Page 84 - 6-8
P. 84
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
devriyyeden olup mahdûmu Mehmed Efendi de kudâtdandır. Bunun oğulları Receb,
Musliheddîn Mustafa, İbrâhim Efendilerdir. Bunlara “Recebzâde” dendi. Kaz’asker
Musliheddîn Mustafa Efendizâde kudâttan Mehmed Efendi mahdûmu Nedîm Ahmed Efendi
şâir-i meşhûrdur. Receb Efendizâde Mehmed Efendi de ulemâdandır.
Ebu’s-Su’ûd Efendi-Yeğenzâde
Amasyalıdır. Yörgüç Paşa vakfı mütevellîsi ve Amasya mütesellimi Hakalacı Mustafa
Bey’in dâmâdı ulemâdan Yeğen Osmân Efendi’nin mahdûmudur. Şeyh Ya’kûbzâde el-Hâc
Mustafa ve Sultân Bâyezîd İmâmı Fâzıl Hasan Efendilerden [245] ahz-ı ulûm ederek ders-i âm
ve müderris oldu.
Amasya medreselerini sırayla devrederek 1070 senesi ramazânında Sultân Bâyezîd
Medresesi müderrisi ve Amasya müftüsü oldu. 1072’de tedrîs ü fetvâdan azliyle Kilâri
Süleyman Ağa vakfı mütevellîsi ve 1076 zilhiccesinde sânîyen Sultâniyye müderrisi ve Amasya
müftüsü olup 1078 senesi muharreminde ma’zûlen İstanbul’a gitdi. Sene-i mezbûre receb
gurresinde Sofya müftüsü oldu.
1081 şevvâlinde Kıbrıs mollası olup 1082 şevvâlinde ma’zûl ve arpalık vechile ba’zı
kasabâta kadı ve 1088 şevvâlinde Trablusşâm mollası oldu. Orada 1089 senesi zilka’desinde
vefât etdi. Şeyhî Mehmed Efendi Zeyl-i Zeyl-i Şakâyık’da diyor ki: “Âlim, afîf, pâk i’tikâd idi.”
Mahdûmu Mehmed Paşa ve hafîdi Ali Bey’dir.
Ebu’s-Su’ûd Efendi-Uzun Müderriszâde
Amasyalıdır. Fuzalâdan “Uzun Müderris” demekle meşhûr el-Hâc Mehmed Efendi’nin
mahdûmu ve Şeyh Mahmûd Efendi’nin birâderidir. Amasya’da pederinden ve müfessir Zafer
Efendi’den [246] ahz-ı ulûm edib ders-i âm oldu. 1099 vak’asında terk-i diyâr edib İstanbul’a
gitdi. Ayasofya Câmiinde tedrîs-i ulûm ederek Üsküdâr’da Atik Vâlide Câmii kürsü şeyhi olup
Doğancılar’da ikâmet ve 1125’de dâr-ı bekâya rihlet etdi. Sülehâ-yı ulemâdan idi.
Ebu’l-Feth Bey-Emîr Necmeddîn
Amasyalıdır. Ümerâ-yı Selçukiyyeden Umur Hân bin Mahmûd Bey bin Feth Gâzi
Bey’in mahdûmudur. Amasya vülâtı olan şehzâde-gân-ı âl-i Selçuk’a hizmet ederek ümerâdan
oldu. 616’da Sultân Alâeddîn Keykubâd-ı Selçukî’ye inkıyâd eylediğinden Tokat emîri oldu.
Ba’dehû Gürcistân muhârebâtında bulundu. 637’de Baba İshâk isyânında şehîden vefât etdi.
Kibâr-ı ümerâdan idi. Halfet Gâzi vakfiyesi şuhûdundandır.
Ebu’l-Fazl Rükneddîn Ahmed Çelebi
Sinoplu Mehmed oğludur. Amasya’da Mevlânâ Ebu İshâk İsmâil Sâlârî hizmetinde
tahsîl-i kemâlât edib tedrîse mücâz olarak neşr-i ulûma başladı. Yıllarca ders-i âm [247] olup
“Ebu’l-Fazl Sinobî” demekle iştihâr etdi. 721’de Tavâli’-i Isfahânî’yi müddekikâne şerh edib
şöhret-i ilmiyyesi yükseldi.
Bir müddet Amasya kadı’l-kudâtına niyâbet ederek kendisini tanıtdı. Ba’dehû Amasya
kadı’l-kudâtı da oldu. 741 sâlinden sonra vefât etdi. Fâzıl, muhakkik, üstâzü’l-ulemâ bir zât-ı
sütûde-simât idi. Mahdûmu Mevlânâ Hâfızeddîn Mehmed Çelebi de kibâr-ı ulemâdandır.
Ebu’l-Fazl Mehmed Çelebi-Topal Hattât
Amasyalıdır. Hattât-ı meşhûr Amasyalı Abdullah Efendi bin İlyâs Çelebi mahdûmudur.
Hutût-ı mütenevvi’ayı esâtize-i kirâmdan olan pederinden ve kıbletü’l-küttâb Amasyalı eş-Şeyh
Hamdullah Efendi’den ahz u temeşşuk etdi. Ulemâdan da ahz-ı ulûm ederek her iki tarafdan
me’zûn oldu.
Amasya’da Sultân Bâyezîd-i Sânî şehzâdesi Sultân Ahmed’in hatt mu’allimi olduğu
münâsebetle büyük bir şöhret ve teayyün buldu. Ba’dehû kâtib-i sultânî olup 918’de şehzâde-i
79
83