Page 68 - 6-8
P. 68
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
İbrâhim Ağa-Dalkılıç el-Hâc
Amasyalı Çavuşoğlu Mûsâ Ağa’nın oğludur. Yeniçeri, Amasya serdârı, 1201’de
serdengeçtiler ağası olarak Rus harbine gitdi. İbrâz-ı hizmetiyle turnacıbaşı pâyesini aldı.
Ba’dehû mükerreren Amasya serdârı olup 1217 sâlinde vefât etdi. Yeniçeri a’yânından cesûr,
gâzi kimse idi. Yeniçerilerin ağababası sayılırdı.
İbrâhim Efendi-Cebecizâde es-Seyyid el-Hâc
Yeniçeri serdârı Cebecioğlu Hacı Mehmed Ağa bin İbrâhim Ağa’nın mahdûmu ve es-
Seyyid Osmân Paşa’nın birâderidir. Amasya a’yânından olup def’âtle nakîbü’l-eşrâf kâ’im-
makâmı, meclis-i a’yân ve hâcıyân a’zâsı oldu. 1218 senesi hilâlinde vefât etdi. Mahdûmu es-
Seyyid el-Hâc Mehmed Ağa Çeribaşı Mahallesi eşrâfından idi. Bunun kerîmesi Fatıma Hanım
vâlidemin vâlidesidir. Ahfâdından es-Seyyid İbrâhim Efendi 1306’da ve oğlu Cücük Abdullah
da 1321 hudûdunda vefât etdi. [191]
İbrâhim Ağa-Aşçıbaşı el-Hâc
Amasyalıdır. Mehmed oğlu olup gençliğinde enderûn defterlerinde görüldüğü üzere
helva-hâne-i hâssaya girip yıllarca orada terbiye gördü. Mesleğinde tefeyyüz ederek aşçılar
kethüdâsı, Sultân Selîm Hân-ı Sâlîs’in cülûsunda ser-tabbâhin-i hâssa, ya’nî aşçıbaşı oldu.
1218’de mütekâ’id olup recebinde Hicâz’a gitdi. Ba’dehû vefât etdi. Mahdûmları rikâb-
ı hümâyûn ağalarından Mehmed Ağa ile kapıcıbaşılardan el-Hâc Mustafa, Mûsâ Ağalardır.
Bunlara ve evlâdına “Aşçızâdeler” dendi. Amasya’da Çöplüce Medresesini bunlar yaptırdı.
İbrâhim Ağa-Hacı Velizâde
Amasyalıdır. Amasya’da Evkâf-ı Sultâniyye mütevellîsi el-Hâc Veli Ağa’nın
ahfâdından Veli Ağa bin el-Hâc Mehmed Ağa bin el-Hâc Veli Ağa’nın oğludur. Yirmi sekizinci
bölükde mukayyed sipâhî olup Rus muharebâtında fedâkârâne çalışarak mecrûh olduğundan
1204’de mütekâ’id ve 1220 sâline doğru merhûm oldu. Mahdûmu el-Hâc Veliyüddîn [192]
Paşa’dır.
Diğer Genç İbrâhim Ağa da altmış yedi cemâ’atinden bir yeniçeri olup mükerreren
Amasya serdârı oldu. 1220’de Caniklizâde Mikdâd Ahmed Paşa’nın mahdûmu Amasya
mütesellimi Hasan Bey’e uyduğundan dolayı onunla beraber i’dâm edildi. Dişli bir yeniçeri
zâbiti idi.
İbrâhim Ağa-Molla Halîloğlu el-Hâc
Amasya a’yânından Dânişzâde el-Hâc Molla Halîl Ağa bin el-Hâc İbrâhim Efendi’nin
oğludur. 1185 senesinden i’tibâren hâciyân ve a’yân meclislerine a’zâ, birkaç def’a hacıbaşı,
bir def’a da baş-a’yân olup 1219’da yine hâcıbaşı oldu. 1221’de vefât etdi. Nüfûz ve servet
sâhibi, hânedân, gâ’ileden âzâde idi.
Oğulları el-Hâc Halîl Efendi, Mehmed Ağa’dır. Hacı Halîl Efendi, Kayabaşında ikâmet
ve imâmet edib “Iskatçı” demekle meşhûr olmuşdu. Bunun hafîdi Hacı Halîl Ağa 1310 sâline
kadar ber-hayât idi. Oğlu Abdullah Ağa ve bunun oğlu Mustafa Ağa’dır. Bunlara “İskâtçı-
oğulları” dendi. [193]
İbrâhim Efendi-el-Hâc Evliyâ
Erzincânlıdır. Abdurrahman Efendi’nin mahdûmu olup Amasya’da Seku Köyülüzâde
el-Hâc Kâşif Mehmed, Çelebizâde el-Hâc Hüseyin, Ürgüplü el-Hâc Ahmedîlerden tahsîl-i ulûm
ederek mücâz ve ders-i âm oldu. Neşr-i ulûma himmet ederek “Hacı Evliyâ Efendi” demekle
iştihâr etdi.
1214 cumâdelâhiresinin yedisinde Kırmacızâde es-Seyyid el-Hâc Abdullah Efendi’nin
mahlûlünden Halfet Gâzi Medresesi müderrisi olup 1221 senesi zilhiccesinde dâr-ı na’ime
63
67