Page 667 - 1-4_2
P. 667
Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 4
oğlunun canlar yakan mezâlimini arz ve Amasya sancağını bunların zulüm ve tasallutlarından
kurtarılması ricâ edildi.
Bâb-ı âlî ve hâsseten Birinci Sultân Abdulhamîd Hacı Alî Paşa'dan bayağı yılar, isyân
etmesinden korkar, bunun için müdârâyı iltizâm ederdi. Çünkü Hacı Alî Paşa'nın askerî kuvveti
diğer vâlîlere nisbetle hem çok hem de muntazamdı.
1189 muharreminde Hacı Alî Paşa halkın şikâyet etdiği mütesellim Battâl Hüseyin Bey'i
Amasya'dan kaldırıp yerine ikinci oğlu Mikdâd Ahmed Bey'i mütesellim gönderdi. Vusûlüne
kadar Merzifon voyvodası Kavaklı Deli Alî Ağa gibi bir cür'etkâr geldi.
Göztaşoğlu Hacı Mustafâ Ağa baş a'yân olup kapıcıbaşılık rütbesiyle okşandı. Birâderi
Hacı Ebûbekir Ağa hacıbaşı oldu. Müntesiblerden Handânoğlu Şîrîn Alî Efendi Sa'dî Çelebi
evkâfına mütevellî ve Osmân Çelebi dâru'l-hadîsin müderrisi oldu.
Fakat Kâşif Mehmed Efendi'nin i'dâmı, şeyhü'l-islâm İbrâhim Bey'i pek
sinirlendirmişdi. [128] Gâlibâ Hacı Alî Paşa Amasya müftüsü İsmâ'il Kâmil Efendi'den aldığı
fetvâyı göstermiş olmalıdır ki müftü efendi azl edilip İstanbul'a kaldırıldı. Yerine sâbık müftü
Kara İsmâ'il Efendi Amasya müftüsü ve selefi de Eyyüb'de ikâmete me'mûr oldu. Çünkü İsmâ'il
Kâmil Efendi ulemâ-i resmiyyeden olup tedrîs ve iftânın ehli değildi.
Muharremin onuncu günü Zeyneloğlu Hâfız Alî Efendi de azl edilip Sa'atçioğlu Sâlih
Efendi şehir kethüdâsı ve cemâziyelevvel ibtidâsında Mehmed Efendi Amasya kadısı olup
mahkeme başkâtibi Hacı Ahmed Efendi nâ'ibi oldu. Bu zât âlim, kâtib, şâ'ir olup Göztaş
Oğulları'nın kafâdârı idi. Buna "Kafâdâr Efendi" denirdi.
Bu esnâda Mikdâd Ahmed Bey Amasya'ya gelip vekîli Merzifon'a gitdi. Mikdâd Ahmed
Bey on altı yaşlarında bir genç olduğundan baş a'yân, mütesellim kâ'im-makâmı olup sancağı
idâreye başladı.
Şevvâl evâ'ilinde Göztaşoğlu Hacı Mustafâ Ağa Amasya mütesellimi oldu. Mikdâd
Ahmed Bey Samsun'a döndü. Hacı Alî Paşa'dan gelen emîr ve ta'lîmât üzerine ba'zı a'yân
müsâdere ve nefy edilerek yine şikâyetler yükseldi.
Bu esnâda Sultân Bâyezîd kürsü şeyhi ve [129] şeyhü'l-muhaddisîn Seküköylü Hacı
Hâfız Osmân Efendi vefât eylediğinden Çelebizâde Hacı Hüseyin Efendi şeyhu'l-muhaddisîn
ve Abdulmuttalib Efendi bin Mustafâ Efendi de kürsü şeyhi oldu.
Hacı Alî Paşa, Sâdık Mehmed Paşa'yı şâkîleri tahrîk etmekle ittihâm ederek Merzifon'da
i'dâm etdirdi. Meşhûr âlimlerden Hacı Servahdî Mustafâ Efendi, a'yândan miftâh ağası Mehmed
Paşazâde Hacı Mustafâ Bey vefât etdi.
Yûsuf Paşa
Amasyalıdır. A'yândan Hacı Bilâloğlu Hacı Osmân Ağa'nın oğludur. Canikli Hacı Alî
Paşa ve evlâd ve etbâ'ı aleyhinde her tarafdan yükselen şikâyetler üzerine azl ile 1189
zilka'desinin ilk günü Amasya mutasarrıfı oldu. Kendisi Resmo muhâfızı olduğundan sadr-ı
esbak Râgıb Mehmed Paşa'nın kapıcılar kethüdâlığından yetişme Amasyalı Ebûbekir Ağa
mütesellim olup İstanbul'dan geldi. İki ay Amasya'yı güzel idâre etdi.
1190 muharremi ibtidâsında sâbık topçubaşı Mustafâ Ağa bi'l-iltizâm Amasya
mütesellimi olup geldi. Selefi Ebûbekir Ağa da hâslar emîni ve Şerîfzâde Mehmed Şerîf Efendi
de [130] evkâf-ı sultâniyye mütevellîsi olarak İstanbul'dan geldi. Bunlar da Amasyalı idiler.
İstanbul'a celb edilen sâbık müftü İsmâ'il Kâmil Efendi Sultâniyye müderrisliğinden de azl
edilip Oluslu Osmân Efendi Sultâniyye müderrisi olarak bu da İstanbul'dan geldi. Ahvâl
oldukça düzeldi. Şikâyetler tedkîke başlandı.
Şa'bân ibtidâsında İstanbul müderrislerinden Amasyalı Şeyhzâde Mustafâ Efendi
Amasya kadısı olup kâtib Ahmed Efendi yine nâ'ib oldu.
Şevvâlde Yeğenzâde Ömer Paşa Çorum'dan Amasya'ya geldi.
648
666