Page 58 - muze
P. 58
Trablus (Libya), Tebriz (İran), Sidrekapsi (Selanik), Musul ve Bağdat (Irak), Aden
(Yemen), Mısır, Dımışk (Şam-Suriye), Tunus, Cezayir, Kratova (Makedonya), Cerbe
(Tunus), Tiflis’de (Gürcistan) yer almaktadır. 330
Gümüş madeni Osmanlı Devleti’nin pek çok yerinde çıkarılarak maden
ocağının yakınında kurulmuş darphanelerde işletilirdi. Anadolu’da gümüş basılan
darphanelerden birkaçı Gümüşhane, Balya (Balıkesir), Bozkır, Keban ve Ergani;
Anadolu dışında Moldova, Atina, Halkidiye, Kreşevo, Kratovo, Sreberniçe,
Novoberda, Breznik ve Semendire darphaneleridir. 331
Bakır darphaneleri Anadolu’da İstanbul, Edirne, Bursa, Amasya, Ayasuluk ve
Tire (İzmir) Kastamonu, Harput (Elazığ), Mardin, Van; Anadolu dışında Mısır,
Halep (Suriye), Trablus (Libya), Serez (Yunanistan) ve Tunus’ta faaliyet
göstermiştir. 332
Osmanlı Devleti başta İstanbul olmak üzere, Anadolu’da, Balkanlar’da ve
Kuzey Afrika bölgelerinde pek çok darphane kurmuş ve bu darphanelerde sikke darp
etmişlerdir. Osmanlı sikkelerinde 127 farklı darp merkezinin adı geçmektedir (Tablo
2.1). Özellikle İstanbul’un Kostantiniye, İslambol, Darü’s-Saltanatü’l-Aliye, Darü’l-
Hilafetü’l-Aliye, Darü’l-Hilafetü’s-Seniye isimleriyle beş farklı şekilde sikkelere
işlenmesi dikkat çekicidir. Bunların yanında ordunun ihtiyaçlarını karşılamak için
ordunun yanında hareket eden Ordu-yu Hümayun darphanesi ve Osmanlı
himayesinde olmayıp sikkelerini Osmanlı sultanı adına kestiren Kaşgar Darphanesi
farlılık gösteren iki örnektir. 333
330 Yılmaz, İznik Müzesi’nde Bulunan Osmanlı Dönemi Sikkeleri, s. 61.
331 Dia, “Gümüş”, C. 14, s. 271.
332 Yılmaz, İznik Müzesi’nde Bulunan Osmanlı Dönemi Sikkeleri, s. 61.
333 Damalı, A’dan Z’ye Osmanlı Nümismatik El Kitabı, s. 60.
49