Page 644 - 1-4_2
P. 644
Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
1145 senesi muharreminde afv edilen Gürcüzâde Hacı İbrâhim Bey baş a'yân olup
Helvâcı [53] İsmâ'il Ağa ile Îrân harbine me'mûr oldular. Saferde her ikisi de bütün kuvvetlerini
alıp harbe gitdiler. Kaya Ali Paşazâde Hacı Süleymân Bey baş a'yân vekîli ve Bilâloğlu Hacı
Bilâl Ağa da hacıbaşı ve Amasyalı Hindizâde Mehmed Ağa bin Hindi Ahmed Paşa da
İstanbul'da kul kethüdâsı olmuşdu.
Rebî'ulâhir gurresinde Çetenzâde Hacı Ahmed Efendi ikinci def'a Amasya kadısı olup
vusûlüne kadar Ömer Efendi niyâbetde kaldı.
Bu esnâda evkâf-ı sultâniyye mütevellîsi Hacı Velî Ağa vefât eylediğinden enderûn
ricâlinden Hacı Efendizâde Ebûbekir Ağa sultâniyye mütevellîsi olup geldi.
Şevvâl ortalarında Hindîoğlu Mehmed Ağa kul kethüdâlığından ma'zûlen Amasya'ya
gelip zilka'de gurresinde Apardıoğlu Mehmed Ağa serdengeçdiler ağası olarak harbe gitdi.
Bu sene imdâd-ı seferî olmak üzere Sivâs vilâyetinden istenilen yüz kırk bin İstanbul
kilesi buğday ve arpadan Amasya ma'a Geldiklan kazâsına iki bin beşyüz seksen iki kile buğday
ve bin dokuz yüz otuz yedi kile arpa isâbet eylediğinden mütesellim Osmân Ağa bunları
toplayıp orduya teslîm etdi.
Bu sene kış pek şiddetli olduğundan pek [54] çok kar yağdı. Nisân ayında müdhiş
yağmurlar yağıp karlar eridiğinden Yeşilırmak azdı, her tarafı su kapladı. Amasya'nın ortası
deryâya döndü. Bunu müte'âkib azgın seller akıp dere kenârında olan hâneleri ırmağa indirdi.
İnsân ve hayvân telefâtı çok olup Sultân Bâyezîd İmâreti, matbahı, bahçe duvârları harâb oldu.
Ba'de'l-keşf 2099 kuruşla ta'mîrine dâ'ir mütevellî Ebûbekir Ağa'ya me'zûniyet verildi.
1146 muharreminde Hacı İbrâhim Bey Îrân harbinde yararlık ve fedâkârlık
gösterdiğinden kendisine mîrâhûrluk pâyesi verilmişdi. Rakîbi Helvâcı İsmâ'il Ağa muhârebede
şehîd olduğundan mahdûmu Abdullatîf Ağa'ya ze'âmet verildi. Kallâş Mehmed Ağa serdâr ve
züamâdan Seyfullâh Ağa da alaybeyi ve rebî'ulevvelde Amasya mutasarrıfı Mîrzâ Paşa Ankara
beylerbeyi oldu.
Selîm Paşa
Cân Arslan Paşazâde vezîr olup 1146 senesi rebî'ulevvelinin ondokuzuncu günü ikinci
def'a Amasya mutasarrıfı olup harbe me'mûr olduğundan dergâh-ı âlî kapıcıbaşılarından "Tatar
Ağası" demekle meşhûr Amasyalı Hacı Kâsımoğlu Ömer Ağa Amasya mütesellimi olup geldi.
[55]
Bundan akdem kul kethüdâlığından ma'zûlen Amasya'ya gelen Hindîoğlu Hacı Mehmed
Ağa harb için Revân'a gidip orada yeniçeri ağası vekîli olarak harb etdi. Serdârlardan
Kırmacıoğlu Ahmed Ağa da berâberdi.
Ancak mütesellim Ömer Ağa'nın ahvâl ve harekât-ı cesûrânesi a'yân ve halkı bîzâr
ediyordu. Çünkü Ömer Ağa, Kırım hânı Mengli Girây Hân'ın vezîri mesâbesinde ağası idi.
Kırım'da öğrendiği siyâset-i mülkiyyeyi Amasya'da icrâya kalkışdığından hem kendisine hem
de halk ve a'yâna ziyân verdi. Bu yüzden şikâyetler çoğaldı.
Recebde ulemâdan Şeyh Hızırzâde İbrâhim Efendi bin Abdullatîf Efendi nakîb kâ'im-
makâmı olup şa'bânın onuncu günü a'yân ve hâciyânın takdîm etdikleri mahzar üzerine
mütesellim Ömer Ağa azl ve habs edilerek Çanakkale'ye gönderildi. Yerine Avkatlıoğlu
Mehmed Ağa Amasya mütesellimi ve zilka'dede harbe gidip Murâdoğlu Hacı Mehmed Ağa
vekîli oldu.
1147 senesi muharreminde mütesellim vekîli Hacı Mehmed Ağa baş a'yân ve Amasya
mütesellimi, Sarâcoğlu Hacı Hâfız Mehmed Ağa hacıbaşı olup züamâdan Kara Hüseyinoğlu
Abdullâh Bey alaybeyi ve kethüdâ-yı sadr-ı âlî Amasyalı [56] Hacı Feyzullâhoğlu Gül Ahmed
Ağa vezâretle şeyhu'l-harem ve Cidde vâlîsi oldu. Saferde Mütevellîoğlu Hacı Hâfız Hasan Ağa
şehir kethüdâsı olup rebî'ulevvelin on yedinci cum'a günü öğle vakti gün tutulup ortalık karardı.
Cum'a namâzının edâsında câmi'lerde mumlar ve kandîller yakmağa mecbûriyet görüldü. Sonra
625
643