Page 45 - 1-4_2
P. 45
Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
On İkinci Cilt (192 sayfa-Müellif hattı): Yirminci fasıldan devam ederek “Abdullâh
Mu’îneddîn Ebü’l-Mekârim el-Müstevfî” ile başlayan on ikinci cilt “Osmân Paşa-Gürcüzâde
el-Hâc” ile son bulmuştur. Bu ciltte 250 şahsın biyografisi mevcuttur. Bu cildin sonunda
tamamlandığı tarihe dair herhangi bir notun olmayışı ve fihristinin bulunmayışı yarım kaldığını
göstermektedir.
Bu muazzam eserde yer yer muhtelif kişilerin hayatları hakkında bilgiler bulunmakla
birlikte asıl biyografiler 6-12. ciltleri arasındadır. Fakat yukarıda belirtildiği üzere 12. cilt
“Osman Paşa (Gürcüzâde el-Hâc)” maddesiyle bitmektedir. Eserde VI. cildin başında ikinci
bâbın yirmi sekiz fasla ayrıldığının belirtilmesi, yine müellifin “ayın” harfinde kalması sekiz
fasıl daha eklenmesi gerektiğini göstermektedir. Kezâ müellif 11. cildinin başında “şın
harfinden sonrasının bütünüyle yandığını” ifade etmektedir. Sonraki yıllarda tamamlanmaya
çalışılan ciltlere ait defterlerin ise Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal tarafından Ankara’da bir
sahaftan satın alındığı, altı cilt defterin merhûm Prof. Dr. Mehmet Arslan’ın katkısıyla eserin
kayıp olduğu anlaşılan kalan kısımlarının kısmen eksik, kısmen tamamlanmış müsveddeleri
olduğu tespit edilmiştir. Bu ciltlerle ilgili bilgiler Mehmet Fatih Köksal tarafından aşağıdaki
tabloda özetlenmiştir. Bu sayılar sadece madde başı olarak verilen kişilerin sayısı olup Mehmet
Fatih Köksal’ın şahsî kütüphanesinde bulunan altı deftere göre defter başına ortalama 221
madde düşmektedir. Arada iki adet eksik defter olduğu düşünülmekte ve bu eksik defterlerde
olması gereken maddelerle birlikte (1330+442=1772) sekiz defterde ortalama 1800 civarında
maddenin var olduğu tahmin edilmektedir.
69
Defter İlk ve Son
Sırası/ Maddeler Sayfalar Biyografiler Toplam
Numarası Madde
Sayfa Dolu Ekler Sadece Bir Birk Uzun
sayısı sayfa madde cümle aç cümle
sayısı başı bilgi cüm
le
bilgi
1.Defter/numar Şâbûr - Âkıl 376 80 Fihrist 3 184 47 32 116 379
1. Defter/
numara yok şecere
a yok
69 Mehmet Fatih Köksal, “Hüseyin Hüsâmeddîn’in Amasya Tarihi’nin Kayıp Ciltleri” Uluslararası Amasya
Âlimleri Sempozyumu, 21-23 Nisan 2017, Amasya.
42
44