Page 92 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

ederek 1120 muharreminde Amasya kadısı ve 1121 senesi rebiülevvelinde Ya’kûb Paşa
müderrisliği ile mütekâ’id olduğu hâlde 1126’da vefât etdi. Meşâhîr ve kudâtdandır.

Ebûbekir Dede Efendi-Mevlevî Şeyhi
Amasyalıdır. Konya’da cenâb-ı Mevlânâ âsitânesinde çilesini ikmâl ederek aşçı başı
oldu. 1112’de eş-Şeyh Alâeddîn Dede Efendi’nin irtihâline binâen Amasya Mevlevî-hânesi
şeyhi olup geldi. Yirmi yıl kadar icrâ-yı meşîhat edib 1131’de dâr-ı na’îme göçdü. Ârif,
mü’eddeb, âbid, edebiyât-ı Arabiyye ve Fârisîyeden behredâr idi.

Ebûbekir Efendi-İmâm es-Seyyid
Köprülüdür. Amasya’da müfessir Hızır Efendi’nin tilmîz ve dâmâdı [272] el-Hâc
Osmân, Çorumlu Ahmed Efendilerden ikmâl-i tahsîl edib bir müddet Amasya’da ders-i âm
oldu. Sonra Köprü’ye gidip orada neşr-i ulûma himmet ederek Sultân Peykârî Mahallesi câmi-
i şerîfine imâm oldu.
İmâmet vazîfesine kanâ’atla tedrîs-i ulûma muvâzabet edib fevkalâde iştihâr etdi. Sonra
Orta Câmi-i şerîfinin kürsü şeyhi olduğu hâlde 1138 senesi evâhirinde vefât etdi. “İmâm Hoca”
demekle meşhûr vâ’iz, âlim, hadîs ve tefsîre vâkıf, kâmil bir ders-i âm idi. Mahdûmu es-Seyyid
Ahmed Efendi yerine imâm olup 1156’da vefât etdi. Bunun mahdûmları es-Seyyid Ebûbekir
Niyâzî, Şerîf Lütfullah Efendilere “İmâmzâde” dendi.

Ebûbekir Ağa-Beyzâde
Amasyalıdır. Eşrâfdan Bekir Beyzâde Osmân Bey’in mahdûmu ve Ömer Paşa’nın
birâderzâdesidir. Sipâhî olup hayli hizmetde bulundu. Ömer Paşa’nın kethüdâsı olarak devr-i
bilâd etdi. Vefâtından sonra Sivas vilâyeti cizye muhassılı, mükerreren Amasya kethüdâsı,
Tokat [273] voyvodası ve Amasya beytü’l-mâl emîni, 1136’da İrân harbine me’mûr olup
Hemedân’ın fethinde Türkmen Ağası oldu. 1141 hudûdunda İran muharebâtında vefât etdi.

Ebûbekir Efendi-Efteli el-Hâc
Amasya’nın İnepazar nâhiyesi köylerinden Efteli Halîl’in oğludur. Amasya
fuzalâsından İkincizâde Abdullah sânî, Mütevellîzâde el-Hâc Ahmed Efendilerden ikmâl-i
tahsîl edib yıllarca ders-i âm oldu. 1136’da dersiyye-i Muzaffer Paşa bin Ali Bey’e mevkûf olan
Targullı Mâlikânesi mutasarrıfı oldu.
1143’de müftülüğe nasbı mukarrer iken kabûl etmedi. Dersiyyesiyle iştigâl edib 1146
senesi saferinin evâsıtında vefât etdi. Kibâr-ı ulemâdan, vakûr, müteverri’, usûl-i fıkıh ve
kelâmda mâhir, müte’abbid bir zât idi.
Kibâr-ı ulemâdan mahdûmu es-Seyyid el-Hâc Abdullah Efendi mezkûr dersiye
mutasarrıfı olup 1206’da vefâtıyla mahdûmu es-Seyyid Mehmed Efendi ve 1220 recebinde
vefâtına binâen oğulları es-Seyyid Ahmed Sa’deddîn, Ebûbekir, Mustafa Efendiler dersiyye-i
[274] mezkûreye mutasarrıf oldular.
Es-Seyyid Ahmed Sa’deddîn Efendi 1247’de vefâtıyla oğulları es-Seyyid Ömer,
Mahmûd, Mehmed, Osmân Efendiler ve es-Seyyid Ebûbekir Efendi de 1239 cumâdelûlâsında
vefâtıyla oğulları es-Seyyid Ahmed, Ali Efendiler ve 1259’da es-Seyyid Ahmed Efendi’nin
vefâtıyla birâderi es-Seyyid Ali Efendi dersiye mutasarrıfı oldular.
Efteli Hacı Ebûbekir Efendi’nin dayısı Efteli Ömer Ağa Amasya’da Dayı Ömer Ağa
demekle meşhûr olduğundan oğlu el-Hâc Mehmed Ağa ve bunun mahdûmu olan yeniçeri ağası
vezîr Süleyman Paşa “Dayıoğlu” demekle meşhûr idiler.

87
91