Page 118 - 6-8
P. 118
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
i kebîri Gümüşlüzâde Tâceddîn Mahmûd Çelebi mahdûmu Emîr Burhâneddîn Ahmed Çelebi
kerîmezâdesidir.
Amasya ve Kayseriye’de tahsîl-i ulûm edib ders-i âm ve pederinin zaman-ı kazâsında
nâibi, ba’dehû Tokat kadısı oldu. Kadı Burhân’ın Tokat’a tasallutuyla bir müddet ma’zûl ve
ba’dehû Ankara kadı’l-kudâtı olup 801’de ma’zûlen Amasya’ya geldi.
802’de Amasya’da mâlik olduğu Helkîs Bahçesi bütün müştemilâtıyla beraber vâlidesi
tarafından ceddi olan Gümüşlüzâde Tâceddîn Mahmûd Çelebi’nin câmiine vakfedib sonra vefât
etdi. Meşâhîr-i kudât-ı sütûde simâttan idi.
Bu zâtın vakfiyesi Sultân Bâyezîd hatîbi Fâzılzâde [365] Mustafa Âkif Efendi’nin
hânesinde bulup istinsâh etmişdim. Pek târîhî bir vakfiye idi. Aynen buraya nakletmek isterdim
hayfâ ki Taş musluk harîkinde yandı. Evlâddan olduğunu iddi’â eden Köprülü Bâkîzâde Hâfız
Mehmed Muhyiddîn Efendi bu vakfiye için merhûm ile hayli nizâ’ etmişdi.
Bu vakfiyenin ta’rîf etdiği hudûda nazaran Amasya’da Sa’at Kulesi’nin önünden
i’tibâren Leğen Kayası denilen yere kadar müşârün-ileyhin vakfetdiği bahçedir. Bugün
Hükûmet Konağı, Belediye dâ’iresi ve havâlisi bu vakfın dâ’ire-i şümûlü dâhilindedir.
Ahmed Bey-Kutluşâhzâde
Amasya ümerâsından olup Kosova muhârebesinde şehîden vefât eden Hasan Bey bin
Burâk Bey bin Emîr-i Kebîr Ahmed Şâh bin Hacı Kutluşâh mahdûmudur. Meşâyîh-i ümerâdan
olup 804 senesinde Timûr harbinde vefât etdi. Birâderi Cüneyd Bey’dir.
Ahmed Bey-Taşanzâde
Kedağralıdır. Oranın emîri Haydar Bey bin Taşan Bey’in mahdûmudur. Pederinin
irtihâlinde bir müddet Kedağra emîri oldu. Ba’dehû ammizâdesi Hasan Bey bin Ali Bey’le niza’
edib Kocakaya’ya çekildi. 804’de Timûr harbinde vefât etdi. Mahdûmu Haydar Bey’dir.
Ahmed Bey-Taşanzâde
Köprülüdür. Meşâyîh-i ümerâdan Hasan Bey bin Ali Bey [366] ibn-i Taşan Bey’in
mahdûmu ve Ali Bey’in birâderidir. Yıldırım Sultân Bâyezîd’e arz-ı inkıyâd edib ümerâdan
oldu. Pederinin vefâtında Kedağra emâretine ta’yîn edildi.
804 senesinde Timûr harbinde sadâkat ve şecâ’at ibrâz etdiğinden Çelebi Sultân
Mehmed Hân’ın teveccühünü kazandı. 812’de Canik sancağı beyi Kubâdoğlu Ali Bey’in
isyânında aleyhine me’mûr oldu. Harben Ali Bey’i ifnâ edib Canik sancağı beyi oldu.
Fakat Ali Beyzâde Cüneyd Bey, pederinin intikâmını almak için kıyâm edib fırsat
gözederek 814’de üzerine ansızın hücûm ve katl etdi. Meşâhîr-i ümerâdan, şeci’, sâdık bir zât
idi. Mahdûmları Hasan, Ali Beylerdir.
Ahmed Çelebi-Mevlânâ Şemseddîn
Amasya ulemâsından Mevlânâ Hâfızeddîn Mehmed Çelebi mahdûmu olup “Hâfızoğlu”
demekle meşhûrdur. Kibâr-ı ulemâ ve meşâyîhden olup 807’de “Umdetü’l-Fuzalâ, Melîkü’l-
Meşâyîh” unvânıyla görüldü. [367] 815 sâlinden sonra vefât etdi.
Diğer Hâfız Doğanoğlu Mevlânâ Ahmed Şemseddîn Çelebi bin Mevlânâ Bahâ’eddîn
Mehmed Çelebi bin Mevlânâ Bedreddîn Doğan da ulemâdan olup 821 sâlinden sonra vefât etdi.
Ahmed Çelebi-Mevlânâ Şemseddîn
Amasya ulemâsından Ziyarelioğlu Mevlânâ Şerefeddîn Ya’kûb Çelebi bin kadı’l-kudât
Mevlânâ Kemâleddîn Ahmed Çelebi bin Mevlânâ Ya’kûb ez-Ziyarî mahdûmu ve fâzıl-ı meşhûr
Şeyhülislâm Sa’îdeddîn Mevhûb Çelebi’nin yeğenidir.
Amcasından ikmâl-i tahsîl ederek ders-i âm oldu. Asrında fazîlet-i ilmiyye ile iştihâr
edib Medrese-i Şâdîye ya’nî Saraç-hâne Camî’i ittisâlinde Hacı Şâdgeldi Paşa Medresesi
113
117