Page 367 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 7
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Bilâ-fâsıla yirmi iki yıl müftü olduğu halde 1324 senesi şevvâlinin yirmi dokuzuncu
cumartesi gecesi vefât etdi. Meşâhir-i ulemâdan, fakîh, beşûş, sâlih, halîm biraz da müdâhin,
kadir nâ-şinâs idi. Oğulları Ahmed Nuri, Abdullah, Abdurrahman, Mehmed Kâmil
Efendilerdir. Usûl-i hadîsden “Ferâ’idü’l-Fevâ’id” adlı bir eseri ve şerhi ve ba’zı eş’ârı da
vardır.

Emîn Ali Mehmed Efendi-Erzurûmîzâde Hâfız
Amasyalıdır. Ferâiz’in üstâd-ı yegânesi şeyhü’l-ulemâ Erzurumî Ömer Efendi bin Emîn
Ağa’nın mahdûmudur. Üçler Mahallesi’nde 1286’da doğdu. Sultân Bâyezîd Mektebi muallimi
Kara Müezzin İbrâhim Efendi’den hızf-ı Kur’ân edib [337] 1298’de Rüşdiye Mektebi’ne girdi.
1302’de birincilikle mektebden şehâdetnâme alıp Köprülü Hacı Hâfız Mustafa Tevfik
Efendi’nin halka-i tedrîsine mülâzemet etdiği gibi Mecdîzâde Hâfız Abdurrahman Kâmil
Efendi’nin dersine de muvâzabet ederek 1314’de her iki fâzıldan icâzetnâme aldı. Bu esnâda
birâderi Mustafa Ziya Efendi’den hayli istifâde etdi.
1315’de İstanbul’a gidip ba’zı zevâtın derslerine devam ederek 1319’da mekteb-i
nüvvâba girdi. 1323 senesi recebinde râbia sınıfından şehâdetnâme alıp Bâlâ, Gürün, Çal,
Merzifon kazâlarına sırasıyla kadı oldu.
1334’de sâlise sınıfına terfî’ edilip Sinop sancâğına kadı oldu. 1337’de kadı olduğu halde
vefât etdi. Âlim, müdebbir, gâyet zekî, muktedir, usûl-âşinâ, şâir bir zât idi. Amasya‘da Arpacı
esnâfından Gürcü Muharrem Ağa’nın kerîmesiyle teehhül etmişdi.

Emîn Mehmed Efendi-Zanalızâde es-Seyyid el-Hâc
Atabeg Gâzi Medresesi mutasarrıfı es-Seyyid Ahmed Efendi bin es-Seyyid Veliyüddîn
[338] Ağa’nın mahdûmudur. 1262’de doğdu. Amasya‘nın ulemâsından tahsîl-i ulûm edib
pederinin vefâtından mahlûl olan Atabeg Gâzi müderrisi oldu. Akrabâsından Bakırcızâde Hâfız
es-Seyyid Nureddîn Mehmed Efendi Vidin nâibi oldukda Vidin mahkemesi kâtibi oldu.
Badehû İstanbul’a gelip 1295’de Amasya’da küşâd edilen ticaret mahkemesi reisi olarak
avdet etdi. Sekiz yıl kadar riyâsetde bulunup 1303’de ticâret işleri hukuk mahkemesine
verildikde adliye başkâtibi oldu. Yirmi iki yıl da bu vazîfesini hüsn-i ifâ iderek 1325’de tekâüde
sevk edildi. On üç yıl da ilim ve ibâdet ve mutâla’ât ile iştigâl ederek 1338’de vefât etdi. Âlim,
vakûr, kâmil, eşrâf-ı memleketten bir zât idi. Oğullarından Yüzbaşı es-Seyyid Mustafa Nazif
Efendi Çanakkale harbinde mecrûhan 1334’de vefât etdi.

Emîn Mehmed Bey-Sermüezzin-i Harem-i Şerîf el-Hâc
Amasyalıdır. Hacı Ahmed oğullarından Berber Hacı Ahmed Ağa’nın mahdûmu ve
Sermüezzin-i Harem-i Şerîf el-Hâc Ahmed Efendi’nin hemşîre [339] zâdesidir. Zaman-ı
sabâvetinde dayısı Hacı Ahmed Efendi’nin yanına gidip Harem-i Şerîf-i Mekkî müezzinlerine
iltihâk etdi. Tedrîcen Mekke-i Mükerreme’de terakkî ve tahsîl-i ulûm ederek Şerîf Avnü’r-
Refik Paşa’ya kendisini sevdirdi.
Hacı Ahmed Efendi’nin dâmâdı ve 1300’de Sermüezzin-i Harem-i Şerîf olup 1303’de
Amasya‘ya geldi. Badehû gidip Mekke-i Mükerreme eşrâfından olarak rütbe-i sâlise ile Hicâz
vilâyeti meclis idâre a’zâsı oldu.
Muahharan Şerîf Anvü’r-Refik Paşa ile araları açıldığından 1318’de İstanbul’a gelip
mütemâyiz rütbesiyle Nezâret-i Maârif’de Encümen-i teftîş ve muâyene a’zâsı oldu. 1326’da
ilân-ı meşrûtiyyeti müteâkib ûlâ rütbesiyle Harem-i Şerîf-i Mekke müderrisi olarak Mekke-i
Mükerreme’ye gitdi.
1334’de Mekke-i Mükerreme emîri olan Şerîf Hüseyin Paşa şerâfet-i nesebiyyesini şe’âir-
i İslâmiyesini nâzar-ı i’tibâra almayarak Hilafet-i İslâmiye-i Osmâniyye aleyhine İngilizlerle
beraber olup ilân-ı harb ve isyân etdiği esnâda bi’z-zarûre müdiriyyetten çekildi. [340] Bu
târihten sonra hayât-ı memâtı mâ’lûm olamadı. Gâyet terbiyeli, nâzik-tabiat, âlim, vakûr, lisân-

366