Page 298 - 6-8
P. 298
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
İskender Ağa-Çerkes
Amasyalı Hacı Beyzâde Ahmed Paşa’nın kölesi olup efendisinin irtihâlinde sipâhi oldu.
Pek çok vak’alarda, muhârebelerde bulunarak iştihâr etdi. Bir müddet Deli Zülfikâr Paşa’nın
kethüdâsı oldu. 1031’de vefât etdi. Sipâhî meşâhirinden idi.
İskender Paşa-Yularkısdızâde
Amasyalıdır. Yularkısdı Sinan Paşa ahfâdından Mîrlivâ Mehmed Bey bin İskender
Bey’in mahdûmudur. Sultân Murâd-ı Sâlis devrinde Enderûn-ı Hümâyûna çırağ edilerek orada
terbiye gördü.
Tedrîcen tefeyyüz ederek kilârcıbaşılığa kadar terakkî etdi. 1011’de Sultân Ahmed Hân-
ı Evvelin [108] cülûsunda kapıcıbaşı olarak taşra çıktı. 1021’de Kapıcılar Kethüdâsı, 1023’de
Mîrâhûr-ı evvel, 1024’de Erzurum Beylerbeyi oldu.
Ba’dehû Çıldır Beylerbeyi olup 1028’de ma’zûlen İstanbul’a geldi. 1029 senesi
evâ’ilinde Cidde ve Habeş Beylerbeyi olup Hicâz’a gitdi. Çünkü Hâce-i sultânî Amasyalı Ömer
Efendi, Hicâz Emâretine nüfûzunu tanıtmak için göndermişti. Bu esnâda Amasyalı Muhaşşî
Sinan Efendizâde Mahmûd Paşa da Yemen Beylerbeyi olmuşdu.
1031 senesi recebinde Sultân Osmân-ı Sânî şehîd olup Ömer Efendi’nin nüfûzu zâil
olduğu Hicâz ve Arabistan’da şâyî’ oldukta İskender Paşa Cidde’de ve Mehmed Paşa da
San’âda şehîd edildi. Her ikisi de erbâb-ı maârifden idiler. Mahdûmları Mehmed, Mahmûd
Beylerdir.
İskender Bey-Paşazâde
Köprülüdür. Tiflis Beylerbeyi Köprülü Yûsuf Paşa’nın mahdûmudur. 1026’da pederinin
irtihâlinde ağır zeâmetle taltîf edilip 1030’da Lehistân [109] harbinde Hâce Ömer Efendi’nin
himmetiyle Urfa, ba’dehû Kerkük Sancağı beyi oldu.
1034 senesi şa’bânında Amasya Sancağı beyi olup Bağdad harbine gitdi. 1035 senesi
zilhiccesinde Harput Sancağına nakledildi. Ba’dehû sancakları devrederek 1044’de Revan
harbinde vefât etdi.
İskender Ağa-Gürcü
Kudâtdan Amasyalı Ahîzâde Sa’di Çelebi kölesidir. 1039’da efendisinin vefâtında
Yeniçeri Ocağına girdi. Ba’dehû Gürcü Mehmed Paşa’ya Anadolu Vâliliğinde intisâb edib
1061 senesi zilka’desinde efendisinin sadâretinde kapıcılar kethüdâsı oldu.
1062 senesi recebinde efendisinin azl ve hapsinde menkûb olup 1067’de Köprülü
Mehmed Paşa’nın sadâretinde istihdâm edildi. Ancak efendisinin sadâretinde Köprülü Mehmed
Paşa’nın vezâretden azl ve nefyinde Köprülü’nün iğbirârını kazanmış olduğundan 1069 senesi
cumâdelûlâsında maktûlen vefât etdi. [110]
İslâm Çelebi-Rifâî zâde es-Seyyid
Lâdiklidir. Es-Seyyid eş-Eşca’ Ali bin es-Seyyid eş-Şeyh sâhibü’l-hâl Ahmed Kebîrü’r-
Rifâ’î mahdûmudur. Buna es-Seyyid Abdullah İslâm Çelebi denirdi. Devâtdâr Ahmed Paşa
Çelebi devrinde Amasya‘ya gelip siyâdetle iştihâr etdi. 807 sâlinden sonra vefât etdi. Kibâr-ı
sâdât-ı Hüseynîden bir zât-ı sütûde-simât idi.
İslâm Efendi-el-Hâc
Zilelidir. Abdullah oğludur. Amasya’da Kadızâde Küçük Hâce Mehmed Efendi’den
ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm, müderris, kasâbât ve bilâda kadı oldu. 1061’de Atabeg Gâzi
Medresesi müderrisliğiyle mütekâid olduğu halde Kurşunlu Mahallesi’nde ikâmet ve 1068’de
vefât etdi. Âlim, fakîh, kâmil idi.
297