Page 557 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 12
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Amasya vâlîsi olan Yıldırım Sultân Bâyezîd ile Rûmeli’ne harbe gidip Kosova
melhâmesinde ibrâz-ı şecâ’at etdi. Ba’dehû Sultân müşârun ileyhin bütün muhârebâtında isbât-
ı vücûd u sadâkât edib 804’de Timur Harbi’nde şehîden vefât etdi. Meşâhîr-i ümerâdandır.
Mahdûmları İlyâs, Yörgüç, Hızır Paşalardır. İlyâs Paşa 829’da Yörgüç Paşa 844’de ve
Hayreddîn Hızır Paşa da 884’de vefât ettiler. Bunlar Osmanlı müverrihlerinin zannettikleri gibi
devşirme ve dönme müslimler değildir. Belki eben an ceddin müslim oğlu müslimler ve
Türkoğlu Türklerdir. Bu kadiyye-i muhkeme Yörgüç Paşa’nın vakfiyesinde sarâhaten yazılıdır.
Kezâlik bu üç kardeş Mihal Gâzi oğullarından da değildir. Çünkü Abdullah Bey’in 802
târîhinde ceddi Atabey Gâzi’nin Amasya’da yaptırdığı medresesi evkâfının mûtevellisi olduğu
defterhâne kaydından anlaşıldı. Köse Mihâl Gâzi evlâdı ekseriyyetle Rûmeli ve Edirne’de
ikâmet etmişlerdir. Yörgüç Paşa’nın câmii kapısının [5] üstünde “Celâlü’d-devle ve’d-dîn
Yörgüç Paşa bin Abdullah el-Atâbegî” diye yazılıdır.

Abdullah Bey-Âbâdoğlu
Amasya’nın şimâlinde kâ’in Hakâla nâhiyesinde Hacı Mehmed Bey’in oğludur.
Pederinin Çelebi Sultân Mehmed’e sebk eden büyük hizmetlerine mükâfât olarak mîrlivâ oldu.
Çelebi Sultân’a ve mahdûmu Sultân Murâd-ı Sânî’ye hizmet ve bütün muhârebelerine iştirâk
ederek 831 sâlinden sonra vefât etdi. Mahdûmu Kâsım Bey’dir.

Abdullah Çelebi-Bağdâdîzâde
Amasyalıdır. Hattât-ı meşhûr olup tercemesi yukarıda Ahî Hasan Çelebi unvânıyla
yazılan Mevlânâ İzzeddîn Hasan bin Abdullah Argun Kâmil Bağdâdî mahdûmudur. Pederinden
hutût-ı mütenevvi’ayı temeşşuk ederek öğrendi. Ulemâdan da tahsîl-i ilm ü edeb edib Amasya
vâlîsi iken Sultân Murâd-ı Sânî’ye nişâncı oldu.
824’de Sultân Murâd’ın tahta cülûsunda bir müddet beraber bulundu. Ba’dehû Yörgüç
Paşa’nın Amasya vâliliğinde kâtibi olup 838 sâlinden sonra vefât etdi. Âlim, hattât-ı meşhûr
idi. Müstakîmzâde Süleyman [6] Saâdeddîn Efendi “Tezkiretü’l-Hattâtîn” adlı eserinde diyor
ki: “Abdullah - Amâsîdir. Üstâdında ihtilâf olunmuştur. Mesâhif ü âsâr-ı sahâ’if tenmîkine
muvaffak, tarz-ı hâs üzere bir hattât-ı muhakkik olduğu muhakkaktır” 837 ramazânında ikmâl
ettiği ve Yörgüç Paşa’ya yazdığı Yâsin-i Şerîf Sûresi’ni gördüm. Pek değerli bir yazı idi.
Süleyman Efendi bu zâtı 849 târîhinde berhayât olan Abdullah el-Kâtib’den evvel
yazdığına bakılırsa bizim hattât Abdullah Çelebi’nin bu târîhden evvel vefât ettiği tahmîn
edilebilir. Mahdûmu Mevlânâ Mahmûd Çelebi meşâhîr-i ulemâdandır. Birâderi Şemseddîn
Ahmed Çelebi’dir.

Abdullah Çelebi-Kemâleddîn el-Muslihî
Amasyalıdır. Meşâhîr-i kudât-ı ulemâdan Abdürrahîm Çelebi bin Mehmed Çelebi bin
Musliheddîn Mûsâ Çelebi mahdûmudur. Ulemâdan ikmâl-i tahsîl edib müderris, kadı oldu. 841
sâlinden sonra vefât etdi.

Abdullah Çelebi-Zilelizâde
Amasya tüccârından Zilelizâde Hâce Alâeddîn Alî bin Zileli Hâce Hasan oğludur.
Ulemâdan tahsîl-i ulûm edib müderris oldu. 867’de kibâr-ı ulemâdan [7] görüldü. Ba’dehû vefât
etdi.

Abdullah Çelebi-İsrâfilzâde
Amasya meşâyihinden Nasûh bin Mevlânâ İsrâfil’in oğludur. İkmâl-i tahsîlden sonra
müderris, kadı oldu. 872’de Çorumlu 878’de Tokat kadısı görüldü. Ba’dehû vefât etdi. Kibâr-ı
kudâttan idi.

554
556