Page 70 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

hâlde mihrimâne tedvîr-i umûr-ı devlet ederek 1221 senesi muharreminde Umûr-ı Bahriyye
Nâzırı unvânıyla sânîyen tersâne emîni oldu. [197]
Fakat Nizâm-ı Cedîd Ocağı kuvvet bulup yeniçeri ocağının gayret-keşlerini
kızdırmakda idi. 1221 senesi recebinde Hâfız İsmâil Paşa’nın azliyle yerine yeniçeri ağası
İbrâhim Hilmî Ağa vezâretle sadr-ı a’zam nasb edilerek bu gayret-keşleri inzibât altında
bulundurmaya çalışıldı.
Ne çâre ki 1222 senesi rebiülevvelinde isyân bayrağını açan Kabakcı Mustafa’nın şer
zümre-i kalîlesi önünden Sadr-ı a’zam İbrâhim Hilmî Paşa’nın firârı üzerine mezkûr
rebiülevvelin yirmi birinci günü Sultân Selîm Hân-ı Sâlîs hal’ ve sâhib-i terceme ile rüfekâsı da
eşkiyâ elinde şehîd edildi. Eyüb’de Kâşgarî Dergâhı yolunda medfûndur.
Müşârün-ileyh fenn-i kitâbetde mâhir, tedbîr-i umûrda misli nâdir, gâyet fatîn, vakûr,
sâhib-i temkîn, âlî-himmet, mahrem-i esrâr-ı devlet, zübde-i erkân-ı saltanat, teceddüt-
perverlerin alemdârı, Nizâm-ı Cedîd’in emekdârı, nahîfü’l-binye bir zât-ı sütûde-simât idi.
Amasya’ya ve Amasyalı ricâle ulûvi himmeti bâhir olup İbrâhim Afîf Efendi bunun
yetiştirmesidir. Mahdûmu İsmâil Zühdü Bey ve birâderi Mehmed Efendi’dir. [198]

İbrâhim Efendi-Kadızâde es-Seyyid el-Hâc
Amasya kudâtından es-Seyyid el-Hâc İbrâhim Efendi’nin oğludur. Ürgüplü el-Hâc
Efendi’den ahz-ı ulûm ederek mücâz ve ders-i âm, kasabâta nâib ve kadı olup a’yân sırasına
girdi. Ba’dehû Saraç-hâne ittisâlinde kâin Ak Hasanzâde el-Hâc Ali Efendi’nin i’mâr etdirdiği
medrese müderrisi ve 1223’de hacıbaşı olduğu hâlde sene-i mezbûre sonlarında vefât etdi.
A’yân-ı ulemâ ve kudâtdandır.
Mahdûmu es-Seyyid Mehmed Efendi de kudâtdan olup 1268’de Köprü kadısı iken vefât
etdi. Bunun metrûkesini “Köşe Kadısı” demekle meşhûr Zanalızâde es-Seyyid Mustafa Efendi
tezevvüç etmekle bunun evlâdına da “Kadızâde” dendi. Bu Mustafa Efendi’nin oğlu Bakkal el-
Hâc İbrâhim Efendi 1328’de vefât etdi. Oğulları Mehmed, Abdulvâhid, Hasan Efendilerdir.

İbrâhim Afîf Efendi-Dânişzâde
Amasyalıdır. Amasya eşrâfından el-Hâc Mehmed Ağa bin el-Hâc İbrâhim Ağa bin el-
Hâc Hâfız Mustafa Efendi bin Dâniş Mehmed Efendi mahdûmudur. Ricâl-i devlet arasında Afîf
İbrâhim Efendi diye [199] benâm olduğundan tercemesi aşağıda harf-i ‘ayın’da gelir.

İbrâhim Ağa-Hundîzâde es-Seyyid el-Hâc
Amasya alaybeyi Mehmed Ağa bin el-Hâc Ahmed Bey bin Ali Bey bin Hundî Ahmed
Paşa’nın oğludur. Meşâhîr-i züamâdan olup Caniklizâdelere intisâb ederek mükerreren Amasya
alaybeyi oldu. Fakat Tayyar Mahmûd Paşa’nın emriyle Amasya ulemâsını muhakkârâne
kaldırıp Samsun’a sürdüğünden bed-du’âlara uğradı.
1222’de son def’a Amasya alaybeyi ve 1223’de i’ânât-ı askeriyye celb ve cem’ine
me’mûr ve 1224’de Amasya mütesellim kâ’im-makâmı olduğu esnâda halka zulm ve tecâvüz
ve cem’i etdiği i’ânât akçesinden hayli mebâlig ihtilâs etdiği şikâyet olunmağla bit-teftîş sene-
i mezbûre zilhiccesinin yirmi birinci günü bâ-fermân-ı âlî i’dâm ve muhallefâtı zabt ve
müsâdere edildi. Oğulları Mehmed, Ahmed Ağalara yalnız hânesi kaldı. Meşâhîr-i a’yândan
cür’etkâr bir adamdı.

İbrâhim Bey-Gürcüzâde es-Seyyid el-Hâc
Amasya a’yânından Gürcüzâde es-Seyyid Mehmed Bey bin Mustafa Paşa bin el-Hâc
İbrâhim Bey bin Mehmed Bey’in mahdûmudur. Amcası [200] es-Seyyid Halîl Paşa bin Mustafa
Paşa’nın zaman-ı ikbâlinde hazînedârı ba’dehû kethüdâsı olup devr-i bilâd etdi. 1211 sâlinden
sonra birkaç def’a baş-a’yân oldu.

65
69