Page 673 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 4

Cemâziyelevvelde Ya'kûb Paşa müderrisi ve Sultâniyye vâ'izi Gümüşhâneli Ebûbekir
Efendi Kastamonu'ya gidip yerine fuzalâdan [147] İkincizâde Mehmed Efendi müderris ve vâ'iz
oldu. Cemâziyelâhirde sâdâtın büyüklerinden Köse Mehmedoğlu Hacı Ömer Ağa nakîb kâ'im-
makâmı oldu.
Şa'bânda Trabzon vâlîsi Canikli Hacı Alî Paşa vefât eylediğinden oğlu Mikdâd Ahmed
Paşa'ya Sivâs eyâleti verildi. Ramazânda Gümüşlü Müftüzâde Ahmed Efendi Anadolu
kazaskeri oldu. Bu yıl Köprü müftüsü Müftü Çelebizâde Hacı Abdullâh ve Merzifon müftüsü
Ma'kûlzâde Hacı İbrâhim Efendiler vefât etdi.
1200 muharreminde Göztaşoğlu Hacı Mustafâ Ağa baş a'yân ve kardaşı Hacı Ebûbekir
Ağa hacıbaşı olup saferde Mikdâd Paşa'ya dehâlet eden Köprülü Hacı Alî Paşazâde Mehmed
Emîn Bey Köprü voyvodası ve Amasya alaybeyi oldu. Bu esnâda Amasyalı Genç Alîzâde
Ahmed Ağa bostancıbaşı olmuşdu.
Rebî'ulevvelde Sivâs ve Amasya halkı Mikdâd Paşa'dan acı şikâyetler etmekle paşa
Sivâs'dan Konya vâlîliğine atıldı ise de Amasya uhdesinde kaldı. Rebî'ulâhirin on üçüncü günü
Gümüşlü Müftüzâde Ahmed Efendi şeyhü'l-islâm oldu. Recebde Hacı Receb Efendi Amasya
kadısı olup geldi.
Ramazânda Amasyalı Cebecizâde Osmân Paşa Hotin muhâfızı olup müte'âkiben vezâret
[148] verildi. Şevvâl tevcîhâtında Mikdâd Paşa'nın ricâsıyla Sivâs vâlîliği yine uhdesinde kalıp
şikâyetler boşa gitdi. Şevvâlinde Lâdikli Ahmed Ağa silahdâr-ı şehriyârî oldu.
Zilka'dede Emîr Hacıoğlu Hacı Hüseyin Efendi bin Hacı Mustafâ Ağa nakîb olup
fuzalâdan Kölüklüoğlu Hacı Ömer Efendi ve Nahivci Hoca Mûsâ Efendi vefât etdi. Mûsâ
Efendi Çevikçe Mahallesi'nde iki çeşme yapdırıp emlâkini bunlara vakf etmişdi. Mahdûmu
Hâfız Mehmed Efendi mütevellî oldu.
1201 muharremi ibtidâsında Müjdecioğlu Hacı Abdulkâdir Ağa Amasya mütesellimi,
Göztaş Oğulları baş a'yân ve hacıbaşı olup Hacı Mustafâ Ağa Mikdâd Paşa'nın kethüdâsı
olduğundan bütün işler Hacı Ağa'nın re'yiyle yürürdü.
Bu esnâda bir gelin mes'elesi çıkdı. Pek çok dedikodular oldu. Mikdâd Paşa'nın
harekâtında ne vezârete ne de haysiyyet-i insâniyyeye yakışmaz şeyler görülmeğe başladı. Bu
yüzden kanlı hâdiseler oldu.
Mikdâd Paşa A'yânın ve yeniçerilerin harekâtında hissetdiği tahavvülü görünce Amasya
sancağını mahdûmu Hasan Bey'in idâresine terk ederek kendi aleyhinde türeyen eşkıyânın
ta'kîbine gitdi. Hasan Bey Amasya [149] mütesellimi oldu. Henüz on iki yaşında idi.
Göztaşoğlu Hacı Mustafâ Ağa bunun lalası ve müdîr-i umûru idi.
Mecidözü tarafında çıkan Püsküllü Oğulları, Mikdâd Paşa'nın ve etbâ'ının zulüm ve
kahrından doğup türemiş eşkıyâ idi. Bunlar Gavur Alî adlı bir nâmerdin idâresinde Amasya'nın
garb ve cenûb taraflarını kesdirmişlerdi.
Cemâziyelâhirde Amasya müftüsü ve Osmân Çelebi müderrisi Evliyâ Halîl Efendi
müderrisliği dâmâdı ünlü âlimlerden Soruklu Hâfız Alî Efendi bin Ahmed'e terk etdi. Şevvâlde
Amasyalı Yenicelizâde Hâfız Ahmed Efendi tophâne nâzırı oldu. Âlimlerden Üçler Câmii
imâmı Müftüzâde Osmân Efendi vefât edip oğlu Mehmed Hâlis Efendi imâm oldu.
1202 rebî'ulevvelinde mütesellim Hasan Bey, kendisine akâr tedâriki için Sarâchâne
Câmii etrâfındaki vakıf dükkânları cebren zabt ve temellük etmeğe ve kirâlarını peşin alıp
müstecirlere teslîm etmek üzere içindeki sâhiblerini çıkarmağa kalkışdı.
Çünkü pederi Mikdâd Paşa da Atabeg Medresesi etrâfındaki vakıf demirci dükkânlarını
cebren zabt ve temellük ederek kendisine akâr edinmiş ve i'tirâz edenleri ve sâhiblerini iskât
etmişdi. İ'tirâz edenlerin başında Ürgüplü Hacı Ahmed Efendi vardı. [150]
Bu zât şimdi daha büyük bir cesâret-i medeniyye ibrâz ederek Hasan Bey'e ve Hacı
Ağa'ya karşı çıkmışdı. Hacı Şâdgeldi Paşa'nın vakfı Sarâchâne Câmii mesâlihine vakf olan bu

654

672