Page 617 - 1-4_2
P. 617
Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 4
mütesellimi nasb etdi. Rebîülahirde Gürcüzâde Mehmed Bey’in ref‘inden Amasya alaybeyi
olan Deli Hızır Beyzâde Kurd Mehmed Bey orduda kaldığından Deli Emîr Paşazade es-Seyyid
Mustafa Bey, Amasya alaybeyi oldu.
Şa’bânın gurresinde nakîb es-Seyyid Osmân Ağa’nın ref‘iyle Emîr Hacı Abdüllatif
Çelebi nakîbü’l-eşrâf kâ’im-makâmı oldu. Ba‘dehû Amasya sancağı Mahmûd Paşa uhdesinden
alınıp Çavuşbaşı Şehrî Mehmed Ağa’ya Rumeli pâyesiyle tevcîh edildi.
Mehmed Paşa
İstanbulludur. 1105 senesi şa’bânının on sekizinci günü Amasya mutasarrıfı olup, Budin
muhafazasına me’mûr olmakla dergâh-ı âlî kapıcıbaşılarından sâbık silahdâr ağası Amasyalı
Kadızâde Ahmed Ağa bi’l-iltizam Amasya mütesellimi olup İstanbul’dan geldi.
Çünkü meşâhir-i eşkıyâdan Gâvur Murâd Ağa, başına topladığı levent eşkıyâsıyla
Amasya, Canik ve Karahisâr-ı Şarkî sancaklarını tehdid ve halkı fevkalâde iz‘âc etmekte idi.
Ahmed Ağa’nın vusûlünde vaziyeti etrafıyla Bâb-ı Âlî’ye bildirdiğinden [219] şevvâl evâilinde
Çakırcıbaşı Yûsuf Ağa eşkıyâyı tenkîle me’mûren İstanbul’dan kuvve-i kâfiye ile geldi.
Mütesellim Ahmed Ağa da kapısı halkıyla Yûsuf Ağa’ya yardım etmeye me’mûr oldu.
Şevvâl evâhirinde Sultân Bâyezîd Câmii kürsü şeyhi Müfessir Hızır Efendizâde İbrâhim
Efendi vefât edib Uzun Müderriszâde eş-Şeyh Mahmûd Efendi kürsü şeyhi oldu.
Zilhiccede nakîb es-Seyyid Abdüllâtif Ağa’nın azline binâen selefi es-Seyyid Osmân Ağa
nakîbü’l-eşrâf kâ’im-makâmı oldu. Kurban Bayramı’ndan sonra meşâhir-i ulemâdan Hızır Paşa
Müderrisi Ma‘kûlzâde İbrâhim Efendi vefât edib yerine Sultân Bâyezîd kürsü şeyhi olan
Mahmûd Efendi Hızır Paşa müderrisi oldu. Zilhiccenin selhinde Amasya sancağı sâbık Habeş
Beylerbeyi Mehmed Paşa’ya tevcîh edildi.
Mehmed Paşa
Amasyalıdır. Esbak Amasya Kethüdâyeri Şamlı Ali Ağa’nın mahdûmudur. “Rahtuvan”
demekle meşhûrdur. 680 1106 senesi gurre-i muharreminde Amasya mutasarrıfı olup, Rumeli
Harbi’ne me’mûr olduğundan baş a‘yân intihap edilen Kaya Ali Ağa Amasya mütesellimi ve
Müftüzade Ömer Efendi Amasya kadısı oldu.
Rebîülevvelde Cebecibaşılıktan ma‘zûlen Amasya’ya gelen esbak Bostancıbaşı İnekçi
Hüseyin Ağa, Hüseyin ve Firuz ağalar evkâfına ber-vech-i [220] tekâüd mütevellî oldu.
Cumâdelûlâda Kandilci Vezîr Hüseyin Paşa Sivas vâlisi olup geldi.
Cumâdelâhirenin yirmi ikinci günü İkinci Sultân Ahmed’in vefâtıyla Dördüncü Sultân
Mehmed’in şehzadesi İkinci Sultân Mustafa Hân Osmanlı tahtına cülûs etdi. Mâh-ı mezkûrun
selhinde Hâtuniye kürsü şeyhi Ali Efendi vefât edib, yerine ulemâdan İvaz Efendi kürsü şeyhi
oldu.
Receb gurresinde Müftü Çorumlu Ahmed Efendi Amasya fetvâsından istifa eylediğine
binâen Merzifonî Mustafa Efendi yine Amasya müftüsü ve Sultâniyye müderrisi olup şa’bânda
Lâdikli İmam-ı Sultânî Hâfız Mehmed Efendi şeyhülislâm ve Kethüdâ-yı Sadr-ı Âlî Amasyalı
Kerestecizâde Mehmed Ağa vezâretle nişancı ve Kadızâde Ahmed Ağa sipâhiler ağası ve
Madenzâde Ahmed Ağa evkâf-ı Sultâniyye mütevellisi oldu.
Ramazân-ı şerîf evâilinde nakîb es-Seyyid Osmân Ağa’nın ref‘inden Emîr Hacı
Abdüllâtif Çelebi yine nakîbü’l-eşrâf kâ’im-makâmı olup şevvâlinde Şehir Kethüdâsı el-Hâc
Abdülkâdir Ağa’nın azliyle a‘yândan Sancızâde el-Hâc Hasan Ağa şehir kethüdâsı oldu. Bu
esnada İnekçi Hüseyin Ağa, intihar eden Diyarbakır Vâlisi Şeyhzâde Ahmed Paşa’nın emvâl ü
eşyâsını zabta me’mûren Amasya’dan Malatya’ya gitdi.
680 Ahfadından el-yevm berhayat olan Nuri Bey Ali Ağa’nın aslen Urfalı olduğunu söylemektedir. Târih ve sicil
Şamlı diyor.
914
616