Page 53 - muze
P. 53

Fındık Altın

                             III.  Ahmed’in  saltanat  yıllarında  kalpazanlar  tarafından  etrafı  kırpılıp,  ayarı

                        eksiltilerek  tedavüle  konulan  şerifî  altının  yerine  bastırılmıştır.  Bu  sikkelere
                        “Fındıklı,  fındıkıyye” de  denilmektedir.  Cedid  islambol  sikkelerinin  kenarlarına

                        konulan nokta veya habbeler fındığa benzetildiği için zaman içerisinde fındık altını

                        denmeye  başlanmıştır.  I.  Mahmud  ve  III.  Osman  dönemlerinde  adedine  göre  “bir
                        buçuk fındık”, “çifte fındık”, “üç fındık” ve “beş fındık” gibi isimler verilmiştir. 293

                        Fındık  altını  3,5  gram  ağırlığında  23  ayar  olarak  basılmıştır.  Bir  yüzünde  sadece
                        sultanın tuğrasının yer aldığı altınların basımına Sultan II. Mahmud dönemine kadar

                        devam edilmiştir. 294

                             Cedid Zencirikli


                             Tebriz şehrinde kurulan darphanede  III. Ahmed adına has  altından bastırılan
                        paraya verilen addır. 295  Her 100 adedi 110 dirhem ağırlığında ve 400 akçeye değer

                        tutulmuştur. 296   Zamanla  ayarı  konusunda  yapılan  hileler  ve  durumun  İstanbul’dan
                        önlenemeyişi bu darphanede sikke basımının durdurulmasına neden olmuştur.  297


                             Aynalı

                             Sultan  III.  Mustafa  zamanında  basılan  altın  paradır.    Üzerinde  yer  alan

                        süslemeleri ile büyük boy fındık altınlarına benzemektedir. 298

                             Cihadiye

                              II. Mahmud döneminde 3. saltanat yılında Rusya’ya “cihad-ı ekber” ilanından

                        sonra,  harp  giderlerinin  karşılanması  için  bastırılan  gümüş  paradır. 299   Osmanlıda
                        tedavülde  olan  3  dirhem  (9,6)  ağırlığında  460  ayar  gümüş  sikkeler,  savaş  yükünü

                        kaldıramayınca yerine yeni gümüş sikkeler bastırılmıştır. Kestirilen bu sikkeler cihad

                        nedeniyle  “cihadiye  sikkeleri”  ismini  almıştır.  Gümüş  sikkelerin  ayarı  730’a
                        çıkarılmıştır ve 5 kuruşluklar 8 dirhemden basılmaya başlamıştır. 1 kuruş 5,1 gram





                        293   İbrahim  Artuk,  “Fındık  Altını”,  Türkiye  Diyanet  Vakfı  İslam  Ansiklopedisi,  C.  13,  Türkiye
                           Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul 1996, s. 28.
                        294   Damalı, A’dan Z’ye Osmanlı Nümismatik El Kitabı,  s. 79.
                        295   Kaya, İstanbul’un 100 Sikkesi, s. 95.
                        296   İbrahim  Artuk,  “Cedid  Zencirikli”,  Türkiye  Diyanet  Vakfı  İslam  Ansiklopedisi,  C.  7,  Türkiye
                           Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul 1993, s. 211.
                        297   Kaya, İstanbul’un 100 Sikkesi, s. 95.
                        298   Kocaer, Osmanlı Altınları, s. 31.
                           Damalı, Osmanlı Sikkeleri Tarihi, C. 1, s. 75.
                        299
                                                                44
   48   49   50   51   52   53   54   55   56   57   58