Page 596 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Cumâdelâhire evâilinde kethüdâyeri Mehmed Ağa’nın ref‘inden Kuloğlu Halil Ağa
kethüdâyeri ve şa’bânda Ziyareli Mehmed Çelebi yerine a‘yândan Nasûh Ağazâde Hamza Ağa
şehir kethüdâsı ve şevvâlde Mehmed Bey’in ref‘inden Veli Bey alaybeyi oldu.
Zilhicce gurresinde Müftü Yahya Efendi’nin yerine Sultân Bâyezîd Müderrisi Merzifonî
Bayram Iydî Efendi Amasya müftüsü ve evâhirinde Mutasarrıf es-Seyyid Mehmed Paşa da
Mar’aş beylerbeyi olduğundan Amasya sancağı sâbık Van Beylerbeyi Mehmed Paşa’ya tevcîh
edildi.

Mehmed Paşa
Vanlıdır. 1085 senesi zilhiccesinin yirmi üçüncü günü [162] ikinci defa Amasya
mutasarrıfı olup dergâh-ı âlî kapıcıbaşılarından Deli Yûsuf Ağazâde Mehmed Ağa Amasya
mütesellimi oldu.
Merzifon Voyvodası Kürt Sefer Ağazâde Ahmed Ağa İstanbul’a gidip Kadızâde
Merzifonî “İbrâhim Ağa” Merzifon voyvodası oldu. Bu esnada Mekke mollası olan Yâkut Paşa
Mütevellisi Hasımzâde Abdülbâkî Efendi vefât edib mahdûmu Yahya Efendi mütevellî oldu.
Bu sene esbak Erzincan Kadısı Topçuzâde el-Hâc Hüseyin Efendi ve mahkeme kâtibi
ta‘lîk nüvîs-i meşhûr kâtipzâde Ali Efendi vefât edib yerine ulemâdan hattât-ı meşhûr Ömer
Efendi mahkeme kâtibi oldu.
1086 senesi gurre-i muharreminde Kadı Şermîzâde Dâniş Mehmed Efendi’nin yerine
sâbık Musul Kadısı Amasyalı Pîrîzâde Zühdî Mehmed Efendi Amasya kadısı oldu. Her ikisi
de ulemâ-yı şu‘arâdan ve mevâli-i devriyeden idiler.
Safer evâilinde Mutasarrıf Mehmed Paşa, Irak’a tasallut eden İran’ın def‘ine me’mûr
olarak Musul beylerbeyi olduğundan Amasya sancağı Canik Mutasarrıfı Ahmed Paşa’ya tevcîh
edildi.

Ahmed Paşa
Caniklidir. Canikli Osmân Paşazâde Hüseyin Paşa’nın mahdûmudur. 1086 senesi
saferinin beşinci günü Amasya mutasarrıfı olup kendisi Rus aleyhinde serdâr olan Köprülüzâde
Fâzıl Ahmed Paşa’nın ordusunda olduğundan kethüdâsı Mehmed Ağa’yı mütesellim gönderdi.
[163]
Safer ortalarında Amasya a‘yânından Yörgüç Paşa Evkâfı Mütevellî kâ’im-makâmı
Gürcüzâde Mütedeyyin Pîrî Bey vefât edib yerine Ahmed Ağa mütevellî kâ’im-makâmı oldu.
Çünkü Yörgüç Paşa evlâdı arasında tevliyet nizâ’ı vardı.
Bu esnada mütesellim Canikli Mehmed Ağa vürûd edib Ömer Ağa’nın yerine Taşçızâde
Ahmed Ağa şehir kethüdâsı oldu. “Saçlı Emîr” demekle meşhûr es-Seyyid Ömer Ağa’nın
taşkın harekâtı bastırıldı.
Rebîülevvelde Saçlı Emîr’in muîni olan Alaybeyi Veliyyüddîn Bey’in ref‘iyle
zu‘amâdan Derviş Beyzâde Derviş Bey Amasya alaybeyi ve cumâdelûlâda Ya’kûb Ağa’nın
azlinden Beşinci İbrâhim Ağa yeniçeri serdârı oldu. Bu İbrâhim Ağa, “Apardı Ağa” demekle
meşhûrdur.
Şevvâlde geçen büyük zelzelede yıkılmış olan Kal’a-i Enderûn’un meydan kapısı Nâzır
Nasûh Ağazâde Hamza Ağa’nın himmetiyle arzan on ve tûlen seksen arşın yeri otuz kuruşa (!)
ikmâl edildi.
Zilka’de gurresinde Amasya Kadısı Zühdî Mehmed Efendi’nin ba’zı ahvâlinden
şikâyetler tevâli etmekle azledilip Vâsî Çelebizâde Habîb Efendi Amasya kadısı oldu.
Müteâkiben silahdâr ocağı kethüdâsı Amasyalı Ebûbekir Ağa ber-vech-i tekâüd Evkâf-ı
Sultâniye mütevellisi olup geldi. Zilhiccenin selhinde Amasya Mutasarrıfı Sivas Beylerbeyi
olduğundan Amasya sancağı eski Mar’aş Beylerbeyi es-Seyyid Mehmed Paşa’ya tevcîh edildi.
[164]

893
595