Page 198 - 6-8
P. 198
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
el-Hâc Ahmed Paşa’nın [632] İstanbul kâim-makâmlığında kilâr-i hâssa kethüdâsı oldu.
1132’de Nevşehirli Dâmâd İbrâhim Paşa’nın tesâhubıyla küçük evkâf muhâsebeciliğiyle
çerağ edilip silk-i hâcegân-ı divân-ı hümâyûna girdi. 1136’da Revân ordusu defterdârı olup ser-
asker ve Tiflis vâlîsi Arifî Ahmed Paşa nezdine gitdi.
1138 senesi zilka’desinde Mısır’da asi beylerin emlâkini zapt ve idâreye me’mûren
rüfekâsıyla Mısır’a gidip avdetinde birkaç yıl ma’zûl kaldı. 1143 senesi rebîülevvelinde Sultân
Mahmûd Hân’ın cülûsu ile nâil-i teveccüh olup Sivas defterdârı oldu.
1145 senesi şevvâlinde cizye muhâsebecisi, 1148’de piyâde mukabelecisi olup manâsıb-
ı hâcegânı devrederek 1155’de Anadolu muhâsebecisi 1156’da şıkk-ı sâlis defterdârı olduğu
halde 1157’de vefât etdi. Eğrikapı’da medfûndur. Şa’ir, nakşibendîden müstahlef idi.
Mısır’daki harekâtı kendisine olan teveccühata nakîsa vermişdi. Birâderleri el-Hâc Ebûbekir,
Mustafa Ağalardır. [633]
Ahmed Ağa-Taşçızâde el-Hâc
Amasya sipâhiler meşâhîrinden Mehmed Ağa bin İsmâil Ağa bin Mehmed Ağa’nın
oğludur. 1123’de yirmi dokuzuncu bölüğe sipâhi kaydedilerek Tiflis, Revân, muhârebâtında
yararlıklar gösterdiğinden mükerreren Amasya kethüdâyeri ve 1141 gurre-i şevvâlinde Amasya
sancağı mütesellimi oldu. 1142 senesi saferinde Revân harbine me’mûr olup gitdi. Sonra ser-
asker Köprülüzâde Fâzıl Abdullah Paşa ma’iyetine me’mûr oldu. Müşârün-ileyhin şehâdetinde
oldukça mühim muvâhazeler gördü. 1151’de tekrar İran harbine me’mûr olup 1158 senesinde
vefât etdi.
Ahmed Efendi-Vâsî Çelebizâde es-Seyyid el-Hâc
Pervâne Bey vakfı mütevellîsi Yahyâ Efendi bin Habib Efendi bin Abdülvasi Çelebi bin
Habib Çelebi bin Pîrî Ahmed Efendi bin Yahyâ Efendi bin Abdülvasi Çelebi bin Şemseddîn
Ahmed Efendi bin Mehmed Çelebi bin Mü’eyyed Çelebi mahdûmudur.
Mü’eyyedzâdelerdendir.
Büyük birâderi es-Seyyid Hâfız Mehmed ve Halfet Gâzi müderrisi eş-Şeyh Mahmûd
Efendilerden ahz-ı ulûm ederek ders-i âm [634] ve üstâdının vefâtında Halfet Gâzi müderrisi,
1140’da Ya’kûb Paşa ve 1141’de Pervâne Bey vâkıflarına mütevellî 1147’de müsevvid ve
eminü’l-fetvâ oldu.
Bu me’mûriyyetinde fazilet-i ilmiyyesi zâhir olup 1155’de Fîrûz Ağa Vakfı’nın tevliyeti
nizâ’ında bâ-fermân-ı âlî müvellâ ve müte’âkib Amasya kadısı Fazlullah Efendi tarafından
Amasya nâibi oldu. Niyâbeti hitâmında tedrîsine devam edib 1159 senesi rebîülahirinin
yedisinde vefât etdi.
Âlim, fâzıl, edîb, “Hamdî” mahlasıyla şâir, ulûm-ı şer’iyyede mâhir, hasîb, talik-nüvîs bir
zât idi. “Mu’înü’l-vâ’izîn” adlı bir eseri vardır. Zaman-ı tevliyetinde Pervâne Bey Câmii ve
minâresini imâr ve ihyâ etdi. Diğer birâderi es-Seyyid Muhyiddîn Habib Efendi de âlim ve
hattât idi.
Mahdûmları es-Seyyid Yahya, Mahmûd, Abdullah Efendilerdir. Bunların siyâdetleri ana
tarafından Havzalızâdelere müntehîdir. Es-Seyyid Mahmûd Efendi’nin oğulları es-Seyyid
İsmâil, Ahmed, Abdullah Efendilerdir. Es-Seyyid Abdullah Efendizâde, es-Seyyid el-Hâc
Mustafa Efendi fuzalâdandır. [635]
Ahmed Ağa-Telhîsîzâde el-Hâc
Esbak Amasya mütesellimi Amasyalı Telhîsîzâde Mustafa Ağa bin Mehmed Ağa’nın
mahdûmudur. 1123’de çavuşân-ı dergâh-ı âlî silkine dâhil ve üç bin akçe ze’âmete nâ’il olarak
dâru’s-saâde ağası Hasekisi olan Zanalı Ca’fer Ağa’ya dâmâd oldu.
1137 senesi cumâdelûlâsının altıncı günü pederi Mustafa Ağa’nın vefâtı ile bir müddet
193
197