Page 551 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 4

Abaza Paşa, Sivas’ı aldıktan sonra sâbık Karahisar-ı Şarkî mutasarrıfı Ali Paşa’nın
intikâmını almaya kalkışdı. Receb evâsıtında Sivas Eyâleti’ni maiyetinde bulunan ve Tayyar
Paşa’ya muârız olan Lâdikli Seyyid Hân Bey’e tevcîh ederek Karahisar-ı Şarkî’ye doğru
yürüdü.
Amasya Alaybeyi Bâkî, Abdülbâkî Bey, bütün kuvvetiyle beraber Karahisar-ı Şarkî
mutasarrıfı Murtezâ Paşa’ya muâvenet ve imdât etmeye me’mûr olduğundan Karahisar’a gitdi
mütesellim Köprülü Mehmed Ağa da Bâkî Beye kuvve-i muâvene ve erzâk ve levâzım
göndermeye me’mûr olmuşdu.
Abaza Mehmed Paşa, Karahisar Kalesini muhasara etdiği esnâda Çerkes Murtezâ Paşa
güyâ Abaza’yı davasından vazgeçirmek sevdasıyla yahut cinsiyet sâikasıyla Bâkî Bey’in ve
sâir ümerânın re’yi hilâfına kaleden çıkıp Abaza Paşa’ya iltihâk etdi. Fakat Amasya Alay [41]
beyi Bâkî, Karahisar Alaybeyi Osmân, Sivas’tan kaçıp gelen Tâbân Ahmed Beyler, kaleye
kapanıp dilîrâne müdafaa etdiler.
Bunlar, gecelerde kaleden çıkıp Abaza ordusuna mütevâliyen müthiş baskınlar yaparak
orduyu fevkalâde yormuşlar, târumâr edecek savletler göstermişlerdi. Bu esnada Amasya
Mütesellimi Köprülü Mehmed Ağa tedârik etdiği kuvvet ve levâzım ile Karahisar’a gidip
kethüdâyeri olan Şa’bân Ağa mütesellim vekîli oldu.
Abaza Paşa, muhasaranın devamından bir fâide olmadıktan başka zararlar gördüğünden
hâinâne dönüp Sivas’a geldi. Fedâkârâne hizmetlerine mükâfaten Bâkî Bey’e beylerbeyilikle
Karahisâr-ı Şarkî sancağı, Osmân ve Ahmed beylere mirlivâlık verildi.
Şa’bân evâsıtında Abaza Paşa, Karahisar’ın hıncını almak üzere Sivas’tan kalkıp
Kalavun Yûsuf, Tayyar Mehmed, Murtezâ paşalarla Tokat’a geldi. Tokat’ın a‘yân ve halkı
Abaza’yı istikbâl ederek muazzezen Tokat’a indirdikleri halde Abaza ordusunu teşkil eden
azgın sekbânlardan hayli mezâlim ve hasârât gördü.
Abaza Paşa, buradan da kalkıp Zile’ye geldi. Fakat Kalavun Yûsuf Paşa’dan fevkalâde
yılıyor, canından korkuyordu, harekâtından bir türlü emin olamıyordu. Bundan dolayı Zile’de
bir fırsatını bulup Kalavun Paşa’yı çadırında boğdurdu. Bu suretle Tayyar Mehmed ve Murtezâ
paşalara bir gözdağı verdi.
Abaza Paşa, Zile’den kalkıp Amasya’ya doğru hareket etdiği [42] şâyi‘ olduğunda
Mütesellim Köprülü Mehmed Ağa, Serdâr Mehmed Ağa, Serdâr-ı Sâbık İkinci Hüseyin Ağa,
bütün yeniçerilerle mensupları Amasya’dan çıkıp tegayyüp etdiler. Amasya sancağı,
mütesellim vekîli Şa’bân Ağa’nın idâresinde kaldı. Bâkî Paşa yerine “Vâyis Bey” demekle
meşhûr Üveys Bey Amasya alaybeyi olmuşdu.
Şevvâlin yedisinde Şa’bân Ağa ile Vâyis Bey, Fazlullah Paşazâde Abdüsselâm ve
Atâullah Beylerle ba’zı a‘yân ve halk, Abaza’yı istikbâl ederek ordusuyla Amasya’ya
indirdiler.
Abaza Mehmed Paşa, Amasya’da yeni tamir edilen Beyler Sarayı’na kondu. Saray
Ağası Süleyman Ağa’yı kendisine kapıcılar kethüdâsı nasb ederek şâhâne etvâr gösterdi.
Amasya sancağını maiyetinde bulunan bendegânından Osmân Bey’e verdi.

Genç Osmân Bey
Erzurumludur. Dirâyet ve şecâatiyle Abaza Paşa’nın teveccühâtını kazanmış bir zaîm
idi. 1032 senesi şevvâlinin onuncu günü Abaza Paşa tarafından Amasya sancağı beyi oldu.
Şa’bân Ağa, kethüdâyeri olarak kaldı. Fakat Kadı Hacı Ramazân Efendi’nin yerine
Hayreddînzâde İbrâhim Efendi Amasya kadısı oldu.
Abaza Paşa’nın maiyetinde bulunan Amasyalı sipâhilerin bir hayrı olmak üzere gerek
Abaza Paşa ve gerek maiyeti olan sekbânlar, Amasya’da oldukça [43] sâkinâne oturdular. Bir
hafta sonra Amasya’dan kalkıp Çorum’a, buradan Çankırı’ya gitdiler.

848
550