Page 360 - 6-8
P. 360
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
1171’de müşârün-ileyhin maiyyetinde haccedip zilhiccesinde Abdullah Nailî Paşa’nın
irtihâlinde İstanbul’a avdet ve 1177 recebinde dâr-ı bekâya rihlet etdi. Üsküdar’da medfûndur.
Paşa’nın mûtemedi, mustakîm, eniştesi idi.
Emîn Mehmed Efendi-Taşâbâdî el-Hâc
Amasyalıdır. Amasya Müftüsü Taşâbâdî el-Hâc Ahmed [312] Efendi’nin büyük
mahdûmudur. Üçler Mahallesi’nde doğdu. Pederinden ve Iydîzâde el-Hâc Mustafa Âkif
Efendi’den ikmâl-i tahsîl ederek ders-i âm ve Abdullah Paşa müderrisi oldu.
1176 zilhiccesinde Amasya mahkemesi başkâtibi ve ba’dehû mükerreren Amasya nâibi
olup on iki yıl kadar mevkiini hüsn-i muhâfaza etdiği halde 1188 senesi rebîülevvelinde dâr-ı
bekâya irtihâl etdi. Âlim, fakîh, edîb, şâir, ta’lîk-nüvîs idi. Mahdûmları Ahmed Esad, Numân
Sabit Efendiler ve birâderi İbrâhim Efendi’dir.
Emîn Mehmed Efendi-Kırmacızâde es-Seyyid el-Hâc
Mevâlîden Amasyalı el-Hâc Hüseyin Efendi bin el-Hâc Mehmed Efendi bin Ali Ağa bin
Kırmacı Mehmed Ağa’nın mahdûmudur. Bu da Iydîzâde el-Hâc Mustafa Âkif Efendi’den
ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm ve 1168’de Hızır Paşa müderrisi oldu.
1180’de müntesib olduğu Şeyhülislâm Dürrîzâde Mustafa Efendi’nin himmetiyle
devriyyeden Erzurum mollası oldu. [313]
Müddet-i örfiyyesi hitâmında avdet edib 1183’de meclis-i a’yân reisi, 1185’de Sivas nâibi
oldu. 1186’da avdet edib 1187’de sâniyen baş a’yân oldu.
Lâkin Amasya ve Sivas vâlisi olan Canikli Hacı Ali Paşa’nın nüfûzundan korkup 1188’de
ihtiyâr-ı uzlet ederek 1190’da dâr-ı bekâya rihlet etdi. Âlim, kâmil, ihtişâma mâil bir zât idi.
Mahdûmu es-Seyyid el-Hâc Abdullah, Hüseyin, Ahmed Efendilerdir.
Emîn Mehmed Ağa-Yüzbaşıoğlu
Esbak Sivas vâlisi Amasyalı Karakulak Mustafa Paşazâde Yüzbaşı Ali Bey’in
mahdûmudur. Pederinin hayâtında yeniçeri olup terakkî ederek 1178 senesinden i’tibâren
birkaç defa Amasya serdârı, serdengeçti ağası olarak 1184’de Rus harbine gitdi.
1186’da firârîleri teftîş ve sevke me’mûr olup turnacıbaşılık pâyesiyle taltîf edildi.
Bade’l-müsâleha İstanbul’a gelip Yeniçeri Ocağına yerleşti. Tedrîcen terakkî ederek Dayıoğlu
Süleyman Ağa’nın [314] yeniçeri ağalığında kethüdâsı ve 1195’de muhzır ağası oldu.
Ba’dehû seksuncubaşı, zağarcıbaşı, 1201’de kul kethüdâsı olup 1202 senesi şevvâlinde
Yeniçeri ağası oldu. 1203 senesi cumâdelûlâsında yeniçerilerin şikâyetiyle azledilip Amasya’ya
gönderildi. Amasya havâlîsinde icrâ-yı şekâvet eden Gölgelioğullarını tenkîle me’mûr edildi.
1204 senesi gurre-i muharreminde Amasya mütesellimi olup ibrâz-ı hizmet eylediğinden
iki yıl vazîfesine devâm etdi. 1206’da Tokat Voyvadası ve 1207’de mütekâid olup 1212’de
vefât etdi.
Hâfız-ı Kur’ân, muktedîr, cesûr idi. Mahdûmları Sâdık Mehmed, Ali, Abdurrahman
Ağalardır. Dergâh-ı âlî kapıcıbaşılarından el-Hâc Ali Ağazâde Hâfız el-Hâc Emîn Mehmed Ağa
da meşhûr idi. Bunlara da “Yüzbaşıoğulları” dendi.
Emîn Mehmed Efendi-Ebezâde el-Hâc
Hazret-i Pîr İlyâs türbedâr ve mütevellîsi eş-Şeyh Mahmûd Efendizâde [315] Hâfız
Hüseyin Efendi’nin mahdûmudur. Halk arasında “Eboğlu” demekle meşhûrdur. Ürgüblü el-
Hâc Ahmed Efendi’den ikmâl-i tahsîl ederek mücâz ve ders-i âm oldu. Hayli müddet Ya’kub
Paşa Câmi-i şerîfinde tedrîs-i ulûm edib câmi-i mezbûrun vâizi olduğu halde 1214 senesi
evâilinde vefât etdi. Ulemâdan vâiz, sâlih, kanâatkâr bir zât idi.
359