Page 338 - 6-8
P. 338
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Ba’dehû dârü’s-sa’âde ağalığı kaleminde hâsekî olup sonra Moldovanî Ali Paşa’ya
intisâb ederek sadâretinde selâm ağası ve 1186’da hazînedâr Şâhin Ali Paşa’nın dâ’iresine girip
harem kethüdâsı ve mahdûmu Atâullah Paşa’nın gençliğinde lalası oldu. [499]
Yıllarca Paşa-yı müşârün-ileyhin dâ’iresinde kethüdâ olup 1199 senesi cumâdelûlâsının
yirminci günü Şâhin Ali Paşa sadr-ı a’zam oldukta dergâh-ı âlî kapıcıbaşılığıyla kapıcılar
kethüdâsı oldu. 1200 senesi rebîülevvelinde efendisinin sadâretten azli ve 1201’de Bozca
Ada’ya i’zâmı üzerine açıkta kaldı.
1203’de Defterdâr Amasyalı İsmâ’îl Efendi’nin tavsiyesiyle Anadolu vâlîsi vezîr es-
Seyyid Ali Paşa’nın kethüdâsı olup 1208 senesi şevvâlinde müşârün-ileyhin arz u inhâsıyla bâ-
rütbe-i mîr-i mîrânî Karahisâr-ı sâhib ve 1210 senesi şevvâlinde Sultânönü sancâkları
mutasarrıfı oldu.
1212 senesi şevvâlinde Hânya muhâfızı olarak Girit Adasına gitdi. Ba’dehû Resmo
sancâğı mutasarrıfı ve kalesi muhâfızı olup 1219 senesi şevvâlinde Rûmeli Beylerbeyiliği
pâyesiyle sânîyen Hânya muhâfızı, 1221’de Karahisâr-ı sâhib mutasarrıfı ve 1223’de Midilli ve
1224 senesi rebîülevvelinde sâlisen Hânya sancâğı mutasarrıfı ve kalesi muhâfızı olduğu hâlde
1225 senesi evâ’ilinde orada vefât etdi. [500]
Hâdim-i dîn ü devlet, müdebbir, hüsn-i idâre sâhibi idi. Mahdûmları es-Seyyid Ali,
Abdullah Beylerdir. Es-Seyyid Abdullah Beyzâde es-Seyyid Mehmed, Osmân Beyler ve es-
Seyyid Ali Beyzâde es-Seyyid Nu’mân Bey 1254’de ber-hayât olup Ali Bey’in diğer mahdûmu
es-Seyyid Mehmed Nûrî Bey 1268’de ber-hayât idiler.
Seyyid Mehmed Ağa-İnce Alemdâr
Amasyalıdır. Abdurrahmân bin eş-Şeyh Ömer oğludur. Yeniçeri olup mesleğinde terakkî
ederek alemdâr ve 1224’de Rus harbine gidip şecâ’atle nâmdâr oldu. Avdetinde mükerreren
Amasya yeniçerilerine serdâr olduğu hâlde 1238’de vefât etdi. Yeniçerilerin ukalâ-yı
zâbitânından idi. Mahdûmu vüzerâdan es-Seyyid Mehmed Paşa ve diğer oğlu el-Hâc es-Seyyid
Ömer Ağa’dır. Bunlara “İnce Alemdâr Oğulları” dendi. Hacı Ömer Ağazâde es-Seyyid el-Hâc
Mehmed Ârif Ağa 1312’de ve bunun mahdûmu Hâfız es-Seyyid Ahmed Necîb Efendi 1324’de
vefât etdi. Bunun mahdûmu es-Seyyid Ömer Lütfi Efendi’dir. Bunlara “İncezâdeler” dendi.
[501]
Seyyid Mehmed Şükrü Efendi-İmâmzâde, Hâce
Amasya’nın Eslem Mahallesi imâmı Ömer Efendi bin Merzifonî Ebûbekir Efendi’nin
mahdûmudur. 1246’da mahalle-i mezbûrede doğdu. Mehmed Paşa müderrisi Mörekli Hasan,
Şehzâde Sultân Osmân Türbedârı Hacı Abdullah oğlu Mustafa Efendilerden ikmâl-i tahsîl edib
Hasan Efendi’den mücâz u ders-i âm oldu.
1281’de Köprü ve 1288’de Ünye kazâlarında açılan ibtidâ’î mekteblerine mu’allim olup
1296’da isti’fâ ederek Amasya’ya avdet etdi. 1298’de Köprü sandık emîni, 1299’da Gümüş
ibtidâ’î mektebi mu’allimi oldu.
1300’de Amasya’da küşâd edilen Yâkûtiyye mekteb-i ibtidâ’iyyesine mu’allim olup
geldi. Bu târîhten i’tibâren sânîyen ders-i âm olup Alçakköprü başında kâ’in Hacı Osmân Bey
Câmi-i şerîfinde tedrîs-i ulûma devâm edib 1307’de talebesine icâzet verdi.
1318 senesi ramazânında münhal olan Amasya müftülüğüne ta’yîni husûsuna tilmîzi olan
evkâf kâtibi Hacı Kadîrzâde el-Hâc Mehmed Nûrî Efendi bezl-i makdûr etdiği esnâda
zilka’desinin ikinci cumartesi günü dâr-ı bekâya irtihâl etdi. [502]
Elsine-i selâsede âlim, fünûn-ı cedîdeye vâkıf, kavâ’id-i Arabiyye ve edebiyyede mâhir,
tefsîr u tasavvufa mâ’il, muhibb-i sûfiyye, ta’bîr u beyânı güzel, küşâde-meşreb, tevârih u
muhâzarâta âşina, hikâyât u ıstılâhat-ı sûfiyye naklinden mütelezziz, halûk, uzun boylu,
nahîfü’l-beden, güler yüzlü, tatlı sözlü, gözlüklü, kerîmü’t-tab’ idi.
331
337