Page 556 - 6-8
P. 556

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
               Amasya Tarihi 9-12. Cilt                                                           Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR



                     [1]
                     Amasya Târîhi

                     Müellifi
                     Amasyalı Hüseyin Hüsâmeddîn bin Mehmed Abdîzâde

                     On ikinci Cild


                      [2] Amasya Târîhi


                     Abdullah Mu’îneddîn Ebü’l-Mekârim el-Müstevfî
                     Gümüşlüdür. Nasr bin Güvenç adlı bir Türk’ün oğludur. Amasya’da kâdı’l-kudât olan
               Tâceddîn Mehmed el-Keşânî hizmetinde ilm ü ma’rifet, hatt u kitâbet öğrendi. Müşârun ileyhin
               vefâtında  Amasya  vilâyetinin  mâliye  işlerinde  istihdâm  edilerek  ilm-i  hesâbda  mahâreti  ve
               hüsn-i ahlâk ve sadâkati sâyesinde Amasya vilâyeti defterdârı oldu.
                     Ba’dehû merkez-i saltanât olan Konya’daki müstevfîlerin ve bunlar vâsıtasıyla Sultân
               Alâeddîn  Keykûbâd’ın teveccühlerini celb  eylediğinden Konya’ya gidip  müstevfîliğe kadar
               yükseldi. Sultân Alâeddîn’in i’timâdını kazandı. Mükerreren azl ü nasb edilerek 647 hudûdunda
               vefât etdi. Gayet müdebbir, muhâsib idi. Mahdûmu Sa’deddîn Yûnus da müstevfî, ya’nî mâliye
               nâzırı olmuştu. Amasya’da “Gümüşlüzâdeler”in büyük atasıdır.[3]

                     Abdullah Kemâleddîn Ebü’l-Fezâ’il İbnü’r-Râzî
                     Esbak  Amasya  kâdı’l-kudâtı  Mevlânâ  Fahreddîn  Mehmed  bin  Mahmûd  er-Râzî
               mahdûmudur. Pederi Amasya’da müderris ve kadı iken doğdu. Sonra beraber Konyaya gidip
               orada ikmâl-i tahsîl ederek müderris ve bir müddet Amasya kâdı’l-kudâtı olup 675 yılından
               sonra vefât etdi. Birâderi Mevlânâ Saâdeddîn Mes’ûd bin er-Râzî’dir. Her ikisi de meşâhîr-i
               ulemâ ve kudâttandır.

                     Abdullah Çelebi-Veled-i Uğurlu
                     Sultân İzzeddîn Keykâvûs kızı Fâtıma Hundî Hâtun’un kölesi ve mu’tekı Uğurlu Bâbek
               oğludur. Pederinin hayâtında tahsîl-i ilm ü edeb etdi. Torumtay oğullarının ve hâssaten Ya’kûb
               Şâh’ın zamân-ı emâretinde erkân-ı memleketten olup 743 sâlinden sonra vefât etdi.

                     Abdullah Çelebi-Hâce Nizâmeddîn el-Müstevfî
                     Amasya Emîri olan Gümüşlüzâde Tâceddîn Mahmûd Bey’in oğludur. Pederinin Mısır’a
               firârında Sivas’da Eretna Bey’in himâyesine girmişdi. Akl ü ferâseti, ilm ü dirâyeti hasebiyle
               Eretna Bey’e kendisini sevdirmiş olduğundan müstevfî ya’nî mâliye nâzırı olup Eretna Bey’in
               mâliye işlerini güzelce idâre etdi.
                     Emîr-i müşârun ileyhin vefâtında oğlu Mehmed Bey de müstevfî olup 758 sâlinde vefât
               ettiği zannolunur. Mahdûmu Hâce Sinânüddîn Yûsuf yerini tutdu.

                     Abdullah Bey- Emîr Muîneddîn el-Atabegî
                     Amasya ümerâsından Emîr Şücâaddîn İlyâs Bey bin Hayreddîn Hızır Bey bin Atabeg
               Nasîreddîn  Ahmed  el-Gazzâlî  mahdûmudur.  “Atabegzâde”  demekle  meşhûr  Abdullah  Bey,
               Şâdgeldi Paşa devrinde nâ’il-i emâret olup Abdî [4] Bey denirdi. Amasya emâretinin Sultân
               Murâd Hünkâra arz-ı bey’ât etmesine çalışdı.



                                                           553
                                                           555
   551   552   553   554   555   556   557   558   559   560   561