Page 312 - 6-8
P. 312
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Bu esnâda kapıcıbaşılık rütbesiyle taltîf edilip 1134’de Şam mütesellimi ve Ali Paşa
emîrü’l-hâc oldukda beraber âzim-i Hicâz oldu. 1135 senesi saferinde Ali Paşa Berke
mevki’inde vefât etdikde Cidde Beylerbeyi oldu. İki seneyi mütecâviz Cidde’de ikâmet ederek
Mekke-i Mükerreme ahvâline nezâret etmekte iken 1137 senesi rebîülevvelinde vefât etdi. Âkil,
müdebbir, zâbit bir zât idi. Birâderi Istabl-i Âmire kâtibi hâcegândan Kaşıkcı Mustafa Efendi
idi.
İsmâil Efendi-Muabbir
Köprülüdür. İmâm-ı sâlis-i Sultânî Köprülü Halil Efendi bin Mehmed Efendi’nin
mahdûmudur. Küçük yaşında İstanbul’a gidip pederinin ve amcasının sâye-i ikbâlinde tahsîl-i
ulûm ederek Rûmeli Kazaskeri İsmetî Mehmed [154] Efendi’den mülâzım ve 1100’de müderris
oldu.
Yıllarca tedrîs-i ulûm ederek medâris-i mutâdeyi devredip kibâr-ı müderrisînden oldukda
iki defa Amasya kadısı, 1123 senesi muharreminde Medine-i Münevvere mollası oldu. Bundan
sonra 1127 cumâdelâhiresinde Halep ve 1135 zilka’desinde bâ-hatt-ı hümâyun Şam mollası
oldu.
1136 senesi zilhiccesinde ma’zûlen İstanbul’a gelip 1138 senesi cumâdelâhiresinde vefât
etdi. Ok Meydanı’nda medfûndur. Âlim, âbid, ta’bîr-i menâmda yegâne olup Muabbir demekle
meşhûr olmuşdu.
1137’de emlâk ve akârâtını vakfederek peder ve vâlidesiyle kendisinin ruhlarına ihdâ
edilmek üzere eczâ-yı şerîfe vezâifi tahsîs edib tevliyeti kendisinden iki sene evvel vefât eden
mahdûmu İshak Efendi evlâdına şart eyledi.
İsmâil Efendi-Hacı Feyzullahzâde
Amasya a’yânından el-Hâc Feyzullah Efendi’nin ikinci mahdûmudur. Amasya’da tahsîl-
i ilim ve ma’rifet ederek ba’zı vüzerâya dîvân kâtibi ve ba’dehû Amasya’da ikâmetle dîvân
efendisi olup 1139’da vefât etdi. Mahdûmları el-Hâc Hüseyin, Ömer Ağalardır.
İsmâil Efendi-Mahmûd Çelebi Tekkesi Şeyhi
Amasya’da ulemâdan tahsîl-i ulûm edib bir müddet ders-i âm [155] oldu. Ba’dehû Târik-
i Nakşî’ye sülûk ederek Mahmûd Çelebi Tekkesi şeyhi es-Seyyid el-Hâc Ömer Efendi’ye
intisâb etdi. 1097’de bunun kasr-ı yediyle Mahmûd Çelebi Tekkesi şeyhi oldu.
1115’de tekke-i mezbûre şeyhliğinden kasr-ı yed edib Hacı Mustafa Câmii kürsi şeyhi ve
1132’de Abdullah Paşa Câmiinde cüz-hân ve 1137’de sâniyen Mahmûd Çelebi Tekkesi şeyhi
olduğu halde 1140 senesi şevvâlinde vefât etdi. Âlim, vâiz bir şeyh idi. Mahdûmu Hâfız
Mehmed Efendi kendisinden iki ay evvel vefât etmişdi.
İsmâil Efendi-Kayyımzâde el-Hâc
Amasyalıdır. Ya’kub Paşa câmi-i şerîfi kayyımlarından Hacı İbrâhim bin Osmân’ın
mahdûmudur. Hızır Efendi telâmizesinden dâmâdı el-Hâc Osmân ve Koca Müfti el-Hâc İsmâil
Efendilerden ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm ve Ya’kub Paşa Câmi-i şerîfine hatîb ve imâm oldu.
1123’de vefât eden üstâdı el-Hâc İsmâil Efendi’nin yerine Hüseyin Ağa müderrisi ve
1127 senesi zilhiccesinde [156] Amasya müftüsü oldu. Ancak fetvâyı zühd ve takvâya muvâfık
göremediğinden 1130 senesi saferinde istifâ edib fetvâdan çekildi.
Ba’dehû yine tefsîr ve hadîs tedrîsine muvâzabet ederek 1141 senesi saferinde dâr-ı naîme
rihlet etdi. Meşâhir-i ulemâdan fâzıl, fakîh, gâyet müteşerrî, zâhid, afîf, neşr-i ulûm ve tedrîse
mükibb idi.
Mahdûmu Hâfız es-Seyyid Osmân Efendi yerine Ya’kub Paşa Câmii imâmı ve hatîbi olup
pîr iken 1191 senesi cumâdelûlâsının beşinci günü vefât etdi. Bunun mahdûmu es-Seyyid
311