Page 505 - 6-8
P. 505
Amasya Tarihi Cilt: 11
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Abdurrahman Efendi-Şeyhzâde 1123’de Çorlulu Ali Paşa’nın i’dâmında büyük [480] bir halecân geçirdi. Kendisinin
Amasyalıdır. Halvetiyye meşâyihinden Şeyh Hayreddîn Hızır İcâdî evlâdından eş-Şeyh hüsn-i ahlâkı ve Sadr-ı a’zam Osmancıklı Baltacı Mehmed Paşa ile Enderûn refâkati bu
Hızır Efendi bin eş-Şeyh Muhyiddîn Mehmed Efendi bin eş-Şeyh Hayreddîn Hızır İcâdî bâdireden kurtardı. 1125 senesi rebîülâhirinin gurresinde Sadr-ı a’zam Dâmâd Ali Paşa’nın
Efendi’nin mahdûmudur. Kadızâde Küçük Mehmed Efendi’den ve bunun tilmîzi Uzun himmeti sâyesinde ibkâ-yı vezâretle Van vâlisi oldu.
Müderris Mehmed Efendi’den ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm, İçerişehir’de Ulu Câmii kürsî şeyhi 1125 şevvâlinde Şehrizor vâlisi olup 1126’da azliyle Urla’da ikâmet etdirildi. Sene-i
[477] olduğu halde 1085’de vefât etdi. Ulemâ ve meşâyih-i kirâmdan idi. Mahdûmu Hâfız mezbûre şevvâlinde Sakız muhâfızı olup ba’zı şikâyâta ma’rûz olduğundan zilhiccesinde
Mehmed Efendi ve kardeşi de ulemâdan Abdullatîf Efendi’dir. azliyle İstanköy’e gönderildi. Burada 1127 senesi evâilinde vefât etdi. Halûk ve müdebbir ise
de talihi yâver değildi. Mahdûmu sadr-ı esbak Bâhir Mustafa Paşa’dır.
Abdurrahman Efendi-Hâfız
Merzifonludur. Ulemâdan Hâfız Mehmed Efendi’nin mahdûmu olup mukaddimât-ı Abdurrahman Efendi-Arpacızâde
ulûmu pederinden okudu. Sonra Amasya’ya gelip Uzun Müderris Mehmed ve müfessir Hızır Amasya’da Mahmûd Çelebi Zâviyesi şeyhi Osmân Efendi’nin mahdûmudur. Ulemâdan
Efendilerden ikmâl-i tahsîl edib İstanbul’a gitdi. tahsîl-i ulûm ederek ders-i âm olmuştu. Ba’dehû pederinin vefâtında Mahmûd Çelebi Tekkesi
Amasyalı İsmail Efendizâde Mehmed Efendi’den mülâzım olup 1062’de Merzifon’da şeyhi ve Ulu Câmii vâizi olduğu halde 1148’de vefât etdi. Ulemâ-yı meşâyihden, sâlih, vâiz idi.
İlbey Medresesi müderrisi olarak avdet etdi. 1065 senesi şevvâlinde Erzurum mollası olup bir Mahdûmu Şeyh Osmân Efendi de mezbûr zâviye şeyhi oldu. [481]
yıl sonra ma’zûlen Merzifon’da oturdu. 1068 senesi rebîülevvelinde yine Erzurum ve 1069
senesi cumâdelâhiresinde Konya mollası oldu. Abdurrahman Efendi-Hıfzızâde
1074 senesi muharreminde Merzifonî Kara Mustafa Paşa’nın himmeti olarak Medine-i Yörgüç Paşa müderrisi Hâfız el-Hâc Ali Efendi bin Hıfzı Abdurrahman Efendi’nin
Münevvere pâyesiyle bu sene 1078 cumâdelûlâsında Diyarbekir, şevvâlinde Bağdat ve 1083 mahdûmudur. Ulemâdan okuyup ders-i âm ve bir müddet Yörgüç Paşa müderrisi oldu. Ba’dehû
senesi muharreminde bi’l-fiil Medine-i Münevvere mollası olup 1087 zilhiccesinde Edirne silk-i nüvvâba girip ba’zı kasabâta nâib ve kadı olarak kendisini tanıttı.
pâyesiyle Mısır mollası oldu. Sudûrdan Amasyalı Paşazâde İbrâhim Efendi’ye intisâb ederek sancaklara kadı ve molla
1090 senesi muharreminde Mekke-i Mükerreme mollası olup [478] 1091 olup Tokat mevleviyyetinden ma’zûlen 1156’da vefât etdi. Pervâne Bey Câmii civârında sekiz
cumâdelâhiresinde İstanbul ve 1093 şevvâlinde Anadolu Kazaskerliği pâyeleriyle tebcîl edildi. bâb dükkânlarını vakf ve câmi-i mezbûrun minâresi hizâsında yaptırdığı helâların i’mârına
1095 muharreminde Kara Mustafa Paşa maktûlen vefât eylediğinden tekâüd edilip 1099 senesi tahsîs etdi. Âlim, kâmil, vecîh ve sâhib-i hayr idi. Evlâdı olmadığından vakfının tevliyetini
cumâdelûlâsının dördüncü günü vefât etdi. Edirne Kapısı haricinde Emîr Buhârî Zâviyesi birâderi Osmân Fâik Efendi evlâdına verdi.
bahçesinde medfûndur. Âlim, zarîf, müstakîm bir zât idi.
