Page 235 - 6-8
P. 235
Amasya Tarihi Cilt: 6
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
olduğu halde 1288’de dâr-ı nâ’îme irtihâl etdi.
Halûk, gâyet dindâr, harem-i şerîfin candan hâdimi ve mu’azzam bir vekalet sâhibi idi.
Mahdûmları eş-Şeyh Mustafa, Osmân, Ömer Efendiler lisan ü şekl itibâriyle tamamen te’arrub
[754] etmişlerdi. Bunlardan eş-Şeyh Osmân Efendi 1318’de Amasya’da mahkeme a’zâsı olup
bir müddet oturdu. Sahib-i tercemenin yeğeni el-Hâc Mehmed Emin Efendi bin Berber Ahmed
Ağa da sabâveti zamanında Amasya’dan Mekke’ye gidip ser-mü’ezzin ve müdîr-i harem-i
şerîf-i Mekke oldu. Bunun da savt ü edâsı pek muhrikti.
Ahmed Bey-Yeğenzâde es-Seyyid
Amasya a’yânından ve şu’arâdan es-Seyyid el-Hâc İbrâhim Asım Bey bin es-Seyyid
Ahmed Bey’in mahdûmudur. Amasya’da pederinin hayatında nüfus nâzırı, ba’dehû divân
efendisi ve 1281’de tahrîrât müdürü oldu. Ba’de’l-infisâl 1289’da vefât etdi. Halûk, sahî, sâhib-
i haysiyyet bir hânedân idi. Mahdûmu es-Seyyid Mustafa Hüsnü Bey’dir. Bunun mahdûmu
İnegöl Orman Müdürü es-Seyyid Ahmed Bey’dir.
Ahmed Bey-Hacı Paşazâde
Amasya’da câmi ve medresesi olan Beylerbeyi Abdullah Paşa bin el-Hâc Sinan Bey’in
evlâd-ı kirâmından olup “Hacı Paşa” demekle meşhûr olan Hacı Abdülkerîm Paşa’nın
ahfâdından Abdullah Paşa vakfı mütevellîsi iken 1229 senesi rebîülevvelinin [755] yirmi
dokuzunda vefât eden es-Seyyid el-Hâc Hasan Bey’in mahdûmudur.
Bu Hacı Hasan Bey de Amasya eşrâfından Abdülkerîm Bey bin el-Hâc Abdullah Bey bin
el-Hâc Mehmed Bey bin Mîr-i mîrân Abdülkerîm Paşa bin Mîr-livâ el-Hâc Hüseyin Bey bin
Beylerbeyi Hacı Abdülkerîm Paşa bin Hasan Bey bin Abdülkerîm Çelebi bin İskender Bey bin
Beylerbeyi Abdullah Paşa’nın mahdûmudur.
Pederinin vefâtında ceddi vakfına ammizâdesi Feyzullah Beyle mütevellî olup Hicâz’a
gitdi. Avdetde meclis a’zâsı olup 1289 senesi zilka’desinin on üçünde vefât etdi. Hâfız olup
pederinin vâlidesi tarafından sâdât-ı Hüseynîyyeden bir hânedân idi.
Ahmed Sıtkı Efendi-Ali Kayazâde el-Hâc
Gümüşlüzâde Mahallesi ahâlîsinden Ali Kaya oğlu el-Hâc İsmâil bin Mustafa bin İbrâhim
bin Mustafa bin el-Hâc Ahmed Ağa bin Ali Kaya Ağa’nın mahdûmudur. A’yân-ı ulemâdan
Karagözzâde Fındık Mustafa Efendi’den ahz-ı ulûm edib ders-i âm ve üstâdına dâmâd oldu.
Üstâd-ı müşârün-ileyhin vefâtında mahlûlünden Çöplüce Medresesi [756] müderrisi
1273’de meclis-i de’âvâ a’zâsı, 1274 senesi rebîülevvelinde Caniklizâde Hâfız Mehmed Hilmi
Efendi’nin yerine Amasya Müftüsü oldu.
1275 senesi zilka’desinde Şirvânî Hacı İsa Efendi’nin teşebbüsâtı ile ma’zûl olduysa da
1276 senesi rebiülevvelinde Amasya a’yânının teşebbüsâtı ile Hacı İsa Efendi azledilip yerine
sânîyen Amasya müftüsü oldu. On beş yılı mütecâviz iftâdan sonra 1291 senesi şa’bânında
vefât etdi.
Gâyet fakîh, müdebbir, cerbeze-i lisânîyesi mükemmel, edîb, vakûr, zarîf, Arabîyede
bidâa’sı kalîl olmakla beraber ulûm-ı şer’iyye ve akliyyeye vâkıf idi. Mekâdîr-i nâsa mürâ’î,
teveccüh-i âmmeye nâ’il, latîf, küşâde-meşreb, muhâzarâta âşinâ idi. Amasya mutasarrıfı Ziya
Paşa’yı kendisine teshîr ederek ona fıkıh okutdu. Mehmed Paşa türbesi civârında medfûndur.
Birinci mahdûmu Mustafa Efendi Torumtay müderrisi iken 1290’da vefât etdi. Bunun
oğulları Mehmed Saîd, Ahmed Kemalî, Hüseyin Niyazi Efendilerdir. İkinci Mahdûmu [757]
Ahmed Efendi 1310 sâlinden sonra vefât etdi.
Ahmed Rüşdü Efendi-Hacı Bekir Efendizâde
Esbak Amasya Müftüsü “Nâbî Efendi Yeğeni” demekle meşhûr el-Hâc Ebûbekir Efendi
bin Ali Efendi’nin oğludur. Dayısı Payaslızâde el-Hâc Abdülhalîm Efendi’den tahsîl-i ulûm
230
234