Page 85 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 6
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

müşârün-ileyhin irtihâlinde İstanbul’a i’zâm edildi. Yazdığı [248] nâdîde bir mushaf-ı şerîfi
920’de Sultân Selîm Hân’a hediye ederek ikrâm u iltifâta mazhar oldu. Bu mushaf-ı şerîf
teberrüken Ebû Eyyüb Ensârî türbesine vaz’ ve kendisine yevmî elli akçe ihsân buyuruldu.
925’de istihsâl eylediği afv-ı pâdişâhî üzerine vazifesiyle beraber Amasya’ya avdet ve
ta’lîm-i hutûta himmet ederek pek çok şâkirdân ve hattâtân yetiştirdi. 941 senesi evâ’ilinde
vefât etdi. Âlim, şâir, edîb, hattât-ı meşhûr idi.
Yazdığı bir kıt’a en’âm-ı şerîfin sonunda “Ketebehû el-fakîr en-nâsî Ebu’l-fazl Mehmed
bin Abdullah el-Amâsî min telâmizeti ebîhi” diye imzâsı görüldü. Pederinin yazdığı en’âm-ı
şerîf de Şehîd Ali Paşa Kütübhanesinde manzûrum oldu. Mahdûmu olan Fazlullah Efendi de
meşâhîr-i hattâtîn ve ulemâdandır.

Ebu’l-Kâsım Ahmed Çelebi-Kadızâde
Amasyalıdır. Amasya kadı’l-kudâtı Mevlânâ Ziyâ’eddîn Mes’ûd bin Esedü’l-Hallâtî
mahdûmudur. Kibâr-ı kudâtdan olup 827 hudûdunda vefât etdi. Mahdûmları [249] Kâsım, Ali
Çelebilerdir. Bu Alâeddîn Ali Çelebi, İçerişehir’de Kurşunlu Mahallesi’nde mescîd-i şerîfi
yaptıran zât-ı sütûde-simâtdır. Bunlar da kudâtdandır.

Ebu’l-Kâsım Abdullah Efendi-Hatîb Kâsımzâde
Amasyalıdır. 894’de vefât eden Amasyalı Hatîb Kâsım Efendizâde Ahmed Efendi’nin
mahdûmu ve mu’allim-i şehzâde Muhyiddîn Mehmed Efendi’nin yeğenidir. Amcasından ve
bunun tilmîz-i fâzılı İsmâil Efendi’den ikmâl-i tahsîl ederek Amasya’da ders-i âm oldu.
Yıllarca tedrîs-i ulûma himmet edib ceddi Halfet Gâzi vakfına mütevellî ve medresesine
müderris, ba’dehû Kameriyye-i Tokat müderrisi ve buradan Sivas, Trabzon gibi büyük bilâda
kadı olup 973 hudûdunda ber-vech-i tekâ’üd müderris-i Halfet iken vefât etdi. Fâzıl, afîf,
ihtişâmı sever bir zât idi. Mahdûmları Kâsım, İsmâil, İbrâhim Efendilerdir. Bunlara ve
evlâtlarına “Ebuloğulları” denmişdir.

Ebu’l-Kâsım Mehmed Efendi-Ebuloğlu
[250] Amasya’da Sultân Bâyezîd Câmii hatîbi İsmâil Efendi bin Ebu’l-Kâsım Abdullah
Efendi bin Ahmed Efendi bin Hatîb Kâsım Efendi mahdûmu olup Ebu’l-Kâsımoğlu ve tahfîfen
“Ebuloğlu” demekle meşhûrdur. “Tebyînü’l-Mehârim” mü’ellifi Şeyhü’l-harem Amasyalı
Sinan Efendi’den ve Bahşîzâde Yahyâ Efendi’den ahz-ı ulûm edib ders-i âm oldu.
Ba’dehû müderris olarak devr-i medâris edib 1034’de yevmî elli akçe ile Halfet Gâzi
müderrisi ve 1035 saferinde medrese-i mezbûre ile mütekâ’id ve Halfet Gâzi evkâfına mütevellî
olduğu hâlde 1038 sâlinden sonra vefât etdi. Meşâhîr-i ulemâdan olup mahdûmu sipâhî
a’yânından el-Hâc İbrâhim Ağa ber-vech-i evlâdiyyet vakfa mütevellî oldu.

Ebu’l-Kâsım Mehmed Efendi-Kassâm
Amasyalı Ahmed oğludur. Müfessir Hızır Efendi’den ahz-ı ulûm edib ders-i âm,
1091’de Havza’da Firuz Ağa, 1094’de Amasya’da Ayas Ağa Medreselerine müderris, 1096’da
Havza kadısı, 1098’de Amasya kassâmı olup 1108 hudûdunda vefât etdi. Ulemâdan idi. [251]
Mahdûmu Abdullah Bedrî Efendi “Kassâmzâdelikle” ma’rûf-ı şu’arâdandır.

Ebu’l-Leys Efendi-Kadızâde
16
Tosyalı Mevlânâ Hacı Yûsuf Çelebizâde Eflânî Kadısı Mehmed Çelebi mahdûmudur.
Ceddi Kastamonu kadısı iken 854’de doğdu. Eflânî’de büyüdü. 873’de Amasya’ya gelip Hatîb
Kâsım Efendi’den ikmâl-i tahsîl ederek ders-i âm oldu.

16 Ele geçen bir kitabın zahrında kendi tevellüd ve ensâb u ihvânını ve Amasya’ya gelip yerleştiğini yazmış
görüldü.

80
84