Page 305 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 7
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Şehzâde Sultân Mustafa’nın şehâdetinden sonra peder ve birâderiyle beraber İstanbul’a
gitdi. Orada Kıbletü’l-hattâtîn Amasyalı Şeyh Hamdullah Efendi hafîdi Derviş Mehmed Dede
bin Mustafa Dede tilmîzi Abdullah Kırımî’den hutût-ı mütenevviayı ahz ve temeşşuk etdi. İlim
ve marifet öğrendi.
Ba’dehû büyük birâderinin himmetiyle Dîvân-ı Hümâyun kâtiblerinden olup erbâb-ı
kalem arasında hayli iştihâr ederek Amasyalı Goncazâde Hızır Paşa 1009 senesi şevvâlinde
vezâretle Mısır vâlisi oldukta kâtib-i dîvâni olup Mısır’a gitdi.
Ba’dehû Paşası Fatma Sultân binti Sultân Murâd-ı Sâlisi tezevvüc edib Kubbenişîn
oldukta Tezkireci, 1016’da Nişâncı olduğu 1017 senesi evâilinde İsmâil bin Ali et-Tevkî’î eş-
şehîr bi-Tâczâde diye görülen imzâsından anlaşıldı. [131]
Kuyucu Murâd Paşa sadâretinde mevkiini muhâfaza edib 1020 senesi cumâdelulâsında
müşârün-ileyhin irtihâli ve Nasûh Paşa’nın sadâreti hengâmesinde ma’zûlen İstanbul’a gelip
ikâmet etdi. 1022 senesi ramazânında sâniyen nişâncı olup 1023 senesi ramazânında
reisülküttâb olduğu “Teşrifât Defteri”nde görüldü.
1024’de Gürcü Mehmed Paşa’nın Sadâret Kâim-makâmlığında Edirneli Mehmed Mecid
Efendi’nin yerine sâlisen nişâncı olup iki yıl kadar mevkiini muhâfaza ederek 1026 senesi
evâhirinde dâr-ı bekâya rihlet etdi. Erbâb-ı dânişden halûk, müstakîm bir hattât-ı meşhûr idi.

İsmâil Ağa-Çâvuş
Amasya ricâlinden Yularkısdıoğlu Ahmed Paşa’nın kölesidir. Efendisinin himmetiyle
Çavûşân-ı Dergâh-ı Âlî silkine dâhil olup devr-i hidemât ederek müteferrika ve Başçavuş oldu.
1021’de Amasya‘da Havâss-ı Hümâyun Emîni olup hizmeti şâyân-ı takdîr
görüldüğünden 1028’de Dîvân-ı Hümâyûn [132] Çavûşlar Kethüdâsı oldu. 1031 recebi
hâilesinde ihtifâya mecbûr olup şevvâlinde Çavûşbaşı Amasyalı Hacı Beyzâde Mehmed Bey
ile azil ve tekâüde sevk edilerek Amasya’ya gönderildi. 1037’de Amasya’da vefât etdi.
Hânesini Kocacık Mescidi imâmına vakfetmişdi.

İsmâil Efendi-Yağmurköylü el-Hâc
Amasya‘nın civâr-ı garbîsinde Yağmurköyü demekle meşhûr karye ahâlisinden Ali
mahdûmudur. Amasya’da hıfz-ı Kur’ân edib kibâr-ı fuzalâdan Şeyhü’l-Harem el-Hâc Sinan ve
Bahşîzâde Fâzıl Yahya, Müeyyedzâde Pîrî Ahmed Efendilerden tahsîl-i ulûm ve iktisâb-ı fezâil
etdi.
Uzun müddet Amasya‘da ders-i âm olarak neşr-i ulûma çalışdı. Medâris-i mu’tâdeyi
devrederek 1036 senesi saferinde yevmî altmış vazîfe ile Hızır Paşa müderrisi ve mütekâid
olduğu halde 1038 senesi zilhiccesinde dâr-ı naime rihlet etdi.
Meşâhir-i ulemâdan fâzıl, fakîh, vâiz, sâlih bir pîr-i kâmil idi. Mahdûmları Abdurrahman,
Mehmed Efendilerdir. [133] Abdurrahman Efendizâde İsmâil Efendi mevâlîdendir.

İsmâil Efendi-Hacı Bayrâmzâde
Amasyalıdır. Adana kadısı Mahmûd Efendi bin Şa’bân Efendi bin el-Hâc Bayrâm Efendi
mahdûmudur. Nev’îzâde Atayî Efendi “Zeyl-i Şakâyık”da Mısır Mollası Ali Rızâî Efendi bin
Pîr Mehmed Efendi’nin birâderi ve Abdurrahman Cebertî de “Tarih-i Mısır”da Ali Rızâî
Efendi’nin akrabâsından diyor ki ammizâdesi demek olur.
Amasya‘da tahsîl-i ulûm edib pederinin kâtibi ve bazen nâibi olarak devr-i bilâd etdi.
Ba’dehû Sultân Osmân-ı Sânî devrinde kudât-ı Mısriyye’den olup orada Kassâm-ı Askerî
olduğu esnâda 1038 şevvâlinde ammizâdesi olan Rızâî Ali Efendi Mısır Mollası olmuşdu.
1039 senesi muharreminde kendi hânesinde vefât eden Rızâî Ali Efendi’nin vefâtı üzerine
Cîze Kadısı olup gitdi. Ba’dehû Dimyat Kadısı olup 1045’de vefât etdi. Kibâr-ı ulemâ ve a’yân-
ı Mısrîyye idi.

304