Page 504 - 6-8
P. 504
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Bu sefer sâhib-i terceme eşrâf-ı Mekke’yi kendisine celb ve imâle ederek iki yıl sonra 1038’de
Şerîf Zeyd’in azliyle Şerîf Suûd emîr ve şeyhü’l-harem Ömer Efendi de müteâkiben vefâtıyle sâhib-
i terceme şeyhü’l-harem oldu.
Şerîf Zeyd iki taraf olan a’yân-ı Mekke’yi celb ve imâle ederek üçüncü defa emîr-i Mekke
olup Mısır’dan Cidde’ye geldiği esnâda sâhib-i terceme usûlen istikbâl etmek üzere Cidde’ye
inmişti. Şerîf Zeyd’in ziyâfetinde tesmîm edilerek 1040 senesi evâilinde vefât etdi.
Nev’îzâde Atâyi Efendi diyor ki:
“Mekke-i Mükerreme’nin eşref-i a’yânı ve akdem-i erkânı iken 1040 senesi dâhilinde
erkân-ı hayatı teveccüh-i zevâl ve mesmûmen intikâl eyledi. Azîz-i mezbûr talâkat-ı lisân ve
selâset-i [474] beyân ile meşhûr, din ve dünyayı câmî, mütehavvil ve müteşerri’ aynü’l-a’yân,
şeyh-i âlîşân idi. ”
Üç oğlu meşhûrdur. Biri Mehmed Efendi Mekke’de kalıp pederinin nüfûz ve emvâline
vâris olmuştur. Diğeri Mahmûd Efendi İstanbul’da kalıp “Veled-i Karabaş” demekle
meşhûrdur. Öbürü Osmân Efendi Medine’de kalıp pederinin Medine’deki nüfûz ve emvâline
vâris olmuştur. Bunun mahdûmu Ahmed Efendi’dir ki 1074 senesi cumâdelâhiresinin ikisinde
Hazine-i Nebeviyye kâtibi ve 1079 recebinin on üçüncü günü Haremeyn Defterdârı olmuştu.
Abdurrahman Efendi-Veli Efendizâde
Amasya’nın meşâhîr-i ulemâsından Veli Efendi bin Mehmed’in büyük mahdûmudur.
Amasya’da ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm ve müderris oldu. Ba’dehû İstanbul’a gidip 1029’da
müderris, 1039 ramazanında Yenişehir mollası olarak mevâlîden oldu.
1044 muharreminde Mekke-i Mükerreme ve rebîülevvelinde Şam ve 1046 saferinde
Bursa mollası olup 1047’de ma’zûl ve 1048’de merhûm oldu. Fatih’de Boyacı Kapısı’nda
medfûndur. Fâzıl, vecîh, vakûr, afîf [475] idi. Mahdûmları Mehmed, Es’ad, Ahmed Efendiler
ve birâderi Abdulbâki Efendi’dir.
Abdurrahman Paşa-Hâcepaşazâde
Amasyalıdır. Hâce Ahmed Paşa’nın mahdûmu olduğu sicillât-ı şer’iyyeden anlaşılmış ise de
terceme-i hâli hakkında yapılan tetebbuâtdan bir netice elde edilemedi. Mahdumları Ahmed, Ömer
Beylerdir. 1078’de fevt oldu.
Abdurrahman Efendi-Gürcüzâde
Amasya fuzalâsından Sultâniyye vâizi, şeyhü’l-kurrâ Gürcü Hâfız Hasan Efendi’nin
mahdûmudur. Pederinden hıfz-ı Kur’ân ve ikmâl-i tahsîl ederek ders-i âm ve Sultân Bâyezîd
Câmii’ne imâm ve Sultân Hâtun Dârülkurrâ’sı şeyhi olduğu halde Hicâz’a gidip 1080 senesi
zilhiccesinde Mekke-i Mükerreme’de vefât etdi. Âlim, mücevvid, kârî, sâlih bir zât idi.
Abdurrahman Efendi-Arapzâde
Amasyalıdır. Amasya’da Sipâhi kethüdâyeri olan Mevsılî Arap Hüseyin Ağazâde Ömer
Çelebi mahdûmudur. Amasya sicillâtında “Abdurrahman bin Ömer bin Hüseyin el-Mevsılî”
diye mukayyed görüldü. Amasya’da ulemâdan ikmâl-i tahsîl ve [476] ders-i âm ve Mahmûd
Paşa Câmii kürsi şeyhi oldu.
Köprülü Mehmed Paşa mükerreren Amasya mutasarrıfı olup geldikde bunun hüsn-i takrîr
ve beyânını, salâh-ı hâlini beğenmiş, kendisine hüsn-i i’tikâd ederek bağlanmıştı. 1067’de
müşârün-ileyhin sadâretinde İstanbul’a gitdi. Mahmûd Paşa kürsî şeyhi oldu.
Bu kürsî şeyhliğinde hüsn-i hâl ve takrîri sâyesinde iştihâr ederek Süleymaniye Câmii
kürsî şeyhi olduğu halde 1082’de vefât etdi. Fâzıl Ahmed Paşa’nın kendisine lütuf ve i’tikâdı
var idi. Âlim, kâmil, sâlih, pek müteşerri’ bir zât idi. Mahdûmları Abdülvehhâb, Ali
Efendilerdir. İstanbul’da Arapzâdelerin cedd-i a’lâsıdır.
499
503