Page 54 - muze
P. 54

ağırlığına  indirilerek,  içindeki  saf  gümüş  miktarı  5,88  gramdan  3,70  grama

                        düşürülmüştür. 300

                             Rumi Altın

                             II. Mahmud zamanında basılmış olan altın paralara verilen addır. Saltanatının

                        ilk  yıllarından  itibaren  basımına  devam  edilen  zer-i  mahbublardan  tasarım  olarak
                        farklı,  “Rumi  altın”  adında  altın  sikkeler  daha  darp  edilmeye  başlanmıştır. 301   Bu

                        sikkelere “Atik Rumi”, “Cedid Rumi” de denilmiştir. Atik Rumi 9. cülusundan 13.
                        cülusuna kadar dört defa, Cedid Rumi altını da 9.cülusundan 15. cülusuna kadar altı

                        defa  basılmıştır.  Halk  arasında  bu  altın  sikkelere  “Yazılı  Mahmudiye”  adı

                        verilmiştir. 302  Bu sikkelerin tek ve çifte olmak üzere iki cinsi bulunmaktadır. 303  Atik
                        Rumiler  956  ayar,  Cedid  Rumiler  800  ayar  olarak  darp  edilmişlerdir.  Atik  Rumi

                        altınlarının etrafı genellikle çelenkli, Cedid Rumi altınlarının ise etrafı yazılıdır. 304

                             Adli Altın


                             II. Mahmud zamanında basılan altın sikkelerden biridir. Sultanın tahta çıkışının
                        14.  yılında  darp  edilmiştir 305   ve  yazdığı  şiirlerde  kullandığı  adli  mahlasına  ithafen

                        “Adli”  adıyla  anılmıştır. 306   Aynı  yıllarda  tuğrasının  sağında  yer  alan  motiflerin
                        kullanımından  vazgeçilerek  “Adli”  mahlası  paralara  ilave  edilmiştir. 307   Sonradan

                        “atîk adlî” olarak adlandırılan bu altınlar 19 kırat ayarında basılmıştır. 308  Paraların
                        üzerindeki  yazıların  azlığından  dolayı  kalpazanlar  tarafından  taklitleri  çoğalınca

                        şeyhülislamın  da  fikri  alınarak  tuğralı  yüzün  etrafındaki  yazılar  yenilmiş  ve  1824

                        tarihinde tekrardan piyasaya sürülmüştür. Bu altınlara “cedid adli” adı verilmiştir. 309

                             Darülhilafe

                             Sultan  II.  Mahmud’un  15-16.  saltanat  yıllarında  basılmış  olan  altın  paradır.

                        Sikkelerin, basım yeri olarak “Darül-Hilafeti Aliye” ve “Darülhilafeti Seniye” yazılı




                        300   Damalı, A’dan Z’ye Osmanlı Nümismatik El Kitabı, s. 56.
                        301   Damalı, Osmanlı Sikkeleri Tarihi, C. 8, s. 2673.
                        302   Pakalın, “Rumi Altın”, C. III, s. 58.
                        303   Kocaer, Osmanlı Altınları, s. 31.
                        304   Damalı, A’dan Z’ye Osmanlı Nümismatik El Kitabı,  s. 184.
                        305   İbrahim Artuk, “Adli Altın”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 1, Türkiye Diyanet
                           Vakfı Yayınları, İstanbul 1988, s. 389.
                        306   Damalı, A’dan Z’ye Osmanlı Nümismatik El Kitabı, s. 13.
                        307   Ölçer, Sultan Mahmud II Zamanında Darp Edilmiş Osmanlı Madeni Paraları, s. 14.
                        308   Artuk, “Adli Altın”, C. 1,  s. 389.
                        309   Serkan Kol, Sultan II. Mahmud Döneminde Adlî Altını Darbı (1822-1827), Bilecik Şeyh Edebali
                           Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bilecik 2020, s. 15.
                                                                45
   49   50   51   52   53   54   55   56   57   58   59