Page 318 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Pederinin irtihâlinde münhâl olan Sultân Bâyezîd-i Sânî Medresesi müderrisliği adem-i
kifâyesine binâen Müftüzâde Hâfız [174] Abdurrahman Efendi’ye verildi. 1183 senesi
rebiülevvelinde Hâfız Abdurrahman Efendi’nin vefâtı üzerine pederinin tilmîz-i hâssı
Seküköylüzâde el-Hâc Mehmed Kâşif Efendi’nin himmetiyle Sultân Bâyezîd müderrisi oldu.
1188 senesi recebinde kendisinin hâmisi olan Müftü el-Hâc Mehmed Kâşif Efendi’nin
azli ve Bafra’ya i’zâmı üzerine Canikli Vezîr el-Hâc Ali Paşa’nın arz ve inhâsıyla Amasya
müftüsü oldu.
Ancak müftî-yi sâbık el-Hâc Mehmed Kâşif Efendi’nin Bafra’da Kadir gecesi salben
şehîd edilmesi bunun verdiği fetvânın bir neticesi olduğu meşîhat-ı İslâmiye’ye arz ve ihbâr
edilmekle 1189 senesi muharreminin onbeşinde fetvâ ve tedrîsden azliyle İstanbul’a celb
edildi. 126
Orada Eyüp kasabasında ikâmete me’mûr olup 1192 senesi şa’bânında vefât etdi. Ebû
Eyyüb Ensârî civârında medfûndur. İlmi kalîl, gurûru fazla idi. Amcası es-Seyyid Abdurrahim
Efendi’nin dâmâdı olup mahdûmu es-Seyyid Abdurrahim Efendi ve dâmâdı [175] İsmâil Kâmil
Efendi fuzalâ ve ricâldendir. 127

İsmâil Ağa-Rahtuvân
Köprülüdür. Ömer Ağa’nın oğludur. Gençliğinde İstanbul’a gidip Istabl-ı âmire dâiresine
girdi. Orada ta’lîm ve terbiye edilip Esbân-ı hâssa-i rahtuvânî oldu. Hayli müddet rahtuvân olup
Sultân Mustafa-i Sâlisin cülûsunda Köprü’ye gönderildi.
Sonra Köprü a’yânı olup 1194’de vefât etdi. Derebaşı Mezarlığında medfûndur. Oğulları
el-Hâc Ömer, Hasan Ağalardır. Sertüfeng-i şehriyârî Hâfız Hasan Ağazâde İsmâil Efendi
Üsküdar’da medfûndur. Ömer Ağazâde İsmâil Paşa’dır.

İsmâil Efendi-Şeyh Müftîzâde es-Seyyid el-Hâc
Amasya Müftüsü Tokatî es-Seyyid eş-Şeyh Mustafa Efendi’nin mahdûmudur. Iydîzâde
el-Hâc Âkif Mustafa Efendi’den ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm ve Sultân Bâyezîd Câmii kürsi
şeyhi oldu.
1183 senesi rebiülâhirinin on üçüncü günü Amasya [176] Müftüsü oldu. On ay kadar
iftâdan sonra fetvâ meşreb-i ittikâsına uygun gelmediğinden 1184 senesi saferinin on dördüncü
günü isti’fâ edib müftülükten çekildi.
Bundan sonra bir münâsebetle İstanbul’a gidip eş-Şeyh Mehmed Emîn Tokatî Efendi’den
inâbe ve ahz-ı hilâfetle avdet etdikde Şeyh Garik Mahallesi’nde hânesinin selâmlığını tekke
hâline ifrâğ ederek oranın şeyhi oldu. Âyin-i tarîkat icrâ ederek orada bir ocak uyandırdı.
1196’da dâr-ı kudse irtihâl etdi.
Sulehâ-yı ümmetden, âlim, fakîh, müttakî, âbid vâiz bir şeyh-i âlî meşreb idi. Halkın pek
ziyâde teveccüh-i itikâdını kazanmışdı. Mahdûmları es-Seyyid Hüseyin, Mustafa Efendilerdir.
Es-Seyyid el-Hâc Mustafa Efendizâde Hâfız es-Seyyid el-Hâc Osmân Efendi de fuzalâdan bir
şeyh idi.

İsmâil Ağa-Haseki el-Hâc
Varaylıdır. Zünnunâbâd kazası dâhilinde Varay kasabası kurbinde Şeyhler köyünden Ali
Kethüdâ’nın oğludur. Gençliğinde İstanbul’a gidip Enderûn Sarayı’nda Bostancılar Ocağına
girdi. [177]

126 Amasya vâlisi olan Canikli Hacı Ali Paşa her halde Hacı Kâşif Mehmed Efendi’yi sâhib-i terceme fetvâ verse
de vermese de idâm edecekti. Cebren bunun fetvâsını almakla maddeten Kâşif Efendi’yi ve ma’nen de İsmâil
Kâmil Efendi’yi öldürmüş oldu. Bundan dolayı meşîhat-ı İslâmiye sâhib-i tercemenin azliyle iktifâ etdi.
127 Diğer mahdûmları es-Seyyid Serverî Mehmed, Ferid İbrâhim Efendilerdir.

317