Page 195 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 10
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Râbi’a Hâtun-Molla
Hazreti Pîr İlyâs-ı Halvetî kerîmesi ve müşârün-ileyhin tilmîzi olan Şeyhülislâm ve
Müfti’s-Sekaleyn Hazreti Pîr Celâleddîn Abdurrahmân Çelebi zevcesidir. Peder ve zevcinden
ikmâl-i tahsîl ederek kadınlar ve kızlar arasında neşr-i ma’ârif ü ulûma hizmet etdi. Kadınlar
arasında “Molla Râbi’a Hâtun” demekle meşhûr olup 829’da vefât etdi. Hazreti Pîr’in türbesi
dâhilinde zevcinin ayağı ucunda medfûndur. Fâzılât-ı nisâdan olup âbide, zâhide bir zât-ı şerîfe
idi. [6]

Râbi’a Hâtun
67

Râtib Mehmed Efendi -Zeynelzâde es-Seyyid
Amasyalıdır. Nakîbü’l-eşrâf kâ’im-makâmı es-Seyyid el-Hâc Zeynelâbidin Ağa’nın
mahdûmu olup Çelebizâde Fâzıl Hüseyin Efendi’nin halka-i tedrîsinde ikmâl-i tahsîl edib Köse
Hattât es-Seyyid Mehmed Emîn Efendi’den de hüsn-i hatt öğrendi.
Cânikli el-Hâc Ali Paşa’ya intisâb ederek Amasya mukâta’âtı kâtibi olarak hayli nüfûz
ve servet edindi. 1193’de Hacı Ali Paşa’nın Rusya’ya firârında ma’zûl u müte’essir olup
oldukça tazyîkâta uğradı. 1195 şa’bânında Hacı Ali Paşa’nın avdetiyle ikbâle erdi. [7]
Ba’dehû İstanbul’a gidip tarîk imtihânında muvaffak olduğundan silk-i kudâta girdi.
Kasabât u bilâda kadı olduğu hâlde 1221 hudûdunda vefât etdi. Ulemâ ve şu’arâdan idi.
Mahdûmu es-Seyyid Ali Vasfî Efendi’dir.

Râzî Yûsuf Efendi-Hâcezâde
Amasyalıdır. Meşâhîr-i fuzalâdan olup 1111’de vefât eden Hâce İlyâs Efendi’nin
mahdûmudur. Amasya’da mukaddimât-ı ulûmu görüp İstanbul’a gitdi. Oranın fuzalâsından
ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm ve müderris oldu.
Kibâr-ı müderrisînden olduğu esnâda ba’zı bilâd-ı mühimmeye kadı ve Bursa nâibi olup
sonra Bağdâd Mollası oldu. 1145’de vefât etdi. Âlim, fâzıl, şâir, edîb idi.

Râsih Mehmed Efendi-Amasyalızâde
Amasyalıdır. Baltacılar kethüdâsı Amasyalı el-Hâc İbrâhim Ağa’nın mahdûmu olup
Amasya’da doğdu. Pederinin kethüdâlığı esnâsında enderûn-ı hümâyûna girip orada tahsîl-i ilm
ü kitâbet etdi. Hutût-ı mütenevvi’ayı ibtidâ İsmâ’îl Zühdü [8] ve ba’dehû tilmîzi Kâtibzâde
Mustafa Efendilerden öğrendi.
Pederinin irtihâlinde yerine hisâr ağası olup enderûndan çıktı. Ba’dehû hâcegân-ı dîvân-ı
hümâyûndan olup ba’zı menâsıb-ı ricâle mutasarrıf olarak 1181 senesi zilhiccesinin onuncu
günü ıyd-ı edhâda vefât etdi. Kâtib, hattât-ı meşhûr idi. Mahdûmu el-Hâc İbrâhim Efendi ve
birâderi Defterdâr İsmâ’îl Efendi’dir.

Râşid Ahmed Bey-Köprülüzâde es-Seyyid el-Hâc
Köprülüdür. Orada mukîm eşrâftan ve Köprülü Mehmed Paşa’nın ahfâdından el-Hâc
Mahmûd Bey bin Ammâr bin Abdullah Paşa bin Fâzıl Mustafa Paşa bin Köprülü Mehmed
Paşa’nın mahdûmudur. Köprü’de doğdu.
Amcası mevâliden Abdulmecîd Bey’in himmetiyle İstanbul’a gidip Bâb-ı âliye girdi.
Orada bir müddet tahsîl ve terbiye gördü. Sonra bâ-rütbe-i hâcegânî ba’zı aklâm kitâbetine
mutasarrıf iken 1223 senesi cumadelâhiresinde Sultân Mahmûd-ı Sânî’nin cülûsunda Amasya
mîzan-ı harîr ve damga mukâta’aları emîni olup gönderildi. [9] On yıl kadar kâh Köprü’de ve

67 Müellif, Râbi’a Hâtun hakkında bilgi vermemiştir. (Haz.)

188
194