbını celb etdi.
1124 senesi muharreminin evâsıtında vezîr Hacı Ahmed Paşa, Emîr Hacı Ağa'nın
muhibbi ve hâmîsi olduğundan istihsâl eylediği fermân-ı âlî üzerine Emîr Hacı Abdullatîf
Çelebi afv ve ıtlâk edilerek hânesinde ikâmetine müsâ'ade [12] buyuruldu. Ancak kalebend
olduğu esnâda hasımları aleyhine şikâyetler yağdırmış, bunların da tahkîkine fermân almışdır.
Rebî'ulevvel evâ'ilinde yapılan tahkîkâtın netîcesi olarak Fazlızâde Hacı Alî Efendi ile
Avkatlı İbrâhîm Ağa Amasya'dan kaldırılıp Samsun'a i'zâm ve kalebend edildi.
Cemâziyelevvelde Amasya mutasarrıfı Ahmed Paşa Rus harbinde görülen hizmetlerine
mükâfâten Rûmeli beylerbeyiliği pâyesiyle Özi kalesi muhâfızı olduğundan Amasya sancağı
sâbık Mar'aş beylerbeyi Alî Paşa'ya verildi.

Alî Paşa
Köprülüdür. Dedezâde Mustafâ Ağa'nın oğlu ve sadr-ı esbak Köprülüzâde Fâzıl Nu'mân
Paşa'nın babalığıdır. 1124 senesi cemâziyelevvelinin üçüncü günü Amasya mutasarrıfı olup
geldi. Kethüdâyeri Helvâcı İsmâ'il Ağa idi.
Bu ayın yirmisinde Hazret-i Pîr İlyâs Türbedârı ve vakfı mütevellîsi ve zâviyesi şeyhi
sülehâ-yı ulemâdan Yûsuf Efendi vefâtıyla mahdûmu Hüseyin Efendi yerine kâ'im oldu. Receb

612

630