Page 672 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

1197 muharremi ibtidâsında Mikdâd Paşa Samsun'a gidip mu'ârızlarından ve
kapıcıbaşılardan Bekir Beyzâde Hacı Abdullâh Bey bâ-fermân-ı âlî baş a'yân ve Köprübaşı
Mahallesi'nden Göztaşoğlu Hacı Mustafâ Ağa hacıbaşı olup kâtil Haseki Mehmed Ağa'nın
mevkûfen muhâkemesine ve Hacı Halîl Efendi kâtilinin behemahal bulunmasına dâ'ir şiddetli
bir fermân geldi. Turnacıbaşı Kulçakzâde Mustafâ Ağa da serdâr oldu.
Bu esnâda sadâret kethüdâlığından ma'zûl [144] Amasyalı Ocak İmâmızâde Mustafâ
Efendi vezâretle Erzurum vâlîsi ve Çorumluoğlu Hacı Alî Efendi şehir kethüdâsı ve saferde
Fethullâhoğlu Abdullâh Bey alaybeyi oldu.
Rebî'ulevvelde Hacı Halîl Efendi'nin kâtili bulundu. Tahkîkâta başlandı. Kâtil,
Göztaşoğlu Hacı Mustafâ Ağa'nın tâbi'i iken vak'adan evvel kendisine yol verdiği ve birkaç gün
de kardeşi Ebûbekir Ağa'nın evinde kaldığı anlaşılıyordu. Bu esnâda ulemâdan Müderriszâde
Abdurrahîm Efendi bin Şeyh Ahmed Efendi vefât etdi.
Rebî'ulâhirde Sa'atçioğlu Sâlih Efendi yine şehir kethüdâsı oldu. Cemâziyelâhirde
Hasekî Mehmed'in kasden Hacı Ebûbekir Ağa'yı asıp öldürdüğü sâbit olduğundan kısâs i'lâmı
verildi. Şa'bânda sâdır olan fermân ile Gümüş kasabasında kısâsen i'dâm edildi.
Ramazânın birinci günü Kara Müftü İsmâ'il Efendi'nin azliyle Arabacıoğlu Hacı
Hüseyin Efendi tekrâr Amasya müftüsü oldu. Şevvâl tevcîhâtı defterinde "Eyâlet-i Kars, İçil
sancağı üzerinde olmak şartıyla ilhâkan mîr-i mîrândan İbeklizâde Mustafâ Paşa'ya tevcîh" diye
telhîs edilmiş olduğu görüldü. 717 [145]
Şevvâl ortalarında Amasya yeniçerilerini tesbît etmek için dergâh-ı âlî çavuşlarından
Aydınlı Mehmed Ağa ile ocakdan orta yazıcısı Bağdatlı Alî Ağa Amasya'ya geldi. Tahkîk
edilerek Amasya'da 380 nefer yeniçeri olduğu anlaşıldı.
Zilhiccenin yirmi yedisinde haseki başı Hacı İbrâhim Efendi evkâf-ı sultâniyye
mütevellîsi olup İstanbul'dan geldi. Bu yıl sâbık şehir kethüdâsı Zeyneloğlu Hacı Alî Efendi
Konya'da vefât etdi.
1198 muharremi ibtidâsında Hacı Yûsuf Ağa mütesellim ve kapıcıbaşılardan
Yenicelioğlu Hacı Ahmed Ağa baş a'yân, Türedioğlu Hacı Alî Ağa hacıbaşı olup müte'âkiben
müftü efendinin azliyle selefi Kara Müftü İsmâ'il Efendi Amasya müftüsü oldu. Meclis-i a'yân
a'zâları değişip Hacı Halîl Efendi'nin şehâdeti mes'elesinden berâ'et kazanan Göztaş Oğulları
a'zâ oldular.
Receb ibtidâsında Kastamonulu Mehmed Şâkir Efendi ikinci def'a Amasya kadısı ve
tarafından Şâmîzâde Alî Efendi nâ'ibi oldu. Receb evâ'ilinde a'yândan Şâhinoğlu Osmân
Paşazâde Mustafâ Bey mîr-i mîrânlıkla Faş muhâfızı ve Gönye sancağı mutasarrıfı oldu.
Berât gecesi Sunkurlu müderrisi Kara Müftü Hacı İsmâ'il Hâtif Efendi vefât
eylediğinden [146] büyük âlimlerden Fenercioğlu Hacı Halîl Keşfî Efendi Amasya müftüsü ve
Kara Müftüzâde Hacı Ahmed Efendi Sunkurlu müderrisi oldu. Halk arasında yeni müftüye
"Evliyâ Halîl Efendi" denirdi.
Şevvâl evâ'ilinde Amasya erkânından Bekir Beyzâde Hacı Abdullâh Bey halkın zoruyla
Amasya mütesellimi olmuşdu.
Fakat Mikdâd Paşa'nın evâmir ve ahvâl-i nâbecâsına tahammül edemediğinden zilhicce
gâyesinde isti'fâ edip Amasyalı Mustafâ Paşa'nın kethüdâsı oldu.
1199 muharremi ibtidâsında a'yândan Hacı Yûsuf Ağa Amasya mütesellimi ve
Türedioğlu Hacı Alî Ağa baş a'yân ve Kesdekoğlu Ahmed Bey alaybeyi oldu.
Muharremin on altıncı günü enderûnda oda lalası Cezâyirli Alî Ağa evkâf-ı sultâniyye
mütevellîsi olarak menfiyyen Amasya'ya geldi. Saferde Menzilcioğlu Hacı Alî Efendi şehir
kethüdâsı ve rebî'ulâhirde Ziyâre eşrâfından Hacı Mustafâ Ağa'nın Ziyâre'de yapdırdığı
medreseye ulemâdan Hâfız Mehmed Efendi bin Abdulbâkî ilk müderris oldu.

717 İbeklizâde Mustafâ Paşa, Amasya'nın İbek Köyü'nden İbekli Ömer Ağa'nın oğlu olduğu da kayden sâbitdir.
İpeklizâde değildir. Mahdûmu Nu'mân Bey Amasya'da meşhûrdur.
653

671