Page 473 - muze
P. 473
modernleşme sürecine mangır darp etmeyi sürdürmüştür. 551 II. Mehmed zamanında
iki tip bakır para darp edilmiş olup bu sikkelerin değeri Kanuni Sultan Süleyman
zamanında da aynı şekilde devam etmiştir. Kanuni Sultan Süleyman dönemi en çok
bakır paranın basılıp dağıtıldığı dönem olmuştur. III. Murad döneminden sonra bakır
darbı azalmıştır. 552 17. yüzyılın başından Tanzimat’a kadar olan zaman zarfında
mangır basımında önemli düşüş yaşanmış, hatta 17. yüzyılın ortalarında bakır para
darbı durdurulmuştur. Fakat II. Viyana Seferi sonrasında ve çeşitli cephelerde
savaşların başlamasıyla devlet ekonomisindeki krizi engellemek için 1688 yılında
tekrar mangır kesilmeye başlanmıştır. 553 I. Murad döneminden itibaren darp
edilmeye başlanan mangırın Sultan Abdülmecid zamanına kadar hacim ve
kıymetlerinde çeşitli değişiklikler görülse de darp edilmeye devam edilmiştir.
Abdülmecid tarafından paralarda yaptırılan düzenlemelerden sonra yeni tipteki
bakırların kullanımı II. Abdülhamit zamanına kadar sürmüştür. 554 Mangır son olarak
II. Abdülhamid devrinde darp edilmiş olup, bu dönemde çıkarılan 1879
kararnamesiyle tedavülden kaldırılmıştır. 555
Şekil 4.5. I. Murad Dönemi’nden Bir Mangır
556
Katalogda 38 adet bakır sikke bulunmaktadır. Sultan II. Süleyman’a ait 4 adet
sikke (Kat. No. 50, 51, 52, 53) ortalama 1,529 gram ağırlığındaki mangırdır. III.
Selim dönemine ait ortalama ağırlıkları 31, 603 gram olan 2 adet (Kat. No. 90, 91)
büyük kıt’ada yer almaktadır. II. Mahmud’a ait 3 adet sikke (Kat. No. 106, 110, 112)
karabeşliklerden oluşmaktadır. Katalogda en fazla bakır sikkesi bulunan Sultan
Abdülmecid’dir. Abdülmecid’e ait 12 sikkeden 4 adet sikke (Kat. No. 123, 124, 125,
551 Bayram, Bilecik Müzesi’ndeki Osmanlı Dönemi Sikkeleri, s. 14.
552 Kabaklarlı, Mangır (1299-1808): Osmanlı İmparatorluğu Bakır Paraları, s. 6-13.
553 Oğuz Tekin, “Mangır”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 27, Türkiye Diyanet Vakfı
Yayınları, Ankara 2003, s. 568.
554 Pere, “Osmanlılarda Bakır Paralar”, s. 10.
555 Tekin, “”Mangır”, C. 27, s. 568.
556 https://tr.wikipedia.org/wiki/Mang%C4%B1r, (17.10.2022).
464