Page 511 - 6-8
P. 511
Amasya Tarihi Cilt: 11
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
ı a’zam Amasyalı Pîrî Mehmed Paşa ile defterdâr-ı meşhûr Amasyalı İskender Çelebi ve Amasya medârisinden ba’zılarına müderris ve Büyük Ağa müderrisliğinden kasabâta kadı
ehibbâsından idi. ve 1032’de Çorum kadısı oldu.
Ba’dehû Tokat, Sivas gibi bilâda kadı olup 1043’de Musûl kazâsından ma’zûlen
Abdürrahîm Efendi-İmâm Efendi Amasya’da vefât etdi. Kibâr-ı kudâtdan âlim, kâmil, müstakîm idi. Amasya’da Garibler
Amasyalıdır. Halvetiyye meşâyihinden Amasya’da Şeyh Mehmed Efendi’nin oğludur. Mescidi’ni ve Çorum’da bir mescidi i’mâr etdi. [500]
Amasya’da ikmâl-i tahsîl ve tedrîse mülâzım ve ba’zı medârise müderris olarak Tekke-zen-i
mihrâb-ı ifâde ve seccâde-nişîn-i tahkîk ve ifâde olmuştu. Abdürrahîm Efendi-Hüsâmzâde
Ba’dehû tefeyyüz etmek üzere İstanbul’a gidip Sultân Mehmed Câmii kürsi şeyhi olan Amasyalıdır. Sultân Bâyezîd Câmii kürsî şeyhi olup tercemesi yukarıda yazılan şeyh
Merzifonî Şeyh Abdurrahman Efendi sohbetine mülâzemet ederek tasavvufa meyil ve rağbet Hüsâmeddîn Efendi’nin oğludur. Amasya’da ulemâdan ikmâl-i tahsîl edib tedrîse mülâzım ve
etdi. Müderrisliği terk ve her şeyden tevbe ederek dergâh-ı Hakk’a teveccüh ve Amasya’ya sonra müderris oldu. Bir müddet ba’zı niyâbetler kabûl ederek kasabâtı devredip sonra tedrîse
avdet etdi. [497] avdet ve Atabeg Medresesi müderrisliğinde takrîben 1083’de dâr-ı bekâya rihlet etdi. Ulemâdan
Bir müddet münzevî bir halde yaşadı. Sonra ilim ve kemâlinden halkı müstefîd etmek için sâlih, zâhid, bir zât idi.
a’yânın ricâsıyle Sultân Bâyezîd kûrsî şeyhi oldu. 974’de bunu da terk edib kûşe-i inzivâya
çekildi. İki yıl da bu sûretle yaşayıp 976’da vefât etdi. Abdürrahîm Efendi-İmâmzâde
Gâyet müteşerri’, müttakî, zâhid, âlim, kâmil bir şeyh-i kerâmet-pîşe idi. Evâ’il-i hâlinde Amasyalıdır. Meşâhîr-i fuzalâdan Sultân Bâyezîd Câmii imâmı Gürcü Hasan Efendi’nin
hâfız ve sadâsı güzel olduğundan on beş yıl kadar Sultân Bâyezîd Câmii imâmı olmuşdu. Bunun oğludur. Küçük yaşında hıfz-ı Kur’ân edib Şeyh Ya’kub Efendizâde Mustafa Efendi’den ikmâl-
için “İmâm Efendi” demekle meşhûr oldu. Birâderi Nuh Efendi olup aşağıda gelir. i tahsîl etdi. Meydan Köprübaşı’nda Kutlu Şâh Câmii imâmı, Ehlî Hâtun cüzhânı ve câmi-i
mezkûrda Rıdvan Ağa dersiyyesi mutasarrıfı oldu. Tedrîs ve vaaz ile imrâr-ı hayat edib 1085
Abdürrahîm Efendi-Tayyibzâde hudûdunda vefât etdi. Âlim, kâmil, vâiz bir zât idi. Birâderi Hacı Abdurrahman Efendi’dir.
Amasyalıdır. Yukarıda tercemesi yazılan Tayyib Efendi’nin oğludur. Amasya’da
mukaddimât-ı ulûmu görüp Müfessir Ahmed Efendi’den ve fâzıl-ı meşhûr Cuma Efendi’den Abdürrahîm Efendi-Kadızâde es-Seyyid
ikmâl-i tahsîl ederek tedrîse mülâzım ve ba’zı medârise müderris oldu. Amasyalıdır. Sâdât-ı Rifâîyye’den Amasya kadısı es-Seyyid Mehmed [501] Bahâeddîn
Ba’dehû İstanbul’a gidip muallim-i Sultânî Atâullah Efendi’den iktisâb-ı şeref-i Efendizâde es-Seyyid Mehmed Efendi bin Abdülmecid Efendi bin es-Seyyid Mehmed
mülâzemet eylemişdi. 984 zilhiccesinde 40 akçe ile Merdümiyye, 992 [498] şevvâlinde Davud Bahâeddîn Efendi’nin oğludur. Amasya’da Hızır Efendi’nin tilmîzi ve dâmâdı olan Osmân
Paşa, 998 rebîülevvelinde Şâh Sultân, 1001 recebinde Sahn medreselerine müderris, 1003 Efendi’den ikmâl-i tahsîl edib müderris ve ba’dehû kasabâta kadı olduğu halde 1118 hudûdunda
senesi cumâdelûlâsında Diyarbekir kadısı olduğu halde 1005 senesi saferinde vefât etdi. vefât etdi. Ulemâ-yı sâdâtdan, sulehâ-yı kudâtdan idi. Dâmâdı mevâlîden Iydî Bayram
Nev’îzâde Atayî Efendi “Zeyl-i Şakâyık”da diyor ki: Efendi’dir.
