Page 49 - 6-8
P. 49
Amasya Tarihi Cilt: 6
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
İbrâhim Çelebi-Abdî Beyzâde el-Hâc
Amasyalıdır. Mütesellim Kara Abdî Bey’in ikinci oğludur. Büyük birâderi Mehmed
Paşa’dır. Amasya’da menzilcibaşı, 1113’de Bâyezîd Paşa vakfı mütevellî kâ’im-makâmı,
mükerreren şehir kethüdâsı olup 1119 senesinde vefât etdi. Amasya a’yânından idi. Menzilci
Sokağındaki Kara Kadı Mescidini ta’mîr ve önünde bir çeşme binâ edib iki dükkânını bunlara
vakfetdi. Mahdûmu Hasan Efendi ve hafîdi Ak Bıyık İbrâhim Efendi ulemâdandır.
Diğer Zanalı İbrâhim Ağa bin Ca’fer bin Mahmûd olup züamâdan iken 1118’de Amasya
alaybeyi oldu. Ancak cebelü akçesinden 576 akçe zimmeti çıkdığından iki mâh sonra azl ü
meblağın tahsîl edilmesi merâkına dokunup 1120 senesi evâilinde vefât etdi. Zanalı es-Seyyid
el-Hâc Ahmed Efendi’nin ve sadr-ı esbak Hubyârlı demekle meşhûr Zanalızâde es-Seyyid el-
Hâc Ahmed Paşa’nın amcalarıydı.
İbrâhim Paşa-Hazînedâr
Merzifonludur. Merzifon voyvodası el-Hâc Yûsuf Ağa’nın mahdûmudur. Defterdâr
Merzifonî Hasan Paşa’nın [127] yıllarca hazînedârı olarak teayyün ettiğinden “Hazînedâr”
demekle meşhûr oldu. 1095’de efendisinin i’dâmında muhallefâtını olduğu gibi teslîm ederek
sadâkat ve istikâmeti görüldü.
Bu yüzden nâ’il-i mükâfât olup mîr-livâ olduysa da Merzifonî el-Hâc Ali Paşa’nın
1103’de sadâretini müte’âkib Kars beylerbeyi ve 1104’de “Ber-vech-i arpalık” Canik
mutasarrıfı, 1105’de Kastamonu, 1107’de Özi beylerbeyi ve 1108’de vezâretle Silistre vâlisi
oldu.
Ba’de’l-azl 1112 cumâdelâhiresinde Selânik vâlisi, 1113’de Yanova muhâfızı, 1114’de
Rumeli vâlisi olup 1115’de Bosna, 1117’de Eğriboz, şevvâlinde Kandiye, 1118’de sânîyen
Eğriboz, 1119’da Belgrad vâlisi oldu. 1120 senesi evâilinde orada vefât etdi. Muktedir,
müstakîm bir vezîr idi. Merzifonî olduğu Defâtir-i Mâliyye’de görüldü.
İbrâhim Efendi-Hatîb el-Hâc
Gelgirâslıdır. Mustafa bin İbrâhim oğludur. Gelgirâs’da müderris ve müftü olan
Eğraklızâde es-Seyyid Mehmed Efendi’den ikmâl-i [128] tahsîl edib Gelgirâs hatîbi oldu.
Ba’dehû üstâdıyla beraber Amasya’ya nakl-i hâne edib Amasya’da ders-i âm ve sonra
Hakala’da Muhyiddîn Mehmed Bey Medresesi müderrisi oldu. Cumalarda îfâ-yı hitâbet için
Gelgirâs’a gidip gelirdi. 1112’de Hicâz’a gitdi. 1121 senesi şevvâlinde Amasya’da vefât etdi.
Meşâhîr-i ulemâdan fakih, müteşerri’, “Hacı Hatîb” demekle meşhûr olduğunu ve terceme-i
hâlini Eşref Abdurrahman Efendi yazıyor.
İbrâhim Efendi-Esnâf Şeyhi
Amasyalıdır. Tahsîl-i ulûm etdikten sonra 1072’de vefât eden Şa’bâniye meşâyihinden
eş-Şeyh Musliheddîn Mustafa Efendi’nin sohbet-i aliyyesinde tasfiye-i derûn ederek ahz-i
hilâfet etdi. Amasya’da tedrîs ü irşâda me’mûren avdet edib yıllarca bu vazîfesini hüsn-i îfâ
ederek halkın muhabbetini kazandı.
1112 senesinde Ahi Darphâneci zâviyesi şeyhi olmakla beraber ilk def’a esnâf şeyhi
oldu. Pek zevâtı irşâd edib 1123 senesi rebiülevvelinde dâr-ı na’ime irtihâl etdi. Âlim, zâhid,
nefesi mü’essir, hâfız-ı Kur’ân, ehl-i irfân, sâlih, [129] muttakî, bir pîr-i mu’ammer idi.
Silsile-i tarîkatı, tarîkat-nâmede görüldüğü üzere şöyledir: “eş-Şeyh Musliheddîn
Mustafa Efendi-Şam’da vefât eden Çorumlu eş-Şeyh İsmâil Efendi- eş-Şeyh Ömer Fu’âdî
Efendi-Kastamonulu eş-Şeyh Muhyiddîn Mehmed Efendi-eş-Şeyh Şa’bân-ı Velî Kaddesellâhu
esrârahum hulefâsından şunlar meşhûr idiler: Güllü Şeyh Ahmed Efendi, Eğincik Şeyhi
İbrâhim Efendi, Hoca Sultân Tekkesi Şeyhi es-Seyyid Veliyüddîn Efendi, Sa’atcizâde eş-Şeyh
Mehmed Efendi, müderris Abdîzâde es-Seyyid eş-Şeyh Ali Efendi. Bunlar silsile-nâmesinde
mezkûrdur.
44
48