Abdurrahman Efendi-Müftîzâde es-Seyyid
Abdurrahman Efendi-Şeyhzâde Esbak Amasya müftüsü Osmancıklı Mehmed Efendi’nin mahdûmudur. Pederinden
Amasya’da Mehmed Paşa zâviyesi şeyhi Mehmed Efendi’nin mahdûmudur. Müfessir ikmâl-i tahsîl etdikden sonra ders-i âm ve bir müddet Havza’da Firûz Ağa müderrisi oldu.
Hızır Efendi’den ikmâl-i tahsîl edib pederinin halîfesi ve 1078’de pederinin vefâtıyla Mehmed Ba’dehû niyâbete sülûk edib on yıl kadar nâib, sonra kasabâta kadı oldu. 1161 yılından sonra
Paşa Zâviyesi şeyhi, Mehmed Paşa Câmii vâizi oldu. 1107’de vefât etdi. Mehmed Paşa vefât [482] etdi. Ulemâ-ı kudâtdan idi.
mezârlığında medfûndur. Âlim, sâlih, vâiz bir şeyh idi. Mahdûmu eş-Şeyh Ömer Efendi’dir ki
1151’de fevt oldu. Abdurrahman Efendi-Müftîzâde
Merzifon müftüsü Kamlıklı Hacı Mustafa Efendi’nin mahdûmudur. Pederinden ve
Abdurrahman Ağa-Hatîbzâde Amasya’da Çorumlu Müftü Hâfız es-Seyyid Mehmed Efendi’den ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm
Sultân Bâyezîd Câmii hatîbi Mustafa Efendizâde Hâfız Ali Efendi’nin mahdûmudur. ve Merzifon’da Çelebi Sultân müderrisi ve ba’dehû Merzifon müftüsü olup 1167 yılından sonra
Gençliğinde Enderûn-ı Hümâyûn’a girip tahsîl ve terbiye gördü. Tefeyyüz ederek Kilâr-ı vefât etdi. Âlim, fâzıl, fakîh bir zât idi. Aliyyü’l-Kârî’nin “Aynü’l-İlim” adlı eserini şerh etdi.
Hümâyûn Kethüdâsı iken 1099’da taşra çıktı. [479] Ba’dehû kapıcıbaşı olarak devr-i hidemât Mahdûmu Mustafa Âdil Efendi’dir.
edib 1118’de vefât etdi.
Abdurrahman Efendi-Kürd Hâfızzâde
Abdurrahman Paşa-Sofu Amasya fuzalâsından Kürd Hâfız demekle meşhûr Hacı Hâfız Ali Efendi’nin
Amasyalıdır. Hâce Paşazâde Mustafa Bey bin Dede Ali Bey bin Hâce Ahmed Paşa’nın mahdûmudur. Pederinden ve Çorumlu Müftü Hâfız es-Seyyid Mehmed ve Tokatlı Şeyh Müftü
mahdûmudur. Genç iken Enderûn-ı Hümâyûn’a girip orada tahsîl ve terbiye gördü. Çorlulu Ali Mustafa ve Hıfzızâde Şeyhü’l-muhaddisîn Fâik Osmân Efendilerden ikmâl-i tahsîl ederek ders-
Paşa ile Enderûn’da bilişdi. Ali Paşa’nın silahdâr ağalığında hazîne kethüdâsı olup vezâretinde i âm-ı meşhûr oldu.
cebebaşı olarak çıktı. Pederinin irtihâlinde Yörgüç Paşa müderrisi olup tedrîs ve neşr-i maârife hasr-ı evkât
1118 senesi ramazanında Ali Paşa’nın sadâretinde kethüdâ olup temâyüz etdi. 1120 senesi ederek pek çok tâlibân-ı irfân yetişdirdi. Bir kaç defa [483] icâzet verdi. Hâciyân ve a’yân
saferinde vezâretle kubbenişîn olup 1121 şa’bânında Rumeli vâlisi oldu. meclislerine a’zâ olduğu halde 1172 senesi zilhiccesinde vefât etdi. Halfet Gâzi mezarlığında
1122 senesi rebîülevvelinin on sekizinci günü Çorlulu Ali Paşa sadâretden azledildiğine medfûndur.
binâen onun rağmına tenzîlen Yeni Kale muhâfızı ve üç ay sonra Özi Kalesi muhâfızı oldu. Bu Âlim, fâzıl, muhakkik, gâyet müteşerri’, fıkıh ve usûlde mâhir, takrîr ve beyâna kâdir bir
senenin şevvâlinde Çorlulu Ali Paşa azliyle Midilli’ye nefyedilenden buna müteallik olan zât-ı sütûde-simât idi. Mahdûmları, Mehmed, Osmân İrfânî Efendilerdir. İrfânîzâde Mehmed
sâhib-i terceme dahî azliyle Limni’ye gönderildi. Arif Efendi ricâl-i devletdendir. Hâfız Abdüsselam Efendi de hafîdidir. Kitâplarını Abdullatîf
500 501
504
