Page 494 - muze

13, 14) arka yüzünde birbirine paralel iki yatay, düz şerit ortada çapraz bir şekilde

birleştirilmiştir. Sikkelerin 1 tanesinde (Kat. No. 15) şeritlerin birleşim yerinde
düğüm oluşturulmuştur.

Katalogdaki 3 adet sikkenin (Kat. No. 16, 17, 18) ön yüzü yarım ay şeklinde

tasarlanmıştır. Bu motif, iki kavisli düz silmenin uçlarının yukarıya doğru

çekilmesiyle elde edilmiştir. Sikkelerin arka yüzlerinde ise biri yukarı diğer aşağı
doğru çekilen iki adet içbükey yay kullanılmıştır. 1 adet sikkenin (Kat. No. 19) ön

yüzü iki adet düz silmenin birbirine dolanmasıyla bölümlere ayrılmış, oluşan
boşluklara yazı ve rakamlar yerleştirilmiştir. Sikkenin arka yüzünde yazı kuşakları

iki adet düz, yatay şeritle ayrılmıştır. Şeritlerin kenarları saadet düğümü olarak

sonlandırılmıştır.

1 adet sikkenin arka yüzünde (Kat. No. 7) dikdörtgen bir kartuş bulunmaktadır.

Kartuşun köşeleri kavisli silmelerle yarım daire formunda tasarlanmıştır ve içlerine
birer nokta konulmuştur.

Sikkelerde görülen diğer bir süsleme öğesi ise Mühr-i Süleyman motifidir.

Mühr-i Süleyman, Müslümanlar arasında “hâtem-i Süleyman” Yahudi ve

Hıristiyanlar tarafından “Davud yıldızı” olarak anılmaktadır. Altı köşeli yıldız motifi
Ortadoğu coğrafyasında eski çağlardan itibaren sıkça kullanılmıştır. Mitolojik

zamanlardan itibaren güç ve bereket sembolü olarak algılanmıştır. Pek çok millet ve
kültür tarafından kullanılmış, bulundurulmuş ve taşınmıştır. 601 Eski Hint toplumunda

maddi alemin yaratılış ve yok oluşunu, İslam öncesi doğu kültüründe madde ile

manayı, iyi ile kötüyü, güzel ile çirkini, Tanrı ile kaosu, kadın ve erkek gibi zıtlıkları
temsil etmiştir. Bu motifin Müslümanlar arasında “dabbetü’l arz elinde Süleyman’ın

mührü ve asası olduğu halde çıkacak. Musa’nın asasıyla mü’minin yüzünü
parlatacak. Hatta aynı sofrada yemek yiyenlerden biri ötekine sen ey mü’min, sen ey

kafir diye seslenecek” hadisi sebebiyle ünlendiği bilinmektedir. Bunun yanında
Mühr-i Süleyman motifinin bulunduğu yere şeytanın giremeyeceğine de

inanılmaktadır. Bu sebeple İslam süsleme sanatlarında metal, ahşap, mimari, dokuma

gibi pek çok alanda bu sembol bulunmaktadır. 602 Devlet fikri ilk defa Hz.

601 İskender Pala, “Mühr-i Süleyman”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 31, Türkiye
Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 2020, s. 525.
602 Eyüp Nefes, “Samsun/İlkadım Kökçüoğlu Mezarlığı’ndaYeni Bulunan Figürlü Mezar Taşları”,
İstem, S. 13, 2009, s. 78.
485