Page 543 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 4

Osmân Paşa
Caniklidir. Esbak Canik Emîri Tâceddîn İbrâhim Beyzâde Hüsâmeddîn Hasan Bey’in
ahfâdından Ahmed Bey’in mahdûmudur. 1019 senesi rebîülevvelinin evâhirinde Amasya
sancağı mutasarrıfı olup geldi. Bir ay sonra İran Harbi’ne me’mûr olup Diyarbekir’e
müteveccihen gitdi. Yerine kethüdâyeri İn’âm Beyzâde es-Seyyid Ali Ağa Amasya mütesellimi
oldu.
Sâbık Amasya Mütesellimi Abdülfettah Ağa, tahsîl-i emvâl vazîfesinden de azl edilip
İstanbul’a gitdiğinden yerine Amasya a‘yânından ve dergâh-ı âlî çavûşânından Yörgüç
Paşazâde Hasan Bey Amasya muhassıl-ı emvâli oldu.
Cumâdelâhiresinde alaybeyi İskender Bey’in ref‘iyle kibâr-ı zu‘amâdan Gürcü Ali Bey
Amasya alaybeyi olmuşdu. Fakat Ramazânın evâhirinde Gürcü Ali Bey de ref‘ edilerek yerine
Yularkısdı Paşazâde İskender Bey yine Amasya alaybeyi oldu.
Şevvâlinde Sivas a‘yânının müz‘ic şikâyetleriyle Sivas Vâlisi Ebû Bekir Paşa da azl
edildiğinden mîrâhûrluktan Habeş beylerbeyi [19] olan Bosnalı Ca’fer Paşa vezâretle Sivas
vâlisi olup, zilka’de evâhirinde Amasya’ya geldi. Üç gün sonra Sivas’a gitdi.
Zilhicce evâilinde Amasya muhassıl-ı emvâli Yörgüç Paşazâde Hasan Bey, Sivas
defterdârı olup gitdiğinden yerine çavûşân-ı dergâh-ı âlîden Amasyalı Hacı Beyzâde Mehmed
Bey Amasya muhassıl-ı emvâli oldu. Bu sene Bağdat Vâlisi Kadızâde Ali Paşa’nın himmetiyle
Basra kâ’im-makâmı olan Amasyalı Ali Paşazâde Hüseyin Bey’e Basra beylerbeyiliği verildi.
1020 senesi muharreminde Amasya mütesellimi es-Seyyid Ali Ağa Amasya’dan tedârik
edilen ba’zı eşya ve levâzım-ı askeriyyeyi alıp Diyârbekir’e gitdiğinden yerine sipâhi
meşâhirinden Cebecizâde Mahmûd Ağa mütesellim vekîli oldu.
Saferinde Amasya Müftüsü Köse Ahmed Efendi ba’zı hatîâtından dolayı azl edilip
yerine tekrar Manavzâde Abdullah Efendi Amasya müftüsü ve sultâniyye müderrisi olup geldi.
İstanbul’da Gülşeniyye meşâyih-i kibârından ve meşâhir-i sulehâdan Amasyalı eş-Şeyh Hasan
Efendi vefât etdi.
Muhaddis-i meşhûr Zileli Abdurrahman Efendi, te’lîf etdiği “Kitâbü’l-Müfîd fî Şerhi’l-
Hadîsi’l-Garîb” adlı eserini bu esnada Sivas’a gidip Vâlî Ca’fer Paşa’ya arz u takdîm etdiğini
mezbûrun dibâcesinde yazmış, vezîr-i müşârün-ileyhin mazhar-ı taltîfâtı olup avdet etmişdi.
[20]
Cumâdelûlâ evâhirinde Sadr-ı a’zam Kuyucu Murâd Paşa, Diyarbekir’de vefât edib
yerine rakîbi Nasûh Paşa sadrâzam ve serdâr-ı ekrem ve kethüdâsı olan Lâdikli Uçar Mustafa
Ağa da kethüdâ-yı sadr-ı âlî oldu. Nasûh Paşa’nın muallimi de Amasyalı İsmâil Efendi idi.
Receb evâilinde Amasya alaybeyi İskender Bey vefât eylediğinden yerine subaşı olan
Seydî Beyzâde Mustafa Bey alaybeyi oldu. İskender Bey’in uhdesinde bulunan Bülbül Hâtun
ve Sinan Paşa vakıfları tevliyeti birâderi müteferrika Mustafa Bey’e tevcîh edildi.
Gurre-i şa’bânda Amasya kadısı Abdülvehhâb Efendi’nin yerine kibâr-ı kudâttan
Abdülkerim Efendi Amasya kadısı ve Sivas vilâyetinde bulunan bütün evkâfın müfettişi oldu.
Bu esnada Kadızâde Ali Paşa Bağdat’tan ma‘zûlen Amasya’ya gelip ikâmetine dair Sadr-ı
a’zam Nasûh Paşa’nın emri vürûd etdi.
Bu sene zarfında Şehr-i Zor Beylerbeyi Şemseddîn Ahmed Paşa vefât edib Amasya’da
emlâkine mahdûm-ı yegânesi Ali Bey vâris olabildi. Kezâlik Halep Vâlisi Amasyalı Emin
Mehmed Paşa da Halep’te vefât etdi. Mahdûmu Mahmûd Bey mirlivâ oldu.
1021 senesi muharreminde Cebecizâde Mahmûd Ağa kethüdâyeri ve Amasya
mütesellimi olup selefi es-Seyyid Ali Ağa Tokat voyvodası ve Amasya beytü’l-mâl emîni ve
kethüdâ-yı sadr-ı âlî Lâdikli Mustafa Ağa Ankara beylerbeyi ve Mar’aş’tan azledilen Amasyalı
Ömer Paşa da [21] Hacı Hamza kasabasında ikâmete me’mûr oldu.
Safer evâilinde Kadızâde Ali Paşa İstanbul’a hareket edeceğini Nasûh Paşa’ya yazdığı
ve iki defa istid‘â ve istîzân etdiği halde yine ikâmeti emr u te’kîd edildiğine gücenip “Suçum
nedir ki boş yere oturayım?” diyerek İstanbul’a müteveccihen Amasya’dan kalkıp gitdi.

840
542