Page 469 - muze

(Kat. No. 99, 100). I. Abdülhamit dönemine ait katalogda 1 adet sikke mevcuttur.

Bu sikke 3, 454 gram ağırlığında, Kostantiniye darplı 50 kuruşluk ziynet altınıdır
(Kat. No. 146).

Osmanlı devletinde darp edilen altın sikkeler darp edildikleri dönemlerde farklı

isim ve ağırlıklara sahip olmuşlardır. Devletin ekonomik bakımdan güçlü olduğunun

göstergesi olan altın sikkelerin ayarında bir değişiklik gerçekleştirilmemiştir; fakat
gramlarında azalma yapılmıştır. 540

4.3.2. Gümüş

Osmanlılarda gümüş madeni çok geniş bir kullanım alanı bulmuştur. Başta
para basımı olmak üzere sanayide, kuyumculukta, dokumacılıkta ve simkeşlik gibi

alanlarda kullanılan önemli bir maden olmuştur. 541 Bursa’nın alınışından İstanbul’un
fethine kadar olan zaman diliminde devlet hazinesine giren ve çıkan hep gümüş

olmuştur. 542 İlk akçe Osman Gazi tarafından kestirilmiştir (Şekil 4.4). İlk dönem

akçeleri İlkel baskı yöntemleriyle darp edildiğinden ve padişahların zaman zaman
yaptıkları sikke tağşişi (ağırlık düşürme) nedeniyle standart bir şekile ve ağırlığa

sahip olmamıştır. Bu yüzden değişik kalıplarda akçeler basılmıştır. 543 Osmanlıda
para tarihi akçe denen ufak, gümüş bir sikkenin darbıyla başlamıştır. Osmanlı para

rejimi, II. Mehmed döneminde basılan ilk altın sikkenin darbına kadar gümüş
monometalizm (tek metallilik) rejimiydi. Altın darbıyla birlikte başlayan altın ve

gümüş bimetalizm (çift metallilik) para rejimine kadar, akçe Osmanlı

İmparatorluğunun başlıca parası durumunda olmuştur. Fakat 16. yüzyılda yaşanan
ekonomik dalgalanmalar, akçenin yanında imparatorluğun farklı eyaletlerinde,

mahalli gümüş paraların darp edilmesine yol açmıştır. 544

540 Yılmaz, İznik Müzesi’nde Bulunan Osmanlı Dönemi Sikkeleri, s. 386.
541 Dia, “Gümüş”, C. 14, s. 271.
542 Süleyman Sûdi, Usûl-i Meskûkât-ı Osmaniyye ve Ecnebiyye, s. 11.
543 Uslu, “Bir Kitap: Akçe”, s. 10.
544 Sahillioğlu, Bir Asırlık Osmanlı Para Tarihi 1640-1740, s. 1.
460