Page 636 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Bu sene Amasya eşrâfından Emîr Hacı Abdullatîf Çelebi Karaağaç Meydânı'nda
müceddeden bir mescid ve musallâ binâ etdiği gibi dergâh-ı âlî kapıcıbaşılarından Çorakçıoğlu
Hacı Halîl Ağa da Aşağıpazar'da yapdığı musallâya minber koydu.
Safer gurresinde mutasarrıf Ahmed Paşa, pederinin arzı ve ricâsı üzerine Rûmeli
pâyesiyle ilâveten Çorum sancağına da mutasarrıf olup ikbâli parladı. Sâbık Çorum mutasarrıfı
Mamalıoğlu Ömer Paşa bundan pek ziyâde müte'essir oldu.
Rebî'ulevvelde ulemâdan Şeyh Mehmed Efendi Hızır Paşa Câmi'i vâ'izi olup
cemâziyelevvelde mütesellim ve alaybeyi Hüseyin Ağa sancağı teftîşe ve zuhûr eden eşkıyâyı
ta'kîbe gidip züamâdan Abdulbâkî Ağa mütesellim kâ'im-makâmı oldu.
Ramazânın gurresinde nakîb Abdurrahîm Efendi Zile kadısı olduğundan sâdât-ı
ulemâdan [27] sâbık müftü Zanalı Hacı Ahmed Efendi nakîb kâ'im-makâmı oldu. Baş a'yân ile
müftü Âkif Efendi'nin nüfûzlarına karşı durdu.
Şevvâlde Üçler vâ'izi ulemâdan Yahyâ Efendi'nin vefâtıyla vazîfesi kibâr-ı sulehâdan
Şeyh İbrâhim Efendi'ye verildi. Zilka'de gurresinde Müftüzâde el-Hâc Halîl Efendi Amasya
kadısı ve tarafından Abdulbâkî Efendi Amasya nâ'ibi ve zilhicce gurresinde Şâhinoğlu Osmân
Ağa bin Mustafâ Amasya mütesellimi oldu. Bu esnâda Enderûn Câmi'i vâ'izi ulemâdan İsmâ'il
Efendi vefât etdi.
1133 senesi muharrem gurresinde Rahtuvân Paşazâde Hacı İbrâhim Bey baş a'yân olup
meclis a'yânı ve büyük ağaları murâkabe ve Hicâz'a gidenlerin işlerini rü'yet etmek üzere bir de
hacılar meclisi kurulduğundan hacıbaşılığa mevâlîden Kırmacıoğlu Hacı Hüseyin Efendi
seçildi.
Safer gurresinde Ahmed Efendi Amasya nâ'ibi olup Abdulbâkî Efendi çekildi. Çünkü
mutasarrıf etbâ'ının nüfûz ve sultasına karşı gelemediğinden isti'fâya mecbûr olmuşdu. Ahmed
Efendi de bu derde mübtelâ olduğundan Amasya kadılığı sâbık Erzincan kadısı ve hacıbaşı
Hüseyin Efendi'ye tevcîh edildi. [28]
Ancak mutasarrıf paşa dâmâd-ı pâdişâhî olmak üzere pederi tarafından da'vet
edildiğinden Amasya'dan kalkıp Çorum'a ve buradan da İstanbul'a hareket etmişdi. Bu esnâda
Sivâs, Amasya, Çorum sancaklarından yükselen ağır şikâyetler tevâlî ederek bâb-ı âlîye
feryâdlar yağıyordu.
Binâ'en-aleyh cemâziyelâhir evâ'ilinde Mehmed Ağa bostancıbaşılıkdan azl ile
Üsküdâr'da inzivâ etdi. Oğlu Ahmed Paşa da Amasya ve Çorum sancaklarından azl edilip
Sivâs'a i'zâm ve Sivâs vâlîsi Ahi Mehmed Paşa i'dâm edildikde Amasya sancağı Akşehir
mutasarrıfı Ebûbekir Paşa'ya ve Sivâs vâlîliği de Topal Yûsuf Paşazâde Mustafâ Paşa'ya verildi.

Ebûbekir Paşa
Divriklidir. "Hamisoğlu" demekle meşhûrdur. 1133 senesi cemâziyelâhirinin
dokuzuncu günü Amasya mutasarrıfı olup Şâhinoğlu Osmân Ağa'yı mütesellimlikde ibkâ
ederek harbe me'mûren şarka gitdi. Sivâs vâlîsi de Divrikli idi.
Bu esnâda Sultân Bâyezîd Câmi'i hatîbi kibâr-ı sulehâdan ve ulemâdan Hocazâde Hacı
Hâfız Halîl Efendi vefât edip Hâfız Mustafâ [29] Efendi hatîb oldu. Bu Halîl Efendi vüzerâdan
Abdulganî Paşa ile kütübhâne sâhibi Hacı Emîr imâm Abdullatîf ve ricâlden Mehmed Emîn
Efendiler'in pederidir. Zilhiccede Iydîzâde Abdurrahîm Efendi nakîb kâ'im-makâmı oldu.
Çorakçıoğlu El-Hâc Halîl Ağa, ma'zûl ve maktûl olan Ahi Mehmed Paşa ile birâderi
bostancıbaşı Mehmed Ağa'nın metrûkâtını ahz ve kabza me'mûren Sivâs'a gitmiş, müsâdere
edilen muhallefâtın bedellerini takdîm etmek üzere İstanbul'a hareket etmişdi.
1134 senesi muharrem gurresinde a'yân Hoca Paşazâde Hacı İbrâhim Bey baş a'yân ve
Murâd Beyzâde Hacı Mehmed Ağa Amasya mütesellimi olup sâbık mutasarrıf zamânında
yapılan yolsuzlukların tedkîkâtına başlandı. Bu esnâda Amasya a'yânından câmi' sâhibi

617

635