Page 591 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 12
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

pâdişâhın rızâsı hilâfına olarak 1101 senesi cumâdelâhiresinde Medîne-i Münevvere’de
ikâmete me’mûren i’zâm edildiğinden orada 1103 senesi muharreminde vefât etdi. Bakî’de
medfûndur.
Şeyhî Efendi “Zeyl-i Zeyl-i Şakâyık”da diyor ki: “Şeyh-i mezbûr kemâl-i fazîlet ile
meşhûr, âlim ü fâzıl, kâmil ü mükemmel, zarîf ü nüktedân, şeyh-i nâdirü’l-akrân idi.” Mahdûmu
fuzalâdan Hacı Mehmed Efendi 1135 muharreminde vefât etdi. Şehzâde Süleyman mu’allimi
olmuş idi.

Abdülvehhâb Efendi-Ortaköylü es-Seyyid el-Hâc
Amasya’nın Geldiklân nâhiyesinde kâ’in Ortaköy’de mukîm es-Seyyid Süleyman bin es-
Seyyid Şükrullâh el-Hüseynî oğludur. Gençliğinde Amasya’da müfessir Hızır Efendi
telâmizesinden Müftü es-Seyyid Mustafa Efendi’den vesâ’ir ulemâdan ikmâl-i [113] tahsîl
ederek ders-i âm oldu.
Yıllarca tedrîs-i ulûma himmet edib mucîz olduktan sonra Ayâs Ağa müderrisi oldu. 1099
vak’asında Hicâz’a gidip menâsik-i haccı îfâdan sonra avdet ve İstanbul’da bir müddet karar
etdi. Ba’dehû Lâdik, Osmâncık, Merzifon gibi kasabâta kadı olarak a’yân-ı ulemâ sırasına girdi.
Amasya’da kaldığı müddette meclis-i hâciyân ve a’yân a’zâ ve nakîbü’l-eşrâf kâ’im-
makâmı olduğu esnâda 1142’de zuhûr eden fâci’aya karıştığından Diyârbekir’e nefyedildi.
1143 zilhiccesinde avdet edib 1145 senesi evâ’ilinde vefât etdi.
Âlim, hükûmetinde hakk u adle hâdim, tab’an hadîd, serî’u’t-te’essür, hazır-cevâb, natûk
bir kâdî-i sütûde-simât idi. Oğulları es-Seyyid Süleyman, Mehmed, Ebûbekir Efendiler’dir.
Bunlara ve bunların evlâdına “Hacı Vehhâb Oğulları” dendi.

Abdülvehhâb Efendi-Hacı Vehhâbzâde
Amasya ulemâsından es-Seyyid el-Hâc Ebûbekir Efendi’nin oğludur. Ulemâdan ve
hâssaten Müftü Hâfız Abdurrahmân [114] Efendi’den ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm ve Hâtuniye
kürsî şeyhi olduğu hâlde 1211 hudûdunda vefât etdi. Âlim, kâmil, vâ’iz-i meşhûr bir seyyid-i
zî-şân idi. “Zübdetü’n-Nesâyih” adlı vâ’izlere yarar bir eserini gördüm.

Abdülvehhâb Efendi-Sarâczâde
Amasyalıdır. Abdülhalîm Efendi bin İsmâîl Efendi bin Hâfız Mehmed Ağa’nın oğludur.
Gençliğinde Enderûn mektebine girip orada ta’lîm ü terbiye gördü. Ba’dehû Hâlid Ağa’nın
Dârü’s-sa’âde ağalığında yazıcı efendi dâ’iresine girdi. Burada tefeyyüz ederek Bilâl Ağa’nın
Dârü’s-sa’âde ağalığında birinci halîfe ve 1218’de bâ-rütbe-i hâcegân-ı dârü’s-sa’âde ağası
kâtibi oldu.
Ancak 1222 senesi rebîülevvelinde Sultân Selîm-i Sâlîs’in hal’iyle Sultân Mustafa’nın
tahta cülûsunda darü’s-sa’âde ağası olan Mercân Ağa’nın şerrine uğrayıp 1223 senesi
cumâdelâhirenin beşinde Sultân Mahmûd’un cülûsu vak’asında Mercân Ağa maktûl ve bu da
korkusundan merhûm oldu. Birâderi Abdürrahîm Efendi’dir. [115]

Abdülvehhâb Ağa-Hacı Vehhâbzâde es-Seyyid
Amasya a’yânından es-Seyyid el-Hâc İbrâhim Ağa’nın oğludur. Meşâhîr-i züamâdan
olup 1211’de Amasya alaybeyi oldu. 1214’de ulemânın nefyinde Tayyâr Mahmûd Paşa’ya
muhâlefet ve isti’fâ edib 1220’de Tayyâr Paşa’nın firârında sâniyen Amasya alaybeyi oldu.
1224’de Rus Muhârebesi’nde şehîden vefât etdi. Dindâr, mu’tedil, şecî’ idi. Oğlu es-Seyyid
Abdullah Ağa’dır.

Abdülhâdî Efendi-Müeyyedzâde
Amasyalıdır. Galata kadısı olan Müeyyedzâde Mehmed Efendi’nin mahdûmu ve Amasya
kadısı Şemseddîn Ahmed Efendi’nin kardeşidir. Ulemâdan ikmâl-i tahsîl ederek müderris, kadı

588
590