Page 314 - 6-8
P. 314
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Bekir Beyzâde Osmân Bey’in baş a’yânlığında ona intisâb eylediğinden 1136’da
Abdullah Paşa müderrisi oldu. Ancak bir yıl kadar bu vazîfesinde kalıp 1137’de medreseden
infisâl etdi.
1139’da baş a’yân Helvacı el-Hâc İsmâil Ağa’ya intisâb eylediğinden 1142’de Mehmed
Paşa müderrisi olduysa da İmaret Arkası vak’asında zî-medhâl olduğu anlaşılmakla 1143’de
Diyarbekir’e gönderildi. [161]
1145’de ma’fûven Amasya‘ya gelip 1148’de vefât etdi. Âlim, fakîh idi. Müftülüğe pek
hâheş-ger olduğundan a’yân ile çok ihtilât ederek iki defa teftîşe uğradı. Natûk, mümtezic, vâiz
idi. Evlâdına Kara İsmâiloğulları dendi.
İsmâil Ağa-Dayı el-Hâc
Amasya‘nın civâr-ı şimâlisinde Zana köyünden ve züamâdan Mirza Bey’in oğludur.
Zanalı Mirza Ali Paşa’nın dayısı olduğundan Dayı demekle meşhûr oldu. İstanbul’a gidip
Baltacı Mehmed Paşa dâiresine girdi.
Müşârün-ileyhin ikinci sadâretinde selâm ağası olup hayli nüfûz ve teayyün kazandı.
Ba’dehû Amasyalı el-Hâc Ahmed Paşa’nın kaptanlığında vekîl-i harcı olup nüfûzunu muhâfaza
edebildi.
Hacı Ahmed Paşa’nın i’dâmından sonra Amasya‘ya gelip kendisinin yetişdirdiği Mirza
Ali Paşa’nın kethüdâsı oldu. 1143’de Sultân Mahmûd Hân-ı Evvelin cülûsunda kapıcılar
kethüdâsı olan Amasyalı Osmân Paşa’nın sâye-i ikbâlinde [162] kapıcıbaşı ve 1145’de Amasya
mübâyaacısı olup geldi.
Üç yıl kadar Amasya mübâyaacılığında kalıp hayli iştihâr etdi. 1148 senesi evâhirinde
vefât edib Garibler Mezarlığında medfûn idi. 1282’de bu mezârlık yeri Garibler Mescidi’yle
beraber bedestân oldukda mezâr taşı diğer mezârlığa nakledilmişdir. Mahdûmu el-Hâc Mirza
Ağa ve birâderi İbrâhim Bey’dir. Bunlara ve evlâdına Mirzazâdeler dendi. Diğer mahdûmu
Hattât Abdullah Efendi’dir.
İsmâil Efendi-Nâibzâde
Amasyalıdır. Kudâtdan Mehmed Efendi’nin mahdûmudur. Bade’t-tahsîl Amasya‘da bir
müddet ders okutup ders-i âm oldu. Badehû kudât ve niyâbete sülûk ederek devr-i kasâbât ve
bilâd edib 1137’de meclis-i a’yân a’zâsı görüldü.
Ba’dehû terakkî görüp livâlara kadı olup 1148’de tekâüd ederek 1150’de vefât etdiği,
“Tekâüd Defteri”nde görüldü. Meşâhir-i kudâtdan âlim, kâmil bir zât idi. [163]
İsmâil Efendi-Müderris
Köprülüdür. Mustafa oğludur. Amasya‘da kibâr-ı ulemâdan İnallı el-Hâc Mehmed
Efendi’den ikmâl-i tahsîl-i ulûm edib Köprü’ye avdetle ders-i âm oldu. Vaaz ve tedrîs ile
fevkalâde iştihâr etdi.
1141’de Bostancıbaşı Köprülü Süleyman Ağa’nın Köprü’de Taceddîn Paşa Câmii
harîminde binâ eylediği Medrese-i Süleymaniye’nin ilk müderrisi, ba’dehû Köprü Müftüsü
oldu. 1149’da Köprü fetvâsından ma’zûl olup 1151’de vefât etdi. Âlim, kâmil, Taceddîn Paşa
Câmii vâizi idi.
İsmâil Ağa-Sakaoğlu
Amasyalıdır. Amasya serdârı Sakaoğlu İbrâhim Ağa’nın mahdûmudur. On sekizinci
bölükde mukayyed yeniçeri olduğundan on sekiz demekle meşhûr olarak Purut muhârebesinde
yararlık gösterdiğinden alemdâr oldu.
1127’de Mora harbine me’mûren gidip şecâati [164] sâyesinde kendisini tanıttı. Ba’dehû
1134’de İran harbine gidip yararlıkları görüldüğünden avdetinde Amasya serdârı oldu. 1141’de
serdâr olarak İran harbine tekrar gidip Yeniçeri ağası Şâhin Mehmed Paşa’ya kendisini sevdirdi.
313