Page 334 - 6-8
P. 334
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
dâ’iresinde tefeyyüz ederek vekîl-harcı, ba’dehû selâm ağası olup kapıcıbaşılıkla hidemât-ı
mühimmede istihdâm edildi.
Bir aralık kethüdâ-yı sadr-ı âlî olup 1088’de binâ emîni olarak Medîne-i Münevvere’ye
gönderildi. 1092’de itmâm-ı vazîfe edib avdet etdi. 1093’de gümrük emîni olup 1095 senesi
muharreminde Kara İbrâhim Paşa’nın garazkârlığı yüzünden azl edilip Köprü’ye gönderildi.
1097 senesi evâ’ilinde Kara İbrâhim Paşa’nın azlini müte’âkib afv ü ıtlâk edilerek
İstanbul’a gelip sânîyen gümrük emîni oldu. 1099 senesi fırtınasında yine azl edilip 1101’de
Köprülüzâde Fâzıl Mustafa Paşa’nın sadâretinde sâlisen gümrük emîni oldu.
1104 senesi recebinde Sadr-ı a’zam Merzifonî el-Hâc Ali Paşa’nın azlini müte’âkib Şehr-
i Zor Beylerbeyi olarak gönderildi. 1106’da azl edilip İstanbul’a gelirken 1107 senesi evâ’ilinde
Cidde ve Habeş Beylerbeyi olarak Hicâz’a gitdi. Oraya vusûlünde hacca gidip sene-i mezbûre
zilhiccesinde vefât [486] etdi. Mekke-i Mükerreme’de medfûndur.
Seyyid İbrâhim Edhem Efendi-Kabasakalzâde
Amasyalıdır. Esnâf şeyhi “Kabasakal” demekle meşhûr el-Hâc ‘İsmâ’îl Efendizâde es-
Seyyid Halîl Efendi’nin mahdûmudur. Fuzalâdan Canikli el-Hâc Mehmed ve şeyhü’l-ulemâ’
Sipâhî Hâfız Ömer Efendilerden tahsîl-i ulûm edib ders-i âm oldu.
1262’de Doktor vak’asında İstanbul’a gidip Tırnova’da tavattun ederek ders-i âm oldu.
Tedrîsâtıyla hayli şöhret kazanıp tilmîzi Şirvânîzâde Mehmed Rüşdü Paşa vezîr oldukta
1285’de Pervârî, 1287’de Islâhiye kazalarına kadı olduğu hâlde 1288’de vefât etdi. Islâhiye
kasabasında medfûndur. Âlim, fakîh, halûk idi. Mahdûmu esbak adliye nâzırı İsmâ’îl Sıdkı
Bey’dir.
Seyyid Ahmed Bey-İn’âm Beyzâde
Amasyalıdır. Elvân Çelebi ahfâdından olup Amasya kalesi dîzdârlığından mîrlivâ olan
es-Seyyid İn’âm Bey bin Hamdullâh Hamdi Çelebi mahdûmudur. Peder ü ceddinin tercemeleri
geçti. Pederinin vefâtında züamadan olup Abaza Mehmed Paşa vak’asında yararlığı [487]
görüldü.
Bundan dolayı Sivas vâlîsi Tayyâr Mehmed Paşa’nın inhâsıyla alaybeyi ve 1034’de
Çorum sancâğı beyi oldu. 1036’da azl edilip 1037’de Kayseriyye mîrlivâsı oldu. Türedi-i
meşhûr Hacı Ahmedoğlu Ömer Bey’in hücûmuyla 1038 senesi rebîülâhirinde şehîd edildi.
Mahdûmu es-Seyyid İn’âm Bey’dir. Mu’ahharan Küçük Ahmed Paşa da Ömer Bey’i ahz u
i’dâm etdi.
Seyyid Ahmed Paşa-Mumcuzâde
Amasyalıdır. Pervâne Bey Mahallesi sâdâtından Mumcu es-Seyyid Mehmed Ağa bin
Kınalı Osmân Ağa’nın mahdûmudur. Köprülü Mehmed Paşa’ya intisâb edib 1068 senesi
rebîülevvelinde bâ-fermân-ı âlî İstanbul’dan şehir kethüdâsı olduğu hâlde geldi.
1069’da Köprülü Mehmed Paşa’nın hasmı olan allâme-i meşhûr Amasya müftüsü Hızır
Efendi aleyhinde tezvîrâta kıyâm ederek müftî-i müşârün-ileyhin azl ü nefyine bâ’is-i müstakil
olduğundan 1070’de hânesi halk tarafından taşlanarak azl ve şehirden ihrâc edildi.
Erzurum vâlîsi olarak Amasya’ya gelen Köprülüzâde Fâzıl [488] Ahmed Paşa a’yân u
halk ile aralarını te’lîf edib 1071 senesi şevvâlinde sânîyen bâ-fermân-ı âlî şehir kethüdâsı oldu.
1072 senesi ramazânında ilâveten nakîbü’l-eşrâf kâ’im-makâmı olup nüfûz u i’tibârı
katmerlendi.
Fakat sâdâta karşı cür’etkârâne harekâtından dolayı 1074 senesi saferinde kâ’im-
makâmlıktan azl edildiyse de birâderi es-Seyyid Mustafa Ağa’yı kâ’im-makâm-ı nakîbü’l-eşrâf
nasb etdirip nüfûz u sultâsını idâme etdi.
327
333