“Mevlânâ-yı mezbûr haysiyyet-i ilmiyye ile meşhûr ehl-i ilm ü irfân gül-i ra’nâ gibi dâimâ
hürrem ve handân, derviş nihâd, pâk i’tikâd idi. Ehlî Çelebi ve Şeyhî Çelebi birâder-i mihteri Abdürrahîm Efendi-Şeyhzâde
ve Tayyibzâdelik pîrâye-i elmâs-ı müselles nümâ-yı cevherîdir.” Mahdûmu Tayyib Efendi’dir. Halvetiyye meşâyih-i kirâmından Amasyalı Şeyh İbrâhim Efendi’nin oğludur. Kibâr-ı
fuzalâdan Amasya müftüsü Çorumlu Hâfız es-Seyyid Mehmed Efendi’den ikmâl-i tahsîl edib
Abdürrahîm Efendi-İskender Beyzâde tedrîs-i ulûm etdi. Bu esnâda Hâtunîye Câmii kürsî şeyhi olup 1157 hudûdunda vefât eyledi.
Amasyalıdır. Begtemuroğlu İskender Bey bin Şeyhî Bey bin Hasan Bey bin Mûsâ Bey’in Sulehâdan alîm, vâiz bir zât idi.
oğludur. Pederi İskender Bey Rumeli kazaskeri Amasyalı Abdurrahman Efendi’nin kethüdâsı
olduğu münâsebetle müşârün-ileyhden ikmâl-i tahsîl ederek mülâzım ve müderris ve zamân-ı Abdürrahîm Efendi-Iydîzâde es-Seyyid
sadâretlerinde müşârün-ileyhe tezkireci oldu. Amasyalıdır. Amasya müftüsü mevâlîden Merzifonî Bayram Iydî Efendi’nin oğludur.
Efendisinin vefâtından sonra 995’de Merdûmiye, 1000 şevvâlinde Mahmûd Paşa, 1002 Fuzalâdan Âkif Mustafa Efendi’nin birâderi olup diğer Amasya müftüsü Merzifonî Mustafa ve
ramazanında Edirne [499] Kapısı’nda Mihrimâh Sultân, 1004 şevvâlinde Sahn medreselerine Çorumlu es-Seyyid Hâfız Mehmed Efendi’lerden ikmâl-i tahsîl edib müderris ve mükerreren
müderris ve 1008 senesi rebîülevvelinde Medine-i Münevvere ve recebinde Üsküdar, Niksar, [502] Zile, Merzifon, Çorum kadısı, Amasya’da Nakîbü’l-eşrâf kâim makâmı, Amasya
zilka’desinde Haleb, 1009 zilka’desinde Şam mollası oldu. nâibi, mevlevîyetle Erzurum kadısı oldu. Erzurum kazâsından ma’zûlan gelip Amasya’da
1010 senesi saferinde azledilip Asitâne’ye gelirken Karaman Ereğlisi’nde dâr-ı bekâya 1161’de vefât etdi. Âlim, kamîl, müstakîm, latîf-meşreb mevâlîden idi. Dâmâdı Âkifzâde İsmail
rihlet etdi. Orada medfûndur. Nev’îzâde Atâyî Efendi “Zeyl-i Şakâyık”ında diyor ki: Kâmil Efendi’dir.
“Mevlânâ-yı mezbûr ulüvv-i himmet ve şeref-i nefisle meşhûr şuâ-i baht ve saâdet, levh-
i cebîninde nümâyân ve merâtib-i âliyeye i’tilâsı muttali-i hâlinden a’yân-ı müteayyinân Abdürrahîm Paşa-Ömer Paşazâde
ulemâdan idi.” Amasyalıdır. Beylerbeyilerden Amasyalı Ömer Paşa’nın mahdûmudur. Çavuşân-ı
dergâh-ı âlîden olup devr-i hidemât ederek Birinci Sultân Mahmûd’un cülûsunda Amasyalı
Abdürrahîm Efendi-Tayyibzâde Feyzullahzâde Ahmed Ağa’nın sadâret kedhüdâlığında ağalarından oldu.
Amasyalıdır. Mevâlîden Ehlî Mehmed Efendi’nin oğludur. Amasya’da Cüneydzâde Bunun irtihâlinde Zanalızâde Hacı Ahmed Paşa’nın dâiresine girip müşârün-ileyhin
Abdurrahman Efendi ve Fâzıl Yahya Efendi gibi fuzalâdan ikmâl-i tahsîl edib tedrîse mülâzım sadâretinde kapıcıbaşı, 1154’de bâ-rütbe-i mîr-i mîrânî Çankırı sancağı mutasarrıfı oldu.
Ba’de’l-azl 1158’de Niğde, 1159’da Beyşehrî sancaklarına mutasarrıf olarak İran
506 507
510
