Page 308 - 6-8
P. 308
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
âzmayiş-i hatt-ı verziş eylemek mümkün olsaydı âsârı Şeyh Hamdullah merhûmun
yâdigârından adem-i temyîz nâçâr idi. Neciba kavli üzere (nağm 1090) sâlinde enfâs-ı
ma’dûdesini itmâm ve habs-i nefes ile gavvâs-ı bahr-ı vuslat-ı rabbü’l-enâm oldu.” [141]
Fakat “Cihât Defteri”nde Hacı Evliyâ Mehmed Efendi’nin vakfına dâmâdı Abdurrahman
Efendi, ba’dehû bunun dâmâdı es-Seyyid İsmâil Efendi ve 1085’de vefâtıyla mahdûmu es-
Seyyid el-Hâc İbrâhim Efendi mütevellî olduğu mazbût olduğuna göre es-Seyyid İsmâil
Efendi’nin 1090’da vefâtı tahmîn tarîkiyle olsa gerektir.
İsmâil Ağa-Gümüşlüzâde
Amasyalıdır. Amasya a’yânından İbrâhim Çelebi bin Halil Çelebi bin Mehmed Çelebi
mahdûmudur. Gümüşlüzâde hânedânından Şemsî Paşazâde Ahmed Paşa’ya dâmâd olup
Amasya’da a’yân sırasına girdi.
Ba’dehû kethüdâsı ve Amasya mutasarrıflığında mütesellimi olarak teayyün edib
Paşa’nın Kapdân-ı Deryâ vekâletinde kethüdâsı oldu. Kayın pederinin irtihâlinden sonra âzim-
i Hicâz olup avdetde Küçük Ayasofya’da mukîm iken 1086’da vefât etdi. Halîlesi Neslihan
Hânım ve mahdûmu vüzerâdan Çelebi İbrâhim Paşa’dır.
İsmâil Ağa-Taşçızâde el-Hâc
Amasyalıdır. Receb Mahallesi eşrâfından el-Hâc Mehmed Ağa bin [142] Ebûbekir
Ağa’nın oğludur. Amasya eşrâfından olup üç defa şehir kethüdâsı, 1069’da Tokat Voyvadası
ve Amasya Beytü’l-mâl emîni ve 1071’de ma’zûl oldu.
Ba’dehû Köprülüzâde Fâzıl Ahmed Paşa’nın sâye-i ikbâlinde kapıcıbaşı olarak devr-i
hidemât ederek 1087 hudûdunda vefât etdi. Birâderi el-Hâc Halil Ağazâde Ebûbekir Paşa’nın
tercemesi yazıldı.
İsmâil Efendi-Muîd
Amasya‘da Çelebizâde Ömer Efendi’den tahsîl-i ulûm edib Mehmed Paşa Medresesi
muîdi, ba’dehû ders-i âmı oldu. Muîdlikle iştihâr edib 1099 senesi şevvâlinin onbeşinde vefât
etdi. Ulemâdan idi. Mahdûmu Halil Efendi’dir. Bu da muîd olup 1167’de pîr iken vefât etdi.
Bunun mahdûmu es-Seyyid Hasan Efendi de muîd olup 1188’de mahdûmu Hâfız Mehmed
Efendi’ye bu muîdliği kasr-ı yed etmişdi. Bunlara Muîdzâdeler dendi.
İsmâil Ağa-Çerkeszâde
Amasyalıdır. Esbak Amasya Mütesellimi Çerkes Beyzâde [143] Mustafa Bey’in oğludur.
Sipâhi olup Macaristân ve Girit Muhârebelerinde bulunarak terakkî gördü. Mükerreren Amasya
kethüdâsı olup Bayburtluzâde Kara İbrâhim Paşa ağalarından oldu. 1095’de müşârün-ileyhin
sadâretinde kapıcıbaşı olup sonra Amasyalı Hüseyin Paşa kethüdâsı ve 1097’de tarafından
Basra mütesellimi oldu. 1098’de müşârün-ileyhin vefâtı üzerine İstanbul’a gelip 1101 senesi
ramazânında vefât etdi. Mahdûmu el-Hâc Ali Ağa’dır.
İsmâil Ağa-Hazînedâr
Merzifonludur. Kadızâde Ali Efendi’nin mahdûmudur. Merzifonî Kara Mustafa Paşa
dâiresinde tefeyyüz ederek kâim-makâmlığında siladârı ve sadâretinde hazînedârı olup nüfûz
ve teayyün kazandı.
1095’de Merzifon’a i’zâm ve emvâli müsâdere edildi. 1099’da Emîrler Vakası’nda ibrâz-
ı hidemât ve sadâkat edib 1101’de Türkmân Ağası, 1103’de Merzifonî Hacı Ali Paşa’nın
sadâretinde cebecibaşı oldu.
1104 recebinde Paşa’nın azline binâen hasımları fırsat [144] buldu. Bîçârenin Türkmân
Ağalığında yaptıkları hizmetleri mezâlim şeklinde gösterildiğinden 1105 senesi şevvâlinin
âhirinde i’dâm edildi. Emîrler ve Türediler vak’asında hayli hizmeti vardı.
307