Page 206 - 6-8
P. 206
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Câmii şerîf-i mezkûrun ittisâlinde Hâce Ahmed Paşa zevcesi, Fatma Molla Hâtun
yaptırdığı medrese harâb olduğundan Hindî Paşazâde Ali Bey’in zevcesi diğer saraylı Fatıma
Hâtun [657] sâhib-i tercemenin teşvîkiyle müceddeden ve tevsî’an ihyâ ederek medrese
vezâ’ifini tayîn etdi.
İki defa icâzet verdikten sonra tefsîr-i kadı dersine muvâzabet ve Buharî-i sahîhini tedrîse
himmet edib bunlardan da iki defa icâzet du’âsı meydân mûsâllâsında bir cemiyet-i azîme ile
icrâ edildi. Bundan sonra Mehmed Paşa müderrisliğini mahdûmuna kasr-ı yed ü ferâgat edib
vazife-i imâmete kanaât etdi.
Hâciyân ve a’yân meclisleri azâlığına ve Amasya müftülüğüne mükerreren intihâb
edildiği halde hiç birini de kabûl etmedi. Bununla beraber her taraftan surreler yağar, gâyet
münzevîyâne yaşardı. A’yândan kimsenin meclisine gitmez kimseden sadakât ve nüzûr kabûl
etmezdi.
A’yân ve ulemâ kendisine arz-ı iştiyâk ederek Cuma günleri Sofizâde Mahallesi’nde kâin
hânesinde ziyâret ederlerdi. 1176’da ikinci defa Tefsîr-i Kadı hatmine muvaffak olduğunu işiten
Şeyhü’l-islâm Dürrizâde Mustafa Efendi Kudüs-i şerîf mevleviyyetini verdi. 1178 senesi
rebîülahirinin yirmi yedinci gecesi seherinde dâr-ı kudse irtihâl etdi. [658]
Gâyet fâzıl, ulûm-ı şer’iyye ve akliyyede mütebahhir, tefsîr ve hadîsde mâhir, vâ’iz,
müttakî, vecîh, sâdât-ı Hüseynîyeden bir emîr-i muhterem idi. Hazret-i Pîr İlyas Halvetî
civârında medfûndur. Sinni doksana varmıştı. Mahdûmlarından Mehmed Paşa müderrisi es-
Seyyid Abdurrahim Efendi 1197’de ve hafîdi es-Seyyid Mustafa Efendi 1244’de ve bunun
mahdûmu es-Seyyid Ahmed Efendi 1246’da vefât etdi. Bunlar da Mehmed Paşa müderrisi
idiler. Diğer mahdûmu es-Seyyid Mehmed Sa’id Efendi’dir.
Ahmed Efendi-Hıfzızâde es-Seyyid el-Hâc
Amasya kudâtından el-Hâc Abdurrahman Efendi bin el-Hâc Hâfız Ali Efendi bin Hıfzı
Abdurrahman Efendi’nin mahdûmudur. Amcası Hâfız el-Hâc Osmân Fa’ik Efendi’den ikmâl-i
tahsîl edib ders-i âm, Torumtay müderrisi, ba’dehû kadı oldu. 1176’da müderrisliği üstâdının
mahdûmu ve dâmâdı olan es-Seyyid el-Hâc Abdülganî Efendi’ye kasr-ı yed edib, 1179 senesi
evâ’ilinde vefât etdi. Ulemâ-i kudâtdan idi.
Ahmed Ağa-Sarı Beyzâde
Amasyalıdır. Züamâdan el-Hâc Mehmed Bey bin Ahmed Bey bin Mehmed Bey bin Sarı
Ali Bey’in mahdûmudur. Gençliğinde saray-ı hümâyûna girip tefeyyüz ederek tülbend ağası,
1169’da çuhadâr-ı [659] şehriyârî oldu.
Bir müddet mazhar-ı iltifât-ı padişâhî olamadığından mâdûnunda bulunan ağaların
silahdârlığa irtikâ etmelerinden münkesirü’l-hâtır iken, 1177’de silahdâr-ı şehriyârî oldu. Bir
buçuk yıldan ziyâde hizmet-i padişâhîde bulunup, 1179 senesi evâ’ilinde ma’zûl ve sene-i
mezbûre şa’bânında merhûm oldu. Vüzerâdan Sarı Beyzâde Mehmed Paşa bunun himmeti ile
vezâret almıştı.
Ahmed Ağa-Dizdârzâde el-Hâc
Kal’a-i bâlâ dizdârı Osmân Ağazâde el-Hâc Hüseyin Ağa’nın mahdûmudur. Erbâb-ı
tımârdan olup Maramul ve Yavru malikâneleri ile tûl-i müddet kale dizdârı oldu. 1171’de oğlu
Mahmûd Ağa’ya terk-i hizmet edib aşağı indi. Meclis-i a’yân azâsı olup 1180 senesi hilâlinde
vefât etdi. Diğer mahdûmu Amasya müftüsü el-Hâc Hüseyin Efendi’dir.
Ahmed Efendi-Murâd Beyzâde el-Hâc
Amasya a’yânından el-Hâc Mehmed Ağa bin el-Hâc Ahmed Ağa’nın mahdûmudur.
İstanbul’da defterdâr el-Hâc Yûsuf Efendi’ye [660] intisâb ederek dâ’iresinde perverde olup
müşârün-ileyhe dâmâd oldu. Mektûbî-i defterî kalemine girip tefeyyüz ederek mektûbî-i defterî
201
205