Page 291 - 6-8
P. 291
Amasya Tarihi Cilt: 7
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Es’ad Şâh Çelebi-Yardım Çelebi
Amasya‘da Hacı Hamza Mahallesi üstünde zâviye binâ eden Hâce Sultân Şemseddîn
Ahmed Çelebizâde Mes’ûd Şâh’ın mahdûmudur. Pederinin irtihâlinde cedd-i vakfına mütevellî
ve Amasya a’yânından oldu. Hâce Sultânoğlu demekle iştihâr etdi.
940 senesi vak’asında Şi’ayı tenkîle koşan erbâb-ı hamiyyete yardımlar edib ziyâfetler
verdiğinden (Yardım Çelebi) dendi. Kânûnî Sultân Süleyman da bunun mukâbilinde [84]
kendisini ağır zeâmetle taltîf etdi. 953’de vefât eyledi. Sahî, zengin, merd idi. Kerîmezâdesi
Hüseyin Şâh’dır. Hafîdi Sefer Şâh olup bunlara (Yardımoğulları) dendi.
Es’ad İbrâhim Efendi-el-Hâc Sinânzâde es-Seyyid
“Tebyînü’l-Mehârim” müellifi Şeyhü’l-Harem Amasyalı el-Hâc Sinâneddîn Yûsuf
Efendi bin Mûsâ bin Süleyman bin Abdullah mahdûmudur. Mekke-i Mükerreme’de mücâvir
iken pederinden ahz-ı ulûm edib Amasya’ya avdetde ders-i âm oldu.
Yıllarca tedrîs-i ulûm edib Yörgüç Paşa müderrisi iken 1018’de İstanbul’a gitdi. Şehzâde
Sultân Mehmed Câmiinde tedrîs ve ifâde ile meşgul olup 1030’da vefât etdi. Âlim, sâlih, vâiz
bir zât idi. Şehzâde Câmii havâlisinde medfûndur.
Es’ad Efendi-Küçük Sinânzâde
Amasya ulemâsından ve kibâr-ı meşâyihden eş-Şeyh Ya’kub Efendizâde Küçük el-Hâc
Sinan Efendi’nin mahdûmudur. Buna (Şeyh Ya’kubzâde) dahi denirdi. Şeyh Mehmed Çelebi
[85] zâde Veliyüddîn Efendi’den ahz-ı ulûm edib ders-i âm ve Sultân Bâyezîd câmi-i şerîfi vâizi
oldu.
1027 senesi evâhirinde İstanbul’a gidip Ayasofya câmi-i şerîfinde ders-i âm ve Sultân
Bâyezîd Câmii vâizi olduğu halde 1049 senesi zilka’desinde vefât eyledi. Ulemâ ve sulehâdan
bir zât idi. Mahdûmu Ömer Avni Efendi’dir.
Es’ad Mehmed Efendi-Uzun Müderriszâde
Amasyalıdır. Hızır Paşa müderrisi Uzun Müderris Mehmed Efendizâde eş-Şeyh Mahmûd
Efendi’nin mahdûmudur. Pederi Üsküdar’da Mihrimâh Sultân Câmii kürsî şeyhi iken
İstanbul’da tahsîl-i ulûm ederek ders-i âm oldu. Amasyalı Hâce Ahmed Paşa kethüdâsı Gürci
Kenan Ağazâde Mirza Mustafa Efendi’ye 106 dâmâd olduğundan 1118’de müderris ve kayın
pederinin meşîhatinde tezkireci olup medâris-i mu’tâdeyi devrederek 1143’de Selanik mollası
oldu. 1144’de mütekâid olduğu halde 1147’de vefât etdi. Ulemâ-yı mevâlîden idi. [86]
Es’ad Mehmed Efendi-Nüzhet Efendizâde
Amasyalıdır. Mühürdâr-ı sadr-ı âlî Amasyalı el-Hâc Nüzhet Ahmed Efendi bin Ali Ağa
bin Abdurrahman’ın mahdûmudur. 1155’de doğdu. Pederinin ikbâli sâyesinde Bâb-ı âlî
aklâmından birine girip tefeyyüz ederek hulefâdan oldu.
1175 senesi şa’bânında pederi Amasya‘da Sultân Bâyezîd evkâfı mütevellîsi oldukda
pederiyle beraber Amasya’ya geldi. 1176 senesi şa’bânında pederinin vefâtı üzerine evkâf-ı
Sultâniyye mütevellîsi olup Amasya’da bir müddet kaldı.
1178’de İstanbul’a gidip sadâret mektûbî kaleminde istihdâm edilerek 1182
cumadelâhirinde Sadr-ı a’zam olan Yağlıkcızâde Mehmed Emîn Paşa’ya mühürdâr olarak
Hâcegân-ı Dîvân-ı Hümâyûn zümresine iltihâk etdi. 1183 senesi rebîülevvelinde sadr-ı
müşârün-ileyhin azl ve katli üzerine açıkta kaldı.
106 Çorlulu Ali Paşa’nın 1120 tarihli vakfiyesi bâlâsında Mustafa bin Kenan el-Kadı bi-asker-i Rûmeli diye imzâsı
vardır. Binâenaleyh, “Sicill-i Osmanî”de yazıldığı gibi Batumlu Abdürraûf Efendi’nin oğlu değildir. Amasyalı
Uzun Müderris Mehmed Efendi de üstâdıdır.
290