Page 547 - 1-4_2
P. 547
Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 4
Mirlivâ Ali Bey, Revân Harbi’ne me’mûren Amasya askeriyle gidip kethüdâyeri Köse
Mehmed Ağa Amasya mütesellimi oldu. Köse Mehmed Ağa, şedîd ve pek cesur adam
olduğundan ne a‘yâna, ne de eşkıyâya göz açtırmadı.
Zilhiccede Birinci Sultân Ahmed’in imâmı Horpeşteli Mustafa Efendi’nin vefâtına
binâen hüsn-i savt ü edâsıyla, ilm ü ittikâsıyla İstanbul’da iştihâr eden Amasyalı Şeyhü’l-kurrâ
Babazâde Evliyâ Mehmed Efendi imâm-ı sultânî oldu.
Zilhicce evâilinde Amasya müftüsü Dursunzâde Mehmed Efendi Hâtuniye-i Tokat
müderrisi olup Tokat’a gönderildiğinden yerine Amasya ulemâsından Yörgüç Paşa müderrisi
Kadızâde Abdülkerim Efendi Amasya müftüsü ve Sultâniyye müderrisi oldu.
1026 senesi gurre-i muharreminde Zâralızâde Ca’fer Efendi Amasya kadısı olup
müddet-i örfiyyesini ikmâl eden kadı-i sâbık Abdülvehhâb Efendi’ye Mehmed Paşa Medresesi
verildi. Saferinde Amasya sancağı Bozok Beyi Mehmed Bey’e tevcîh edildi.
Mehmed Bey
Amasyalıdır. Vüzerâdan Deli Zülfikâr Paşa’nın mahdûmudur. 1026 [30] senesi
saferinin on üçüncü günü Amasya sancağı beyi olup geldi. Kethüdâyeri Bağdatlı Mahmûd Ağa
ve şehir kethüdâsı el-Hâc Mustafa Ağa idi. Şa’bânında İn’âm Beyzâde es-Seyyid Ali Ağa
kethüdâyeri ve el-Hâc Osmân Ağa şehir kethüdâsı oldu.
1026 zilka’desinin on üçüncü günü Birinci Sultân Ahmed vefât eylediğinden Osmanlı
tahtına birâderi Birinci Sultân Mustafa Hân oturdu. Amasyalı Evliyâ Mehmed Efendi imâm-ı
sultânî olup kaldı.
1027 senesi muharreminin evâilinde Köprü kasabasının medâr-ı iftihârı meşâhir-i
sulehâ ve ulemâdan Şeyh Mehmed Çelebi Efendi vefât etdi. Oturduğu mahalleye “Şeyh
Mahallesi” dendi. Yerine Ayasofya Medresesi’nde ikmâl-i tahsîl eden halîfesi Köprülü Şeyh
Ahmed Efendi bin Yûsuf geçti.
Rebîülevvel gurresinde Birinci Sultân Mustafa’nın deliliği sabit olduğundan hal’iyle
Birinci Sultân Ahmed’in şehzâdesi İkinci Sultân Osmân Hân Osmanlı pâdişâhı, Amasyalı
Ömer Efendi kazaskerlik pâyesiyle muallim-i sultânî, diğer Amasyalı Evliyâ Mehmed Efendi
de yine imâm-ı sultânî oldu.
Rebîülevvelin ortalarında Seydî Beyzâde Mustafa Bey Amasya alaybeyi, rebîülâhir
gurresinde Hamzazâde Mustafa Efendi Amasya kadısı oldu. Bir hafta sonra Amasya müftüsü
Abdülkerim Efendi İstanbul’a gidip yerine müftü-i esbak Abdullah Efendi Amasya [31]
müftüsü ve müftü-i sâbık Dursunzâde Mehmed Efendi de Sultân Bâyezîd müderrisi oldu.
Cumâdelûlâda Kağnılı Ali Ağazâde Aydın Ağa kethüdâyeri ve cumâdelâhirenin yirmi
birinde Amasya Beyi Mehmed Bey Bağdat’a me’mûr olduğundan kethüdâyeri Aydın Ağa
Amasya mütesellimi oldu. Recebde Amasya sancağı Divriği Beyi Mehmed Bey’e tevcîh edildi.
Mehmed Bey
Lâdiklidir. Erzurum Vâlisi Lâdikli Mustafa Paşa’nın mahdûmu Tayyar Mehmed
Paşa’dır. 1027 senesi receb gurresinde Amasya sancağı beyi olup geldi. Mahlûl olan Amasya
Alaybeyliğine de otuz bin akçe ze‘âmetle Mutasarrıf Gonca Beyzâde Zülfikâr Bey tâyin edildi.
Recebin yedinci günü Sadâret Kâ’im-makâmı Hezârgradlı Sofu Mehmed Paşa Sivas
vâlisi olduysa da Şevvâlinde Amasyalı Abdullah Paşazâde Hacı Abdülkerim Paşa Sivas
beylerbeyi oldu. Zilhiccede Sultân Bâyezîd Evkâfı Mütevellîsi Amasyalı Eyüb Ağa divân-ı
âlîye me’mûren İstanbul’a gidip müteferrika Pervîz Ağa ayın yirmi yedisinde evkâf-ı Sultâniye
mütevellîsi oldu.
1028 senesi muharreminin on beşinde mütevellî Pervîz Ağa vefât etdiğinden mütevelli-
i esbak Kapıcı Hüseyin Ağa evkâf-ı Sultâniye mütevellîsi oldu. Evâhir-i muharremde Hacı
Abdülkerim Paşa Selânik’e nakl-i me’mûriyet [32] etdiğinden yerine Canik Mutasarrıfı Osmân
Paşa Sivas beylerbeyi, Canik’e sâbık Amasya Kalesi Dizdârı Mehmed Bey mirlivâ oldu.
844
546