Page 614 - 1-4_2
P. 614
Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Şa’bân evâilinde Amasya Sancağı Beyi Mustafa Bey muhârebelerde [210] gösterdiği
yararlıklara binâen Konya beylerbeyi olup Amasya sancağı Anadolu müfettişlerinden Hüseyin
Paşa’ya tevcîh edildi.
Hüseyin Paşa
Amasyalıdır. Amasya alaybeyi olan Kadızâde Hasan Bey’in mahdûmudur. 1100 senesi
şa’bânının altıncı günü Amasya sancağı mutasarrıfı olub Anadolu teftişine me’mûr olduğundan
Hasan Ağa Amasya mütesellimi oldu.
Bu esnâda Merzifon Voyvodası Mehmed Ağa üçyüz nefer piyâde ve beşyüz nefer süvâri
nefîr-i âmm askeriyle Rumeli Harbi’ne gidip Kara Hasanzâde Mustafa Bey Amasya alaybeyi
oldu.
Ramazân-ı Şerîf evâilinde tâunun def‘i için bütün ulema ve huffâz cem‘ edilerek Kur’ân-
ı Kerîm ve Sünen-i Buhârî ve Müslim kıraat edilip hatimler indirildi. Amasya’nın her tarafı
tathîr ve hatm-i şerîf okunarak devr edildi.
Ramazân evâhirinde tâun mündefi‘ olup Kastamonu beylerbeyi ve sâdât başbuğu
Mumcuzâde Seyyid Ahmed Paşa’nın irtikâbâtı sâbit olduğundan başı kesilip yerine Emîr
Paşazâde es-Seyyid Lutfullah Paşa Kastamonu beylerbeyi ve sâdât başbuğu oldu.
Şevvâlin gurresinde Ebezâde Hüseyin Efendi Amasya kadısı olup geldi. Zilka’de
evâilinde Alaybeyi Zor Mustafa Bey’e Kırşehir sancağı verilip yerine Deli Emîr Paşazâde es-
Seyyid Mustafa Bey Amasya alaybeyi oldu. [211]
Bu sene kudât u mevâlîden el-Hâc Dâniş Mehmed, el-Hâc Zühdü Mehmed Efendilerle
a‘yândan sâbık Tokat voyvodası ve Amasya beytü’l-mâl emîni Topçuzâde el-Hâc Mehmed
Ağa, Hızır ve Mehmed paşalar evkâfı mütevellîsi Hayreddînzâde Ahmed Çelebi, Sultân
Bâyezîd Câmii sermüezzini Bülbül Hâfız Ahmed Efendi vefât etdi.
Ahmed Çelebi mahdûmu Ali Bey Hızır ve Mehmed paşalar evkâfına mütevellî olup
müezzin-i sânî İnce Ali Efendi müezzin başı ve meşhûr Yeniceli Hâfız Mehmed Efendi
müezzin oldu. Bu esnâda Sultân Bâyezîd Câmii Şerîfi’nin imâm-ı evveli Hocazâde el-Hâc Halil
Efendi bin Abdüllâtif Efendi de meşâhir-i huffâz ve sulehâdan idi.
1101 senesi muharreminin yirmi birinde Köprülüzâde Fâzıl Mustafa Paşa sadrâzam ve
kapı kethüdâsı Çiğzâde Mehmed Ağa kethüdâ-yı sadr-ı âlî oldu. Safer evâilinde nakîb es-seyyid
Mustafa Efendi’nin azliyle es-Seyyid Osmân Ağa nakîbü’l-eşrâf kâ’im-makâmı ve birkaç gün
sonra vefât eden Şehir Kethüdâsı Mehmed Ağa’nın yerine Hacı Mansûrzâde el-Hâc Abdulkâdir
Ağa bin el-Hâc Ali Ağa şehir kethüdâsı oldu.
Rebîülevvelde Amasya Serdârı Mustafa Ağa’nın ref‘inde İsmâîl Ağa yeniçeri serdârı
oldu. Mutasarrıf Hüseyin Paşa, isyân eden Kayseriyye mutasarrıfı Polat Mehmed Paşa’yı
te’dîbe me’mûren Halîl Ağa’sıyla beraber gitdiğinden a‘yândan Nasûhzâde Nasûh Ağa
Amasya mütesellimi oldu.
Receb gurresinde Kadı Hüseyin Efendi İstanbul’a gidip yerine Müftü [212] zâde Ömer
Efendi, Amasya nâibi oldu. Ramazân evâilinde sâdât ile yeniçeriler arasında hâsıl olan bir
hâdise üzerine Serdâr İsmâil Ağa’nın ref‘iyle Apardı İbrâhim Ağa yeniçeri serdârı ve şevvâl
evâilinde nakîb es-seyyid Osmân Ağa’nın da azliyle Emîr Ağazâde es-Seyyid Halîl Ağa
nakîbü’l-eşrâf kâ’im-makâmı ve Amasyalı Abdulcelîlzâde Hasan Paşa Musul beylerbeyi oldu.
Zilka’de evâsıtında Müftü Şeyh Yakûbzâde Mustafa Efendi’nin uhdesinde bulunan
Sultâniyye müderrisliği alınıp sâdât-ı ulemâdan es-Seyyid Mustafa Efendi’ye verildiğine
müteessir olduğundan zilhicce evâilinde Amasya fetvâsından istifâ ederek İstanbul’a gitdi.
Yerine Hâfız es-Seyyid Ali Efendi Amasya müftüsü oldu.
Çünkü türediler ortadan kaldırılmış ise de bunların bıraktıkları taraftarlık, halk arasında
birbirine karşı dargınlık, a‘yân arasında geçimsizlik pek artmışdı ufak bir hâdise, büyük bir
fitneye sebeb oluyordu.
911
613