Page 219 - 6-8
P. 219
Amasya Tarihi Cilt: 6
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Abdullah, Çelebizâde el-Hâc Hüseyin Efendilerden ve hâssaten Seküköylüzâde el-Hâc
Mehmed Kâşif Efendi’den tahsîl-i ulûm edib ders-i âm oldu.
Hayli müddet tedrîs-i ulûm ederek iştihâr etdi. Âhir ömründe ya’nî 1213’de inhilâl eden
Mehmed Paşa medresesi müderrisi olduysa da 1214’de vefât etdi. Meşâhîr-i ulemâdan kâmil,
fakîh bir zât idi. Va’z ü tezkîri mü’essîr takrîr ü ifâdesi düzgün idi.
Ahmed Efendi-Vâ’iz el-Hâc
Merzifonludur. Oranın Gür Köyünden Abdullah oğludur. Merzifon ve Amasya’da tahsîl-
i ulûm edib Merzifon’da ders-i âm ve 1178’de Paşa Câmii kürsî şeyhi oldu. 1215 senesi
cumâdelâhiresinde vefât etdi. Âlim, sâlih, vâ’iz idi. Mahdûmları es-Seyyid Sâlih Abdülgafûr
Efendiler de ders-i âm idiler.
Ahmed Ağa-Hacı Feyzullah Oğlu es-Seyyid el-Hâc
[701] Amasya a’yânından el-Hâc Feyzullah Efendi bin el-Hâc Hüseyin Ağa bin el-Hâc
İsmâil Efendi bin Mehmed Efendi bin el-Hâc Feyzullah Efendi’nin oğludur. Birinci bölükte
mukayyed yeniçeri 1191’den itibâren Amasya serdârı 1203’de serdengeçtiler ağası olarak Rus
harbine gitdi.
Muhârebede yararlıklar gösterdiğinden Turnacıbaşılık pâyesi ile taltîf edildi.
Muhârebeden avdetinde yine defa’âtle yeniçeri serdârı, meclis-i hâciyân ve a’yân a’zâsı olup
1216 hudûdunda vefât etdi.
Ahmed Ağa-Hacı Efendizâde es-Seyyid el-Hâc
Amasyalıdır. Esbak surre-i hümâyûn emîni el-Hâc Mustafa Ağa bin el-Hâc Ebûbekir
Ağa’nın oğludur. İstanbul’da yeniçeri ocağında altıncı bölükte mukayyed yeniçeri olup “Altıncı
Ahmed Ağa” diye meşhûr oldu. Rusya harbinde yararlık gösterip Ağa dâiresinde çavuş,
1207’de muhzır ağalığı ile katara dâhil oldu. 1212’de zağarcıbaşılıktan kul kethüdâsı olarak
temâyüz etdiyse de 1213’de yeniçeri ağası ile beraber azledilip [702] Amasya’ya gönderildi.
1214’de me’zûnen Hicâz’a gidip 1215’de meclis-i a’yâna a’zâ olarak yeniçerilerin
mercî’i kesildi. 1217’de Amasya mütesellimi Caniklizâde Hasan Bey’in azl ve inhâsıyla
kaldırılıp Tokat’a gönderildi. Orada vefât etdi. Birâderi es-Seyyid Ebûbekir Ağa’dır.
Ahmed Efendi-Koca Müftü es-Seyyid el-Hâc
Merzifonludur. Ulemâdan Nurizâde el-Hâc Mehmed Efendi bin Nurullah Efendi’nin
mahdûmudur. Bu Nurullah Efendi Şeyhülislâm Dürrî Mehmed Efendi’nin âmcazâdesidir.
Amasya’da Seküköylüzâde el-Hâc Mehmed Kâşif, Laz İbrâhim, İydîzâde el-Hâc Mustafa Akif,
Çelebizâde el-Hâc Hüseyin, Ürgübî el-Hâc Ahmed Efendilerden ahz-ı ulûm ederek
Merzifon’da ders-i âm oldu.
Orada a’yândan el-Hâc Ali Ağa bin Ahmed Ağa’nın binâ etdiği Şifâ’iyye Medresesi
müderrisi ba’dehû Çelebi Sultân Câmii kürsî şeyhi üç defa da on beş yıldan ziyâde Merzifon
müftüsü ve iki defa nâibi oldu. 1217 senesi şevvâlinde seksen [703] yaşında dâr-ı na’îme rihlet
etdi.
Gâyet fakîh, ulûm-ı Arabiyyede fâzıl, vecîh, natûk müdebbir bir zât-ı muhterem idi.
Mahdûmu es-Seyyid Mehmed Efendi de meşâhîr-i ulemâdan olup 1252’de kürsî şeyhi iken
vefât etdi. Bunun mahdûmları es-Seyyid el-Hâc Ahmed, İbrâhim, Mustafa Âşir Efendiler de
Merzifon eşrâfından ve ulemâsındandır.
Ahmed Paşa-Yenicelizâde es-Seyyid
Amasyalıdır. Hacı İlyas Mahallesi eşrâfından es-Seyyid el-Hâc Mehmed Ağa bin el-Hâc
Hâfız Ahmed Efendi bin Yeniceli Hâfız el-Hâc Mehmed Efendi mahdûmudur. Pederinin
hayatında Amasyalı vezîr es-Seyyid Mustafa Paşa’nın dâiresinde bulunarak silâhdârı ve sadâret
214
218